สงครามโลก

 

นักประวัติศาสตร์บางส่วนระบุว่าการล่มสลายปลายยุคสัมฤทธิ์ได้รับการอธิบายว่าเป็น "สงครามโลกครั้งที่ศูนย์"

นักประวัติศาสตร์บางส่วนพิจารณาให้สงครามเจ็ดปี (1756–1763) เป็นสงครามโลก ริชาร์ด เอฟ. แฮมิลตัน กับHolger H. Herwig นักประวัติศาสตร์ รวมสงครามนี้เข้าในรายการสงครามโลกทั้ง 8 ครั้ง ซึ่งรวมสงครามโลกที่ได้รับการยอมรับทั่วไป 2 ครั้ง แล้วเพิ่มสงครามอีก 6 อัน ได้แก่: สงครามเก้าปี (1689–1697) สงครามสืบราชบัลลังก์สเปน (1701–1714) สงครามสืบราชบัลลังก์ออสเตรีย (1740–1748) สงครามเจ็ดปี (1756–1763) สงครามปฏิวัติฝรั่งเศส (1792–1802) และสงครามนโปเลียน (1803–1815) จอห์น รอเบิร์ต ซีลีย์ (John Robert Seeley) นักประวัติศาสตร์ชาวบริติช ตั้งชื่อสงครามทั้งหมดระหว่างฝรั่งเศสและบริเตนใหญ่ (ต่อมาคือสหราชอาณาจักร) ระหว่าง ค.ศ. 1689 ถึง 1815 (รวมสงครามปฏิวัติอเมริกาใน ค.ศ. 1775–1783) เป็นสงครามร้อยปีครั้งที่สอง ซึ่งสะท้อนถึงความขัดแย้งระหว่างฝรั่งเศสและอังกฤษในยุคก่อนหน้าที่มีชื่อว่าสงครามร้อยปี (1337–1453) ถึงแม้ว่าในยุคนั้นมีสงครามสี่สัมพันธมิตร (1718–1720) ที่ฝรั่งเศสกับบริเตนใหญ่อยู่ในฝ่ายเดียวกัน นักเขียนบางส่วนกล่าวถึงสงครามปฏิวัติอเมริกาอย่างเดียวเป็นสงครามโลก

นักประวัติศาสตร์อีกส่วนหนึ่งเสนอแนะความขัดแย้งก่อนหน้านั้นให้เป็นสงครามโลก เช่น L. N. Gumilyov นักชาติพันธุ์วิทยาชาวรัสเซีย เรียกสงครามไบแซนไทน์–ซาเซเนียนใน ค.ศ. 602–628 เป็น "สงครามโลกในคริสต์ศตวรรษที่ 7" เนื่องจากเป็นสงครามที่พัฒนาเป็นสงคราม 4 พันธมิตร (ระหว่างจีนสมัยราชวงศ์ถัง รัฐข่านเติร์กตะวันตก คาซาร์ และจักรวรรดิไบแซนไทน์) ปะทะสามสหภาพ (ระหว่างจักรวรรดิซาเซเนียน อาวาร์ และรัฐข่านเติร์กตะวันออก) โดยมีสงครามตัวแทนในทวีปแอฟโฟร-ยูเรเชีย (อย่างสงครามอักซุม–เปอร์เซีย) และทั่วโลกเก่า ในขณะที่บางส่วนถือให้การเผชิญหน้าระหว่างออตโตมัน–โปรตุเกสกับสงครามออตโตมัน–ฮาพส์บวร์คเป็นความขัดแย้งระดับโลกที่เป็นต้นแบบ "เดอะเกรตเกม" ในยูเรเชียกับลัทธิอาณานิคมในทวีปแอฟริกา แต่อยู่ในระหว่างกลุ่มอำนาจหลักและกลุ่มศาสนาสองกลุ่ม นั่นคือ จักรวรรดิออตโตมันในฐานะเคาะลีฟะฮ์ของมุสลิม และราชวงศ์ฮาพส์บวร์คในฐานะจักรพรรดิแห่งโลกคริสเตียน

อย่างไรก็ตาม ทวีปอเมริกาและโอเชียเนียไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องในความขัดแย้งเหล่านี้ ในกรณีนี้ นักประวัติศาสตร์ส่วนหนึ่งพิจารณาให้สงครามสามสิบปีและสงครามแปดสิบปีเป็นความขัดแย้งระดับโลกครั้งแรก โดยจัดให้จักรวรรดิสเปนกับจักรวรรดิโปรตุเกสปะทะกับจักรวรรดิอาณานิคมฝรั่งเศส จักรวรรดิดัตช์ จักรวรรดิบริติช และพันธมิตร (ส่วนใหญ่เป็นโปรเตสแตนต์) ทั่ว 5 ทวีป

ตัวอย่างสงครามที่เป็นไปได้อีกอันคือสงครามคองโกครั้งที่สอง (1998–2003) แม้ว่าจะรบกันในทวีปเดียว แต่มีชาติที่เกี่ยวข้องถึง 9 ชาติ และนำไปสู่ความขัดแย้งที่มีความรุนแรงต่ำ แม้จะมีการสงบศึกอย่างเป็นทางการและมีการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยครั้งแรกใน ค.ศ. 2006 สงครามนี้มักถูกเรียกเป็น "สงครามโลกของแอฟริกา"

เหตุการณ์	ประมาณการผู้เสียชีวิตต่ำสุด	ประมาณการผู้เสียชีวิตสูงสุด	สถานที่	ตั้งแต่	ถึง	ระยะเวลา (ปี)
สงครามเก้าปี	680,000		ยุโรป, อเมริกาเหนือ, อเมริกาใต้, เอเชีย	1688	1697	9
สงครามสืบราชบัลลังก์สเปน	700,000	1,251,000	ยุโรป, อเมริกาเหนือ, อเมริกาใต้, แอฟริกา	1701	1714	13
สงครามสืบราชบัลลังก์ออสเตรีย	359,000		ยุโรป, อเมริกาเหนือ, อเมริกาใต้, อินเดีย	1740	1748	8
สงครามเจ็ดปี	992,000	1,500,000	ยุโรป, อเมริกาเหนือ, อเมริกาใต้, แอฟริกา, เอเชีย	1754	1763	9
สงครามปฏิวัติอเมริกา	217,000	262,000	อเมริกาเหนือ, ยิบรอลตาร์, หมู่เกาะแบลีแอริก, อินเดีย, แอฟริกา, ทะเลแคริบเบียน, มหาสมุทรแอตแลนติก, มหาสมุทรอินเดีย	1775	1783	8
สงครามปฏิวัติฝรั่งเศส	663,000		ยุโรป, อียิปต์, ตะวันออกกลาง, มหาสมุทรแอตแลนติก, แคริบเบียน, มหาสมุทรอินเดีย	1792	1802	9
สงครามนโปเลียน	1,800,000	7,000,000	ยุโรป, มหาสมุทรแอตแลนติก, ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน, ทะเลเหนือ, รีโอเดลาปลาตา, เฟรนช์เกียนา, หมู่เกาะเวสต์อินดีส, มหาสมุทรอินเดีย, อเมริกาเหนือ, คอเคซัสใต้	1803	1815	13
สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง	15,000,000	65,000,000	ทั่วโลก	1914	1918	4
สงครามโลกครั้งที่สอง	40,000,000	85,000,000	ทั่วโลก	1939	1945	6
สงครามเย็น			ทั่วโลก	1947	1991	44
สงครามต่อต้านการก่อการร้าย	4,500,000	4,600,000	ทั่วโลก	2001	2021	20

• ลัทธิอาณานิคมแนวใหม่
• ลัทธิจักรวรรดินิยมใหม่
• รายชื่อจักรวรรดิเรียงตามพื้นที่