Filippinad: Sar'hine valdkund Suvipäivnouzmpol'žes Azijas

Filippinoiden Tazovaldkund
Republika ng Pilipinas (tagal.)
Republic of the Philippines (angl.)
Flag;	Valdkundznam;
Pälidn	Manil
Eläjiden lugu (2018)	105,893,381 ristitud
Pind	299,764 km²
Kel'	filippinoiden, anglijan
Valdkundan pämez'	Rodrigo Roa Duterte
Päministr	Leni Robredo
Religii	hristanuskond
Valüt	filippinoiden peso (PHP) (₱)
Internet-domen	.ph
Telefonkod	+63
Aigvö	UTC+8

Sen pälidn om Manil.

Istorii

Vn 1946 4. päiväl heinkud Filippinad saiba ripmatomut AÜV:oišpäi.

Valdkundan ezmäine Konstitucii oli olmas vspäi 1899. Nügüdläine seičemenz' lugul Konstitucii (tagal.: Saligang Batas vai Konstitusyon, angl.: Constitution) tuli väghe vn 1987 2. päiväl uhokud, se om väges vajehtusita.

Geografijan andmused

Filippinad ottas Filippinoiden sarid, niid om enamba 7100, läz 2 tuhad sarid oma elänzoittud. Sared sijadasoiš Vjetnamaspäi päivnouzmpolehe. Sariden päivlaskmaižed randad lainištab Tünen valdmeren Kitain suvimeri, pohjoižed randad — Baši-sal'm (sen kal't om Kitain Taivan'-sar'), päivnouzmaižed randad — Filippinoiden meri, suvirandad — Sulavesin meri, suvipäivlaskmaižed randad — Sulumeri. Randanpird om 36,3 tuhad kilometrid.

Kaikiš korktemb čokkoim om Apo-vulkan Mindanao-sarel, 2954 m valdmeren pindan päl.

Londuseližed pävarad oma kivivoi, metallad (kuld, hobed, vas'k, nikel', kobal't), toižed varad — mec, keitandsol.

Politine sistem

Filippinad oma unitarine konstitucine prezidentine tazovaldkund. Valdkundan pämez' om prezident (filipp.: Pangulo ng Pilipinas, angl.: President of the Philippines). Varaprezident om kahtenz' surtte person valdkundas. Kaik rahvaz änestab heid da valičeb kudeks vodeks. Vspäi 1986 ei ole päministran radnikust valdkundas.

Parlament om kaks'kodine Kongress (filipp.: Kongreso, angl.: Congress). Üläkodi om Filippinoiden Senat (filipp.: Senado vai Mataas na Kapulungan, angl.: Senate) 24 ühtnijanke kudeks vodeks, heiden pol' valičese kaikuččes koumes vodes, enamba kaht strokud ei sa. Alakodi om Filippinoiden Ezitajiden Kodi (filipp.: Kapulungan ng mga Kinatawan, angl.: House of Representatives) 297 deputatanke, heiden valdatusiden strok om koume vot, enamba koumed strokud ei sa.

Valdkundan järgenduseližed pävaličendad oliba vn 2016 9. päiväl semendkud. Rodrigo Roa Duterte kändihe prezidentaks (Davao-lidnan enzne pämez', sai 39%), Leni Robredo — varaprezidentaks (35,1% änid oli necen naižen poles). Molembad tuliba radho vs 2016 kezakun 30. päiväspäi. Mugažo valitihe möst Senatan pol't i kaik Ezitajiden Kodin ühtnijoid (17. kucund).

Administrativiž-territorialine jagand

Kacu kirjutuz: Filippinoiden administrativiž-territorialine jagand.

Filippinad jagase 80 agjaks (provincijaks, tadž.: lalawigan / probinsya). Agjad alajagasoiš municipaližikš ühtnikoikš da ühtnetud lidnoikš.

Ühtenzoittas agjoid 17 statistižhe regionha, regionid — koumhe sariden joukhu: Luson, Visajad, Mindanao.

Eläjad

Filippinoil elädas filippinalaižed, heiden etnine augotižlibund om erazvuitte. Vn 2015 Filippinoiden rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 100,981,437 ristitud. Kaikiš suremb ristitišt om nügüd'.

Rahvahad (2010): tagalog — 24,4%, bisaja — 11,4%, sebuano — 9,9%, ilokano — 8,8%, hiligainon (ilonggo) — 8,4%, bikol — 6,8%, varai — 4,0%, toižed igähižed rahvahad — 26,2%, verazmalaižed — 0,1%.

Uskondan mödhe (2010): riman katolikad — 80,6%, protestantad — 8,2%, toižed hristanuskojad — 3,4%, islamanuskojad — 5,6%, rahvahaližed veroližed uskondad — 0,2%, toižed uskojad — 1,9%, religijatomad — 0,1%.

Filippinoiden lidnad-millionerad (2007): Keson Siti, Manil, Kalookan, Davao. Vl 2009 kaik oli 138 lidnad valdkundas. Lidnalaižiden pala om 47,4% (2020).

Ižanduz

Vl 2012 päeksport valdkundaspäi oli digitaližed mikroshemad (40%), elektromašiništ da elektropalad (läz 20%), kompjuterad (7%); toine eksport — bananad, kuld, nikel', sobad.

Homaičendad

Irdkosketused

Filippinad Vikiaitas

	Azijan valdkundad
	Azijan valdkundad Afganistan \| Araban Ühtenzoittud Emiratad (AÜE) \| Armenii \| Azerbaidžan¹ \| Bahrein \| Bangladeš \| Brunei \| Butan \| Egipt² \| Filippinad \| Gruzii¹ \| Indii \| Indonezii³ \| Irak \| Iran \| Izrail' \| Japonii \| Jemen² \| Jordanii \| Kambodž \| Kazahstan¹ \| Katar \| Kipr¹ \| Kirgizstan \| Kitai \| Korejan Rahvahaliž-Demokratine Tazovaldkund \| Korejan Tazovaldkund \| Kuveit \| Laos \| Livan \| Malaizii \| Mal'divan Sared \| Mjanmar \| Mongolii \| Nepal \| Oman \| Pakistan \| Päivnouzmaine Timor \| Saudan Arabii \| Singapur \| Sirii \| Šrilank \| Tadžikistan \| Tailand \| Turkanma¹ \| Turkmenistan \| Uzbekistan \| Venäma¹ \| Vjetnam
	¹ Om Evropas mugažo. ² Om Afrikas mugažo. ³ Om Valdmerimaiš mugažo.

This article uses material from the Wikipedia Vepsän article Filippinad, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Südäimišt voib kacta CC BY-SA 4.0, ku ei ole ozutadud nimidä tošt. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Vepsän (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.