Sofiya Ibodatxonasi: Ayasofya
Sofiya ibodatxonasi (qadimgi yunoncha: Ἁγία Σοφία; lotincha: Sancta Sapientia; turkcha: Ayasofya), bugungi kundagi rasmiy nomi: Ayo Sofiya (Avliyo Sofiya) ibodatxonasi (turkcha: Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi) — Istanbuldagi meʼmoriy yodgorlik.
Vizantiya meʼmorligining buyuk mahobatli yodgorligi (532–537). Ibodatxona eramizning 360-yilidan 1453-yilgacha Usmonlilar imperiyasi tomonidan Konstantinopol zabt etigunga qadar yunon pravoslav cherkovi boʻlgan. 1935-yilgacha masjid vazifasini bajarib, muzeyga aylangan. 2020-yilda qayta masjid boʻlib ochildi.
Meʼmorlari trallik Anfimiy va miletlik Isidor. Sofiya ibodatxonasi tarhi 3 neflk gumbazli bazilika shaklida boʻlib, yon neflari 2 qatlamli, gumbazi yarim aylanasimon. Oʻrta nefi keng va baland, tomi ulkan gumbaz bilan qoplangan. Ibodatxona uzunligi 77 m, gumbaz diametri 31,5 m. Gumbazi 4 ustunga hamda bagʻalidagi ravoqlarga tayangan. Gumbaz asosiga 40 ta deraza ishlangan. Interyerida order tizimi (kolonnada, ravoq va boshqalar) dan foydalanilgan. Rangli marmar va koshinlar bilan serhasham bezatilgan. 6-asrda vayron boʻlgan gumbazi 1374-yilda kichik hajmda qayta tiklangan. 4 tomoniga nayzasimon minora ishlangan (16-18-asrlar).
Manbalar
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Sofiya ibodatxonasi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.