Şempanze: Pan (şempanze) cinsini oluşturan iki türün daha iri yapılı olanı

Şempanze ya da Bayağı şempanze (Pan troglodytes), primatlar (Primates) takımının büyük insansı maymunlar (Hominidae) familyasına dahil ''Pan'' (şempanze) cinsini oluşturan iki türün daha iri yapılı olanıdır.

"Şempanze" adı daha çok bu türü ifade etmek için kullanılsa da bu durum teknik açıdan hatalıdır. Yakın geçmişe dek daha çok "pigme şempanze" ya da "cüce şempanze" adları ile anılmış olan bonobo (Pan paniscus), Pan cinsinin diğer türüdür.

Şempanze
Yaşadığı dönem aralığı: 4-0 myö
Blankan-Günümüz 
Şempanze: Morfoloji, Yaşam şekli, Alt türler
P. t. schweinfurthii, Kibale Milli Parkı, Uganda
Korunma durumu
Şempanze: Morfoloji, Yaşam şekli, Alt türler
Tehlikede (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Haplorhini
İnfra takım: Simiiformes
Familya: Hominidae
Alt familya: Homininae
Oymak: Hominini
Alt oymak: Panina
Cins: Pan
Tür: P. troglodytes
İkili adlandırma
Pan troglodytes
(Blumenbach, 1775)
Alt türler
  • Pan troglodytes verus
  • Pan troglodytes ellioti
  • Pan troglodytes troglodytes
  • Pan troglodytes schweinfurthii
Şempanze: Morfoloji, Yaşam şekli, Alt türler
Alt türlerin dağılım haritası
  1. Pan troglodytes verus (yeşil)
  2. P. t. ellioti (gri)
  3. P. t. troglodytes (kırmızı)
  4. P. t. schweinfurthii (mavi)
Sinonimler
  • Simia troglodytes (Blumenbach, 1775)
  • Troglodytes troglodytes (Blumenbach, 1776)
  • Troglodytes niger (E. Geoffroy, 1812)
  • Pan niger (E. Geoffroy, 1812)
  • Anthropopithecus troglodytes (Sutton, 1883)

Morfoloji

Ağırlıkları 45–50 kg kadardır. Boyları 1.5 metreyi pek geçmez. Başparmaklarının yapısından dolayı elleri cisimleri kavramada – insan kadar iyi olmasa da – elverişlidir. Kolları – aynı bonobolardaki gibi – bonobolardan sonraki en yakın akrabaları olan insana göre oldukça uzundur.

Şempanze: Morfoloji, Yaşam şekli, Alt türler 
Bir bebeğin kafatası

Yaşam şekli

Şempanze: Morfoloji, Yaşam şekli, Alt türler 
Bir dişi, yavrusuyla

Sürüler halinde hiyerarşik bir biçimde yaşarlar. Genellikle meyve ve sebzelerle beslenirler. Hamilelik süreleri 9 aydır. 10-12 yaşlarında olgunluğa ulaşırlar.

Alt türler

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin ormanlarıyla sınırlı bir dağılım alanı olan bonobonun aksine, bayağı şempanzenin Batı ve Orta Afrika'da daha geniş bir dağılım alanı vardır ve bu dağılım alanları içinde ayrı bölgelerde izlenen dört alt türü bulunur. Bu alt türler şöyle sıralanabilir:

  • Pan troglodytes schweinfurthii (Doğu şempanzesi)
  • Pan troglodytes troglodytes (Merkezî şempanze)
  • Pan troglodytes vellerosus (Nijerya şempanzesi)
  • Pan troglodytes verus (Batı Afrika şempanzesi)

Kaynakça

Tags:

Şempanze MorfolojiŞempanze Yaşam şekliŞempanze Alt türlerŞempanze KaynakçaŞempanze Dış bağlantılarŞempanzeBonoboBüyük insansı maymunlarCinsFamilyaPan (cins)PrimatTakım (biyoloji)Tür

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

Vajina23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk BayramıKemal SunalMillî Savunma Bakanlığı (Türkiye)DNAİsrailEfesAS Monaco FCPokerGökan ZeybekAli Şen (spor adamı)İsmet İnönüAyşe Sibel YanıkömeroğluHititlerII. MustafaGibi bölümleri listesiAli ErbaşSübhanallahHarry PotterTrendyolHürriyet (gazete)Nesrin CavadzadePornhubMustafa Kemal AtatürkEvrenosoğlu Ali BeyZağanos PaşaDemokrat Parti (1946)VikipediNOW (Türkiye)Frank-Walter SteinmeierEmine ErdoğanSeks pozisyonlarıYükseliş dönemi Osmanlı sadrazamları listesiDemet EvgarBarış BoyunOsmanlı sadrazamları listesiNakşibendilikPamukkaleTeşkilat (dizi)Alex de SouzaBedelli askerlikMasonlukAmerika Birleşik DevletleriAhmet Hamdi TanpınarÖzgür ÖzelEyyûbîlerİshak Paşa SarayıAsitBaşkentler listesiNuri DemirağAshâb-ı KehfAjda PekkanAnıtkabir'deki heykeller listesiTürklerİstiklâl MarşıNeil ArmstrongÇinFC Internazionale MilanoAnavatan PartisiÖmerİnci TaneleriAbdullah ÖcalanMîsâk-ı MillîŞener ŞenSadrazamBahar (dizi)Özdemir AsafSuper League (Yunanistan)Cinsel ilişkiGöbeklitepeAnasayfaAy (zaman)Dîvân-ı HümâyunÇağan Atakan ArslanKâzım KarabekirSüper Lig gol kralları listesi🡆 More