ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต (อังกฤษ: Sino-Tibetan languages) หรือบางแห่งเรียกว่า ตระกูลภาษาโพ้นหิมาลัย (Trans-Himalayan languages) เป็นตระกูลของภาษาที่รวมภาษาจีนและตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า มีสมาชิกทั้งสิ้น 250 ภาษา ส่วนใหญ่เป็นภาษาในเอเชียตะวันออก มีจำนวนผู้พูดเป็นอันดับสองของโลกรองจากภาษากลุ่มอินโด-ยูโรเปียน ภาษาในตระกูลนี้มีลักษณะร่วมกันคือมีเสียงวรรณยุกต์
ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต | |
---|---|
โพ้นหิมาลัย | |
ภูมิภาค: | เอเชียตะวันออก, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, เอเชียใต้ |
การจําแนก ทางภาษาศาสตร์: | หนึ่งในตระกูลภาษาที่มีผู้พูดมากที่สุดในโลก |
ภาษาดั้งเดิม: | จีน-ทิเบตดั้งเดิม |
กลุ่มย่อย: | |
ISO 639-2 / 5: | sit |
เครือข่ายการวิจัยลิงกัวสเฟียร์: | 79- (phylozone) |
กลอตโตลอก: | sino1245 |
สาขาหลักของตระกูลภาษาจีน-ทิเบต |
การจัดแบ่งแบบนี้ให้ตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่าขึ้นมาเป็นตระกูลใหญ่ และให้ภาษาจีนเป็นกลุ่มย่อย เป็นดังนี้
การจัดแบ่งแบบนี้เรียกสมมติฐานจีน-ทิเบต โดยถือว่าภาษาจีนและภาษาทิเบตมีความใกล้เคียงกัน
เหตุผลที่จัดภาษาจีนเข้าเป็นกลุ่มย่อยของตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า เพราะมีความสัมพันธ์กันระหว่างภาษาจีนกับภาษาทิเบต เช่นลักษณะคู่ขนานระหว่างภาษาจีนโบราณกับภาษาทิเบตสมัยใหม่ และมีรากศัพท์ที่คล้ายคลึงกัน อย่างไรก็ตามสมมติฐานนี้มีข้อโต้แย้งคือ ความชัดเจนของรากศัพท์ที่คล้ายคลึงกันระหว่างภาษาจีนกับภาษากลุ่มทิเบตยังไม่ชัดเจนพอ และจากการสร้างภาษาทิเบต-พม่าดั้งเดิมโดยใช้ข้อมูลจากวรรณคดีภาษาทิเบตและพม่า และข้อมูลจากภาษาจิ่งโปและภาษาไมโซ พบว่าภาษาจีนมีลักษณะที่จะเป็นภาษาลุกหลานของภาษาทิเบต-พม่าดั้งเดิมน้อย สมมติฐานนี้จึงยังไม่ได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลาย
ชื่อ | จีนเก่า | ทิเบตเก่า | พม่าเก่า | จิ่งเผาะ | กาโร | ลิมบู | กินเนารี | ทูเจีย |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
"หนึ่ง" | 一 *ʔjit | – | ac | – | sa | – | id | – |
隻 *tjek "เดี่ยว" | gcig | tac | – | thik | – | – | ||
"สอง" | 二 *njijs | gnyis | nhac | – | gini | nɛtchi | niš | ne⁵⁵ |
"สาม" | 三 *sum | gsum | sumḥ | mə̀sūm | gittam | sumsi | sum | so⁵⁵ |
"สี่" | 四 *sjijs | bzhi | liy | mə̀lī | bri | lisi | pə: | ze⁵⁵ |
"ห้า" | 五 *ŋaʔ | lnga | ṅāḥ | mə̀ŋā | boŋa | nasi | ṅa | ũ⁵⁵ |
"หก" | 六 *C-rjuk | drug | khrok | krúʔ | dok | tuksi | țuk | wo²¹ |
"เจ็ด" | 七 *tsʰjit | – | khu-nac | sə̀nìt | sini | nusi | štiš | ne²¹ |
"แปด" | 八 *pret | brgyad | rhac | mə̀tshát | chet | yɛtchi | rəy | je²¹ |
"เก้า" | 九 *kjuʔ | dgu | kuiḥ | cə̀khù | sku | sku | sgui | kɨe⁵⁵ |
"สิบ" | 十 *gjəp | – | kip | – | – | gip | – | – |
– | bcu | chay | shī | chikuŋ | – | səy | – |
This article uses material from the Wikipedia ไทย article ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.