Partça, aynı zamanda Arsasid Pehlevicesi olarak da bilinmektedir, tarihte Part ülkesinde (İran'ın kuzeybatısı ve Horasan'ın büyük bir kısmını içine dahil eden alan) konuşulan, günümüzde kaybolmuş bir Kuzeybatı İrani dili.
Partça Part İmparatorluğu (MÖ 247-MS 224) ve dominyonları Arsak Krallığı, İberya Krallığı ve Albanya Krallığı'nın resmî devlet diliydi.
| Partça | |
|---|---|
| 𐭐𐭄𐭋𐭅𐭀𐭍𐭉𐭂 | |
| Bölge | Part İmparatorluğu |
| Dönem | MÖ 248 – MS 224 arasında imparatorluk dili, MS 3. yüzyıldan itibaren Orta Farsça Partçanın yerini almıştır |
| Dil ailesi | Hint-Avrupa dil ailesi
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | xpr |
| Glottolog | part1239 |
Günümüzde konuşulan bazı kuzeybatı İran dillerinin Part dilinin günümüzdeki kalıntıları ya da Partçanın kuzey İran ve Doğu Anadolu boyunca konuşulan farklı lehçelerinin günümüze ulaşmuş kalıntıları olabileceği dil bilimciler tarafından belirtilmiştir. Özellikle Eski Azericeden türeyen Azeri dilleri kolu içinde sınıflandırılan Zaza dilinin fonetik (ses bilgisi), morfoloji (şekil bilgisi), sentaks (söz dizimi), leksik (kelime hazinesi) bakımından Partça ile çok yakın ilişkili olduğu ve Partça ile birçok ortak sözcük taşıdığı tespit edilmiş ve Zazacanın Partçanın günümüze ulaşan bir kalıntı lehçesi olabileceği ifade edilmiştir. Zazaca dışında Simnanca, Sengserce gibi Simnan dillerinin de Partçanın günümüze ulaşan kalıntıları olabileceği değerlendirilmiştir. Simnanca ve Sengserce, Zazacaya benzer biçimde ergatiflik ve gramatik cinsiyet özelliği taşımaktadır ve Zazaca ile yakından ilişkilidir.
Partça İmparatorluk dili olarak kullanıldığı dönemde İran dillerinin dışında Hint-Avrupa dilleri içinde başlı başına farklı bir dil kolunu oluşturan Ermeniceyi de önemli ölçüde etkilemiştir. Ermenicenin sözcük dağarcığının önemli bir kısmı Partçadan alıntılanan sözcüklerden oluşmaktadır. Pek çok Partça sözcük Ermenicede günümüze ulaşmıştır.
Partça Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri grubunun Kuzeybatı İran dilleri koluna bağlıyken, Orta Farsça aynı grubun güneybatı koluna bağlıdır. Windfuhr, Kürtçe dilini Med diliyle temellendirse de, Part diliyle de benzerlik taşıdığını belirtmiştir.[sayfa belirt] Buna karşın Kürtçe genel olarak kuzeybatı kolu içinde sınıflandırılsa da diğer kuzeybatı kolu dillerinin aksine kuzeybatı kolunda bulunmayan, güneybatı koluna ait birçok özellik taşımaktadır ve kuzeybatı İran dilleri ve güneybatı İran dilleri arasında konumlandırılmaktadır.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Partça, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
