Puntlend (Somali.
Puntland, arabcha. أرض البنط) — 1998-yil 12-avgustda 2001-yilgi Konstitutsiyaga muvofiq oʻz suverenitetini eʼlon qildi (aniqrogʻi, oʻzini “muhtor davlat” deb “Puntlend muhtor viloyati” deb eʼlon qildi). 2003-2004-yillardagi kelishuvlar natijasida "Puntlend Somali davlati" rasmiy nomini oldi. Nayrobida (Keniya) va Somali Respublikasining Vaqtinchalik Federal Xartiyasi (Konstitutsiyasi), federal Somalida rasman muhtor davlat sifatida tan olingan. Poytaxti - Garoue, jami davlatda taxminan 3,5 million aholi istiqomat qiladi (hech qanday aholini ro'yxatga olish o'tkazilmagan). Misr fir'avnlari savdo qilgan qadimgi Punt o'lkasi nomi bilan atalgan.
Puntlend ingl.Puntland State of Somalia arab. ولاية أرض البنط الصومالية Wilāyat Arḍ al-Bunṭ aṣ-Ṣūmāliyyah somal. Maamul Goboleedka Buntlaand ee Soomaaliya | |
---|---|
Poytaxt | Goroue |
Eng katta shahar | Galkayo, Bosaso, Goroue |
Rasmiy til(lar) | Ingliz, Arab, Somali |
Hukumat | Prezidentlik Respublikasi |
Said Deni | |
• Vitse-Prezident | Ahmad Usmon |
Tashkil topgan | |
• sanasi | 1998-yil 1-avgust |
Maydon | |
• Butun | 212 510 km2 |
Aholi | |
• 2014-yilgi roʻyxat | 4 334 633 mln kishi |
Pul birligi | Somali shillingi |
1991-yilda Somali davlatchiligi qulagandan keyin paydo bo'lgan boshqa tan olinmagan davlatdan farqli o'laroq - Somalilend va Puntlend to'liq mustaqillikka intilmadi. Hozirgi hukumat Puntlendni federal Somali davlatining bir qismi deb biladi.
1998-yilda muxtoriyat e'lon qilinganidan so'ng, mamlakat neft konlari bilan mashhur bo'lgan Sanaag va Sul hududlari bo'yicha Somalilend bilan doimiy ziddiyatda edi. Bu hududda doimiy qurolli to'qnashuvlar bo'lgan. 2007-yilda Puntlend 2009-yil yanvar oyida bosib olishga muvaffaq bo'lgan Sanaag hududida mustaqil Maaxir davlati e'lon qilindi. Keyinchalik, Puntlend tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan, lekin hududi asosan Somalilend tomonidan ishg'ol qilingan Ayn, Sanaag va Sul provinsiyalari hududlarining bir qismida Xatumo bufer davlati paydo bo'ldi.
1998-yil 23-iyulda Abdullahi Yusuf Ahmad Puntlendning birinchi prezidenti bo'ldi, u bu lavozimni 2001-yil 1-iyulgacha egallab keldi.
2001-yil 1-iyulda Puntlendda davlat to'ntarishi bo'ldi, ammo 2002-yilda Abdullahi Yusuf Ahmad o'z to'ntarishini uyushtirdi va bu lavozimni tikladi va 2004-yil oktyabr oyida u Somaliga prezident bo'ldi va bir muncha vaqt o'tgach, Mogadishoni egallashga muvaffaq bo'ldi. .
Puntlend Somali qaroqchiligining asosiy markazi hisoblanadi, ammo ayni paytda u Somalining birligini yoqlaydi.
2014-yil yanvar oyida Puntlendda prezidentlik saylovlari bo'lib o'tdi, 2011-2012-yillarda Somalida bosh vazir bo'lgan Abdivali Muhammad Ali Puntlendning 5-prezidenti bo'ldi.
2024 yil aprel oyida Puntlend Somali konstitutsiyaviy o'zgarishlari bo'yicha bahsli vaziyatda funksional mustaqil davlat sifatida faoliyat yuritishini e'lon qildi.
2012-yil 1-avgustda tasdiqlangan Somalining Federal tuzilmasi uchinchi moddasiga ko'ra, Puntlend rasman 9 ta hududdan iborat. Aslida, hududning bir qismi bahsli, bir qismi Xatumo bufer davlati hududida joylashgan, bir qismi Somaliland tomonidan ishg'ol qilingan, Galkayo ustida Galmudug bilan to'qnashuvlar davom etmoqda.
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Puntlend, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.