Państwo

Tyn artikel je ô ôrganizacyji społeczyństwa. Dej pozōr tyż: potoczne miano - Krej.

Ôrganizuje i koordynuje robotã wielgich grup społecznych. Państwo mŏ tyż granice terytorialne. Je niyznŏleżne i niypodlygłe.

Prawne kryteria państwowości, przijynte na mocy kōnwyncyji we Mōntevideo ze 1933, ôkryślane sōm nastympujōnco: (artikel 1.) "Państwo jako podmiot prawa miyndzynŏrodnygo winno posiadać take elymynty:

• ôbstōnõ ludność,
• struktury sztrofowe,
• suwerynne włŏdze,
• ôkryślōne terytoriōm (wielgość państwa niy wpływo na jigo podmiotowość) ôddzielōne ôd inkszych granicōm,
• zdolność włażyniŏ we relacyje miyndzynŏrodne.
• ôkryślōne prawidła prawne

Kōnwyncyjŏ była trefym rygiōnalnym a ôgraniczyła sie ino do państw amerykańskich, ale jij prawidła sōm przikwolōne we zwyczajowym prawie miyndzynŏrodnym.

Piyrszym problymym państwowości je uznanie państwa na arynie miyndzynŏrodnyj, czyli stwierdzynie ôd podmiotu prawa miyndzynŏrodnygo faktu istniyniŏ jakigoś państwa i gotowości do respektowaniŏ zwiōnzanych z tym skutkōw prawnych. Przedmiotym uznaniŏ może być: państwo, regyrōnek, insurgynty, strōna, co walczy abo nŏrōd. Uznanie państwa może być udzielōne abo indywidualnie ôd podmiotu prawa miyndzynŏrodnygo (napoczyńcie stosōnkōw dyplōmatycznych abo podpisanie umŏwy bilateralnyj), abo kolektywnie ôd skupiny państw (na podobne, jak we przipŏdku pojedynczygo państwa) abo ôrganizacyje miyndzynŏrodnyj (przijyńcie we poczet czōnkōw). Uznanie państwa winno mieć nŏturã jednoznacznõ i niyodwracalnõ, chociŏż we praktyce trefiŏ sie przipŏdki zawieszyniŏ abo zerwaniŏ stosunkōw dyplōmatycznych abo wyłōnczynie czōnka ôrganizacyje.