Фридери́к Франци́шек Шопе́н (1810 чылдың март 1, Варшав герцогствонуң, Варшава чоогунда Желязова-Воля сууру, — 1849 чылдың октябрь 17 , Париж, Франция) —француз-польша уктуг композитор болгаш пианист .
Фридерик Шопен | |
---|---|
Төрүттүнген чери | |
Мөчээн чери | |
Хөөржүткен | |
Чурту | |
Мергежилдери | композитор, пианист, музыкальный педагог, Виртуоз, музыкант |
Идепкейлиг үези | с 1817 |
Херекселдери | фортепиано[d] |
Улуг назын чеде берген чылдарында (1831 чылдан тура) Францияга чурттап амыдырап турган. Барыын чүктүң европейжи музыкалдыг романтизмниң бир удуртукчу кежигүннериниң бирээзи база польшаның национал композиторлар школазының тургузукчузу. Делегей чергелиг музыка хөгжумүнге дыка улуг салдарны чедирген.
Композиторнуң ачазы — Николя Шопен (1771—1844), бөдүүн өг-бүледен, 1787 чылдың ийи дугаар чартыында Франциядан Польшаже кожүп чорупкаш, аңаа таакпы бүдүрүрер бодунуң чаңгыс-чер чуртуунуң фабриказынга ажылдай берген. 1795 чылда ол Лончиньскийлерниң өг-бүлезинге башкылап ажылдай берген. Ам 1802 чыдан тура Скарбек графтың ажы-төлүн Желязова-Воля деп имениезинге кижизидип башкылай берген.
Фридерик Шопен дыка көвей санныг чогаалдарның чогаалчызы. Хөй кезиинде ол фортепианога ойнаар чогаалдарны чогаадып турган. Ол чүгле ийи симфониктиг оркестр бижээн. Көвей жанрларны ол өскерткен: Он изменил многие жанры: романтиктиг үндезинге прелюдиюяны диригжиткен, фортепианно балладазын тургускан, мазурка, полонез, вальс танцыларын шүлүкчү чогаалчыдып база шии хөөнүн киирген; скерцону бот-тускайлаң чогаал кылдыр кылган. Шопен гармония болгаш фортепианно фактуразын байлакшыткан; классиктиг хевирни аялганың байлаа болгаш фантизиязы-биле холаан.
Шопенниң чогаалдарының аразында ийи концерт (1829, 1830), үш соната (1828—1844), фантазия (1842), дөрт баллада (1835—1842), 4 скерцо (1832—1842), экспромтылар, ноктюрннар, этюдтар, вальстар, мазуркалар, полонезыалар, прелюдиялар болгаш оон-даа өске фортепианно чогаалдары бар. Оон аңгыда ол каш санныг ырыларны база бижээн. Ооң бир билдингир чогаалдарының бирээзи до-диез минореде Фантазия-экспромт. Оон фортепианно ойнаарында ханы болгаш шынчы сагыш-бодал техниктиг арыг ойнаашкын база чараш үделге-биле катчып турар.
Бодунуң чогаалдарында Шопен польшаның жанрларын болгаш аас-чогаалын ажыглап турар. Чижээ, ол чогаалдарында польшаның улусчу танцы-самы мазурканы улустуң аас-чогаалының хевиринден профессионалдыг чогаал кылдыр кылган.
Шопен шыдамык, оожум чаңы-биле ылгалып турган. Ынчангаш ооң аажы-чаңы мөзү-бүдүжү Шопенниң аялгаларын эки билир кижилерге ажыттынып билдинер. Дыка көвей ол үениң алдар-сураглыг артисттер болгаш чогаалчылары Шопенге мөгейер чораан. Чижээ, Ференц Лист, Роберт Шуман, Феликс Мендельсон, Джакомо Мейербер, Игнац Мошелес, Гектор Берлиоз, Адольф Нурри, Генрих Гейне, Адам Мицкевич, Эжен Делакруа, Агатон Гиллер болгаш оон-даа өскелер. Шопен чогаадыкчы ажыл-ижинге профессионалдыг удурланыышкын-биле база ужуражып турган. Ооң бир кол удурланыкчызы Сигизмунд Тальберг чораан .
This article uses material from the Wikipedia Тыва article Шопен, Фридерик, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контент CC BY-SA 4.0 лицензия аайы-биле (өскези айыттынмаан болза) ажык. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Тыва (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.