Тыва Республика (орус. Респу́блика Тыва́) — Сибирь федералдыг округта Россия Федерациязының субъектизи, федералдыг дугаары 17.
| |||||
Төвү | Кызыл | ||||
Шөлү | 168 600 км² | ||||
Чоннуң саны | 321 722 (2018) | ||||
Федералдыг округу | Сибирь | ||||
Экономиктиг району | Чөөн-Сибирь | ||||
Күрүре дылдары | Тыва, Орус | ||||
Чазак Баштыңы | Ховалыг Владислав | ||||
Тыва Республиканың Дээди Хуралының даргазы | Даваа Каң-оол |
Тыва чоннуң төп чурту. Оон аңгыда орус, хакас, бурят, моол дээш өске-даа чоннар чурттап турар.
Мурнуу чүгүнде Моол, соңгу чүгүнде Хакас Республика база Красноярск крайы, барыын чүгүнде Алтай Республиказы, чөөн чүгүнде Бурят Республика-биле кызыгаарланган. Тыва Азий диптиң төвү болгаш Улуг-Хемниң бажы кылдыр санаттынып турар.
Тываның төөгүзүн дараазында чүүлде бижээн:Тываның төөгүзү.
2011ч. тура "Мен тыва мен" ырыны Ыдык ыры кылдыр шилээн.
(1) Арт-арттың оваазынга
Дажын салып чалбарган
Таңды, Саян ыдыынга
Агын өргээн тыва мен.
Мен — тыва мен
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен — тыва мен
Мөңгүн суглуг чурттуң төлү мен.
(2) Өгбелерим чуртунда
Өлчей тарып иженген,
Өткүт хөөмей ырынга
Өөрүп талаан тыва мен.
(3) Аймак чоннар бүлези
Акы-дуңма найыралдыг,
Депшилгеже чүткүлдүг
Демниг чурттуг тыва мен.
Тыва чоннуң ниити саны 300 хире муң кижи болуп турар.
Тывадан дашкаар черлерде тывалар база тускай чурттап турар: Моолда, Кыдатта.
Тываже чүгле ужар-хеме азы автобус-биле кирер арга бар. Демир-орук чүгле Абакан хоорайга четкен болуп турар.
This article uses material from the Wikipedia Тыва article Тыва Республика, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контент CC BY-SA 4.0 лицензия аайы-биле (өскези айыттынмаан болза) ажык. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Тыва (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.