Ang Jammu at Kashmir ay isang rehiyon na pinangangasiwaan ng India bilang teritoryo ng unyon at binubuo ng katimugang bahagi ng mas malaking rehiyon ng Kashmir, na naging paksa ng isang tunggalian sa pagitan ng India at Pakistan mula noong 1947 at sa pagitan ng India at China mula noong 1959.
Ang Linya ng Kontrol ay naghihiwalay sa Jammu at Kashmir mula sa mga teritoryong pinangangasiwaan ng Pakistan ng Azad Kashmir at Gilgit-Baltistan sa kanluran at hilaga. Ito ay nasa hilaga ng mga estado ng India ng Himachal Pradesh at Punjab at sa kanluran ng Ladakh na pinangangasiwaan ng India bilang isang teritoryo ng unyon.
Jammu at Kashmir | |
---|---|
Rehiyong pinangangasiwaan ng India bilang isang teritoryo ng unyon | |
Interaktibong mapa ng Jammu at Kashmir | |
Isang mapa ng pinag-aagawang rehiyon ng Kashmir kabilang ang dalawang teritoryo ng unyon na pinangangasiwaan ng India na Jammu at Kashmir at Ladakh sa kulay-balat.[kailangan ng sanggunian] | |
Mga koordinado: 33°5′24″N 74°47′24″E / 33.09000°N 74.79000°E | |
Administering state | India |
Teritoryo ng unyon | Oktubre 31, 2019 |
Kabesera | Srinagar (Mayo–Oktubre) Jammu (Nobyembre–Abril) |
Distrito | 20 |
Pamahalaan | |
• Konseho | Pamahalaan ng Jammu at Kashmir |
• Lieutenant Governor | Manoj Sinha |
• National Parliament | Parlamento ng India : Lok Sabha (5) |
• High Court | Mataas na Hukuman ng Jammu at Kashmir at Ladakh |
Lawak | |
• Kabuuan | 42,241 km2 (16,309 milya kuwadrado) |
Pinakamataas na pook (Nun Peak) | 7,135 m (23,409 tal) |
Pinakamababang pook (Chenab River) | 247 m (810 tal) |
Populasyon (2011) | |
• Kabuuan | 12,267,013 |
• Kapal | 290/km2 (750/milya kuwadrado) |
Languages | |
• Official | Kashmiri, Dogri, Urdu, Hindi, English |
• Spoken | Kashmiri, Gojri, Pahari, Punjabi, Bhadarwahi, Sarazi, Khowar, Shina, Burushaski, Bateri |
Sona ng oras | UTC+05:30 (IST) |
Kodigo ng ISO 3166 | IN-JK |
Plaka ng sasakyan | JK |
HDI (2018) | 0.688 (Medium) |
Websayt | jk.gov.in |
Ang mga probisyon para sa pagbuo ng teritoryo ng unyon ng Jammu at Kashmir ay nakapaloob sa Batas Reorganisasyon ng Jammu at Kashmir, 2019, na ipinasa ng parehong kapulungan ng Parlamento ng India noong Agosto 2019. Ang batas ay muling nabuo ang dating estado ng Jammu at Kashmir sa dalawang teritoryo ng unyon, ang isa ay Jammu at Kashmir at ang isa ay Ladakh, na may bisa mula 31 Oktubre 2019.
Ang Jammu at Kashmir ay ipinangalan sa dalawang rehiyong kinabibilangan nito – ang rehiyon ng Jammu at ang Lambak ng Kashmir. Ayon sa Pamahalaan ng India, ang rehiyon ng Kashmir ay sumasaklaw sa rehiyon na nasa ilalim ng kontrol ng India at ang teritoryong nasa ilalim ng kontrol ng Pakistan na kilala bilang "Kashmir na sinasakop ng Pakistan" (POK). Habang itinuturing ng Pakistan ang teritoryong kontrolado ng India bilang bahagi ng "Kashmir na sinasakop ng India" (Indian-occupied Kashmir o IOK) o "Kashmir na tinatanganan ng India" (Indian-held Kashmir o IHK), ang mga 'di-makaisang-panig na sanggunian ay gumagamit ng "Kashmir na pinangangasiwaan ng India"/"Kashmir na pinangangasiwaan ng Pakistan" at "Kashmir na kontrolado ng India"/"Kashmir na kontrolado ng Pakistan" upang paghiwalayin ang mga lugar.
Ang estado ng Jammu at Kashmir ay binigyan ng espesyal na katayuan ng Artikulo 370 ng Saligang-batas ng India . Kabaligtaran sa ibang mga estado ng India, Jammu at Kashmir ay may sariling Saligang-batas, watawat, at awtonomiyang pang-administratibo. Ang mga mamamayan ng India mula sa ibang mga estado ay hindi pinayagang bumili ng lupa o ari-arian sa Jammu at Kashmir.
May tatlong natatanging lugar ang Jammu at Kashmir: rehiyon ng Jammu na karamihan ay Hindu, Lambak ng Kashmir na karamihan ay Muslim, at Ladakh na pinangungunahan ng mga Budista. Nagpatuloy ang kaguluhan at karahasan sa Lambak Kashmiri at, kasunod ng pinagtatalunang halalan ng estado noong 1987, isang insurhensiya ang nagpatuloy sa protesta sa awtonomiya at mga karapatan.
Ang Partido Bharatiya Janata (BJP) ay naluklok sa kapangyarihan noong 2014 pangkalahatang halalan sa India at pagkalipas ng limang taon ay isinama sa kanilang 2019 manifesto sa eleksiyon ang pagbawi ng Artikulo 370 ng Konstitusyon ng India, upang dalhin ang Jammu at Kashmir sa pantay na katayuan sa ibang mga estado.
Isang resolusyon na ipawalang-bisa ang Artikulo 370 ay ipinasa ng parehong kapulungan ng Parliament of India noong Agosto 2019. Kasabay nito, ipinasa din ang isang Batas Reorganisasyon, na muling bubuo sa estado sa dalawang teritoryo ng unyon, Jammu at Kashmir at Ladakh. Nagkabisa ang muling pagsasaayos mula Oktubre 31, 2019.
Noong Setyembre 2019, halos 4,000 katao, kabilang ang dalawang dating Punong Ministro at daan-daang iba pang mga pulitiko, ay inaresto ng mga awtoridad ng India sa Kashmir; ang estado ay isinailalim sa isang lockdown at ang mga serbisyo sa komunikasyon at internet ay nasuspinde.
This article uses material from the Wikipedia Tagalog article Jammu at Kashmir (teritoryo ng unyon), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Maaaring gamitin ang nilalaman sa ilalim ng CC BY-SA 4.0 maliban kung nabanggit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tagalog (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.