อันดับวานร

คำว่า Primate มีรากศัพท์มาจากภาษาลาติน คำว่า "Primus" ซึ่งแปลว่า "ปฐม" หรือ"ที่หนึ่ง" หรือ"ผู้นำ" ซึ่งมีนัยว่าสัตว์ที่อยู่ในอันดับนี้ เป็นสิ่งมีชีวิตที่อยู่เหนือสัตว์ทั้งมวล

• มีนิ้ว มีเล็บมือแบน แทนอุ้งเล็บหรือกีบ เช่น สัตว์อันดับอื่น ๆ
• มีสูตรของฟันเป็น 4 ประเภท คือ ฟันตัด, ฟันเขี้ยว, ฟันกรามหน้า และฟันกราม โดยฟันกรามหน้ามี 2 ยอด ฟันกรามมี 4 ยอด
• มีนิ้วแรกของมือ (เท้าหน้า) และเท้า สามารถเคลื่อนที่ตรงกันข้ามกับนิ้วอื่น ๆ ทำให้หยิบจับได้มั่นคงมากขึ้น
• มีกระบอกตา และเบ้าตาล้อมรอบทางด้านหลังของกระดูก ทำให้แยกเบ้าตาออกจากกล่องสมองและตาอยู่ทางด้านหน้าทั้งสองข้างเห็นภาพลึกชัดและแยกแยะสีต่าง ๆ ได้
• เต้านมลดจำนวนลงเหลือเพียง 1 คู่ บนหน้าอก ยกเว้นไพรเมตบางชนิดอาจมีเต้านมบนหน้าท้องด้วย
• มีประสาทการดมกลิ่นไม่ดี มีการพัฒนาการลดลงมากกว่าสัตว์อื่น แต่จะไปพัฒนาประสาทการมองเห็นได้ดีกว่า
• มีกระดูกไหปลาร้า และกระดูกสะบักแข็งแรง ทำให้ขาคู่หน้าสามารถหมุนได้จึงเคลื่อนที่ได้หลายแบบ
• ระบบสืบพันธุ์เพศเมียมีวิวัฒนาการสูงประกอบด้วยการมีรอบเดือน ซึ่งพบทั้งลิงโลกเก่า, ลิงไม่มีหาง และมนุษย์
• ต่อมเหงื่อปรากฏบนผิวหนังทั่วไป ต่างจากสัตว์อื่น ๆ ที่มักมีต่อมเหงื่อที่อุ้งมือ หรืออุ้งเท้า
• มีขนเป็นหย่อม ๆ บนตัว เช่น ที่หัว, รักแร้ ไม่ได้กระจายตัวสม่ำเสมอเหมือนสัตว์อื่น ๆ
• กล่องสมองค่อนข้างกลมและมีขนาดใหญ่ ช่องเปิดฟอราเมน แมกนัม มาอยู่ข้างล่างของกะโหลกทำให้กะโหลกและกระดูกสันหลังต่อกันในแนวยืนมากขึ้น

• อันดับวานร หรือ อันดับไพรเมต
  • อันดับย่อย Strepsirrhini
    • อันดับฐาน Lemuriformes - ลีเมอร์
      • วงศ์ Cheirogaleidae
      • วงศ์ Daubentoniidae - อาย-อาย
      • วงศ์ Lemuridae
      • วงศ์ Lepilemuridae
      • วงศ์ Indriidae
    • อันดับฐาน Lorisiformes - ลิงลม, บุชเบบี้
      • วงศ์ Lorisidae - ลิงลม, นางอาย, ลิงจุ่น
      • วงศ์ Galagidae - บุชเบบี้, กาลาโก
  • อันดับย่อย Haplorhini
    • อันดับฐาน Tarsiiformes
      • วงศ์ Tarsiidae - ทาร์เซีย
    • อันดับฐาน Simiiformes
      • อนุอันดับ Platyrrhini - ลิงโลกใหม่
        • วงศ์ Callitrichidae
        • วงศ์ Cebidae
        • วงศ์ Aotidae
        • วงศ์ Pitheciidae
        • วงศ์ Atelidae
      • อนุอันดับ Catarrhini
        • วงศ์ใหญ่ Cercopithecoidea - ลิงโลกเก่า
          • วงศ์ Cercopithecidae - ลิงโลกเก่า
        • วงศ์ใหญ่ Hominoidea - เอป, ลิงไม่มีหาง, ลิงใหญ่
          • วงศ์ Hylobatidae - ชะนี
          • วงศ์ Hominidae - กอริลลา, อุรังอุตัง, ชิมแปนซี, มนุษย์

• หมายเหตุ ในอดีต กระแต ก็ถูกจัดให้อยู่ในอันดับนี้ด้วย ด้วยเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีวิวัฒนาการร่วมกันมา

• วิวัฒนาการของมนุษย์