ภาษาเชโรกี

2018 ในขณะที่การนับโดยสามเผ่าเชอโรกีใน ค.ศ. 2019 บันทึกได้ประมาณ 2,100 คน จำนวนผู้ที่สามารถพูดภาษานี้ได้มีจำนวนลดลง แต่ละเดือนมีผู้พูดภาษาเชโรกีอย่างชำนาญเสียชีวิตประมาณ 8 คน และในบรรดาผู้ที่มีอายุไม่เกิน 40 ปีมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่พูดภาษานี้ได้ชำนาญ ยูเนสโกรายงานว่า ภาษาย่อยเชโรกีมรโอคลาโฮมาอยู่ในสถานะ "มีความเสี่ยงแน่นอน" และอีกภาษาย่อยหยึ่งทางตอนเหนือในรัฐนอร์ทแคโรไลนามีสถานะ "มีความเสี่ยงอย่างมาก" ภาษาย่อยตอนล่างที่เคยมีผู้พูดในชายแดนรัฐเซาท์แคโรไลนา–จอรเจีย สูญหายไปตั้งแต่ประมาณ ค.ศ. 1900 สถานการณ์เลวร้ายเกี่ยวกับอนาคตของภาษาย่อยที่เหลืออีกสองภาษา ทำให้สภาสามเผ่าเชโรกีประกาศภาวะฉุกเฉินในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2019 เพื่อเรียกร้องให้เพิ่มความพยายามในการฟื้นฟูภาษานี้

ภาษาเชโรกี
ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ Tsalagi Gawonihisdi
Tsa-la-gi เขียนในชุดตัวหนังสือพยางค์เชโรกี
ออกเสียง	(สำเนียงโอคลาโฮมา) [dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî]
ประเทศที่มีการพูด	อเมริกาเหนือ
ภูมิภาค	โอคลาโฮมาตะวันออก; เทือกเขาเกรตสโมกี และ Qualla Boundary ในรัฐนอร์ทแคโรไลนา และปรากฏในรัฐอาร์คันซอ กับชุมชนเชโรกีในรัฐแคลิฟอร์เนีย
ชาติพันธุ์	ชาวเชโรกี
จำนวนผู้พูด	1520 ถึง ~2100 คน  (2018 และ 2019)
ตระกูลภาษา	อิระควอย อิระควอยตอนใต้ ภาษาเชโรกี
ระบบการเขียน	ชุดตัวหนังสือพยางค์เชโรกี, อักษรละติน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	Eastern Band of Cherokee Indians ในรัฐนอร์ทแคโรไลนา, Cherokee Nation ในรัฐโอคลาโอมา
ผู้วางระเบียบ	United Keetoowah Band Department of Language, History, & Culture Council of the Cherokee Nation
รหัสภาษา
ISO 639-2	chr
ISO 639-3	chr
Linguasphere	63-AB
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาเชโรกีก่อนการติดต่อกับชาวยุโรป
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาเชโรกีในปัจจุบัน
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ภาษาเชโรกีเป็นภาษาคำควบกล้ำมากพยางค์ (polysynthetic language) ซึ่งเป็นภาษาเดียวในภาษากลุ่มอิระควอยตอนใต้ แบะใช้ระบบการเขียนที่เป็นชุดตัวหนังสือพยางค์จำเพาะ เนื้องจากเป็นภาษาคำควบกล้ำมากพยางค์ ทำให้ภาษาเชโรกีมีความแตกต่างจากตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียนอย่างมาก และอาจเป็นเรื่องยากสำหรับผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่

จากปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน:

ᏂᎦᏓ ᎠᏂᏴᏫ ᏂᎨᎫᏓᎸᎾ ᎠᎴ ᎤᏂᎶᏱ ᎤᎾᏕᎿ ᏚᏳᎧᏛ ᎨᏒᎢ.
Nigada aniyvwi nigeguda'lvna ale unihloyi unadehna duyukdv gesv'i.
มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ

ᎨᏥᏁᎳ ᎤᎾᏓᏅᏖᏗ ᎠᎴ ᎤᏃᎵᏍᏗ
Gejinela unadanvtehdi ale unohlisdi
ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม

ᎠᎴ ᏌᏊ ᎨᏒ ᏧᏂᎸᏫᏍᏓᏁᏗ ᎠᎾᏟᏅᏢ ᎠᏓᏅᏙ ᎬᏗ.
ale sagwu gesv junilvwisdanedi anahldinvdlv adanvdo gvhdi.
และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ