ยุทธการที่กัรบะลาอ์

680 (10 มุฮัรร็อม ฮ.ศ. 61) สนามรบตั้งอยู่ที่เมืองกัรบะลาอ์ ซาวัด (ตอนใต้ของอิรักในปัจจุบัน)

ยุทธการที่กัรบะลาอ์
ส่วนหนึ่งของ ฟิตนะฮ์ครั้งที่สอง
ภาพวาด ยุทธการที่กัรบะลาอ์ โดยอับบาส อัลมูซาวี, พิพิธภัณฑ์บรุกลิน
วันที่ 10 ตุลาคม ค.ศ. 680 (10 มุฮัรร็อม ฮ.ศ. 61) สถานที่ กัรบะลาอ์, อิรัก 32°36′55″N 44°01′53″E / 32.61528°N 44.03139°E / 32.61528; 44.03139 ผล รัฐเคาะลีฟะฮ์อุมัยยะฮ์ชนะ ฮุซัยน์ อิบน์ อะลีเสียชีวิต สมาชิกในครอบครัวฮุซัยน์หลายคนตกเป็นเชลย ฟิตนะฮ์ครั้งที่สอง
คู่สงคราม
รัฐเคาะลีฟะฮ์อุมัยยะฮ์	ฮุซัยน์ อิบน์ อะลีและผู้ติดตาม
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
อุบัยด์ อัลลอฮ์ อิบน์ ซิยาด อุมัร อิบน์ ซะอด์ ชิมร์ อิบน์ ซีล-เญาชัน อัล-ฮูร์ อิบน์ ยะซีด อัล-ทามีมี (แปรพักตร์)	ฮุซัยน์ อิบน์ อะลี † อัล-อับบาส อิบน์ อะลี † ฮะบีบ อิบน์ มะซอฮิร † สุฮัยร อิบน์ อัล-เกย์น †
กำลัง
4,000–5,000 คน	70–145 คน
ความสูญเสีย
88 คน	มากกว่า 72 คน
ที่ตั้งในประเทศอิรัก

มุอาวิยะฮ์ที่ 1 เคาะลีฟะฮ์อุมัยยะฮ์องค์แรก (ครองราชย์ ค.ศ. 661–680) เสนอยะซีด โอรสของตนเป็นผู้สืบทอดก่อนพระองค์จะสวรรคต การแต่งตั้งยะซีดได้รับการโต้แย้งจากบรรดาบุตรของเศาะฮาบะฮ์ (สหายของศาสดา) รวมถึงฮุซัยน์ บุตรของอะลี อิบน์ อะบี ฏอลิบ เคาะลีฟะฮ์รอชิดูนองค์ที่ 4 และอับดุลละฮ์ อิบน์ อัลสุบัยร บุตรของสุบัยร อิบน์ อัล-เอาวาม เมื่อมุอาวิยะฮ์สวรรคตในปี ค.ศ. 680 ยะซีดเรียกร้องความสวามิภักดิ์จากฮุซัยน์และผู้เห็นต่างคนอื่น ๆ แต่ฮุซัยน์ปฏิเสธและลี้ภัยจากนครอัลมะดีนะฮ์ไปยังนครมักกะฮ์ อีกด้านหนึ่งชาวเมืองกูฟะฮ์อันเป็นศูนย์กลางของฝ่ายอะลีและเกลียดชังอุมัยยะฮ์ ส่งคำเชิญให้ฮุซัยน์มาที่เมืองนี้เพื่อก่อการกบฏล้มล้างยะซีด ระหว่างที่ฮุซัยน์เดินทางไปที่กูฟะฮ์พร้อมผู้ติดตามราว 70 คน พวกเขาถูกขัดขวางโดยกองทัพอุมัยยะฮ์จำนวน 1,000 คน ฮุซัยน์จึงเดินทางขึ้นเหนือไปตั้งค่าย ณ ที่ราบกัรบะลาอ์ในวันที่ 2 ตุลาคม หลังจากนั้นกองทัพอุมัยยะฮ์มาสมทบอีก 4,000 คน การเจรจาระหว่างฮุซัยน์กับอุบัยด์ อัลลอฮ์ อิบน์ ซิยาด ข้าหลวงอุมัยยะฮ์ไม่เป็นผลเมื่อซิยาดไม่อนุญาตให้ฮุซัยน์เข้าเมืองกูฟะฮ์หรือกลับไปยังมะดีนะฮ์ ขณะที่ฮุซัยน์ปฏิเสธที่จะยอมรับอำนาจของยะซีด การสู้รบจึงเกิดขึ้นในวันที่ 10 ตุลาคม ฮุซัยน์และผู้ติดตามเกือบทั้งหมดถูกสังหาร ส่วนสมาชิกในครอบครัวของเขาถูกจับเป็นเชลย ยุทธการนี้ยังเป็นจุดเริ่มต้นของฟิตนะฮ์ครั้งที่สอง ซึ่งเป็นสงครามกลางเมืองหลายฝ่ายเพื่อล้มล้างยะซีด

ยุทธการที่กัรบะลาอ์กระตุ้นพัฒนาการของฝ่ายอะลี (ชีอะตุอะลี) ให้กลายเป็นนิกายที่มีพิธีกรรมและความทรงจำร่วมเป็นของตนเอง เหตุการณ์นี้เป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ ประเพณีและเทววิทยาของชีอะฮ์ และมักถูกกล่าวถึงบ่อยครั้งในวรรณกรรมชีอะฮ์ ชีอะฮ์มองว่าความทุกข์ทรมานและความตายของฮุซัยน์เป็นการเสียสละเพื่อความถูกต้องและความยุติธรรม มุสลิมชีอะฮ์ระลึกถึงยุทธการนี้ทุกปีเป็นเวลา 10 วันในเดือนมุฮัรร็อม โดยวันที่สำคัญที่สุดคือวันที่ 10 ของเดือนหรือวันอาชูรออ์ ซึ่งมุสลิมชีอะฮ์จะจัดงานเพื่อไว้ทุกข์ สวดเพลงไว้อาลัยหรือเพลงโศก จำลองเหตุการณ์ เลี้ยงอาหารแก่ผู้ร่วมงานและทำร้ายตนเอง ขณะที่มุสลิมซุนนีถือเหตุการณ์นี้เป็นโศกนาฏกรรมเช่นกัน ทั้งมุสลิมชีอะฮ์และซุนนีต่างถือว่าฮุซัยน์และผู้ติดตามเป็นผู้พลีชีพเพื่อศาสนา

หมายเหตุ