Vukashin Filipoviq: Shkrimtar serb

Ai konsiderohet njëri nga shkrimtarët më të rëndësishëm serbë të shekullit të 20-të. Ai nuk iu bashkua shkrimtarëve dhe intelektualëve serbë dhe malazezë në vitin 1986 në protestat e tyre kundër shqiptarëve.

Shkollën fillore e ndoqi në Babin Most, Bresje dhe Prishtinë, kurse të mesmen në Gjimnazin e Dytë të Burrave në Beograd dhe Prishtinë dhe u diplomua për letërsi serbe në Fakultetin Filozofik në Beograd në vitin 1954. Në të njëjtin fakultet në vitin 1964 doktoroi me temën “Fëmijëria në veprën e Bora Stankoviqit”. Ishte profesor në gjimnazin "Ivo Lola Ribar" në Prishtinë (1954–1959), ligjërues në Shkollën e Lartë Pedagogjike dhe nga shtatori 1960 deri në vdekje, ligjërues dhe profesor në Fakultetin Filozofik të Prishtinës në lëndët i Teorisë së Letërsisë dhe Letërsisë Moderne Serbe të shekullit XX.

Është një nga themeluesit dhe kryeredaktori i parë i revistës letrare Vidici (1953–1954) në Beograd. Është iniciator dhe kryeredaktor i revistës Stremljenja (1965–1979) në Prishtinë. Si student në Beograd, ai botoi rreth tridhjetë tregime me tema nga jeta e Kosovës në Mladi Borac, Mlada Kultura, NIN, Naši odjeku dhe gazetën Jedinstvo . Romani i tij Tragovima ("Gjurmët" në dorëshkrim) u vlerësua në konkursin "Arsimi Kombëtar" në Sarajevë në vitin 1957 për një roman jugosllav. Teatri Popullor Krahinor në Prishtinë luajti dramat e tij: "Dhomat e errëta" (Dramë shqipe, 1956) dhe "Bora dhe zjarri" (dramë serbe, 1963). Ai organizoi dy ekspozita personale pikturash në 1957 dhe 1960. Ekspozita e tij ishte ekspozita e parë vetjake e pikturave në Kosovë dhe Metohi. Ai gjithashtu ilustroi përmbledhjen me poezi të Rado Nikoliqit "Hijet" dhe botoi kontribute të shumta artistike në Jedinstvo. Ai inkurajoi dhe ndihmoi krijuesit e rinj në Kosovë që të afirmohen. Ai ishte një nga nismëtarët e veprimtarisë botuese të gazetës Jedinstvo në vitin 1961, në të cilën më vonë botoi të gjithë librat e tij.

Ai ishte anëtar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës (ASHAK) që nga themelimi i saj, ndërsa nga viti 1986 deri në vitin 1990 ishte kryetar i saj, në një mandat si dhe kryetar i Këshillit të Akademive të Shkencave dhe Arteve të RSFJ-së.

Studime

• U svetu književnog dela [Në botën e letërsisë], 1966
• Detinjstvo u delu Bore Stankovića [Fëmijëria në veprën e Bora Stankoviqit], 1968
• Pripovedač Ivo Ćipiko, Pisci i Vreme [Tregimtari Ivo Ćipiko, Shkrimtarët dhe koha], Prishtinë, 1970
• Simboli epskog prostora [Simbolet e hapësirës epike], 1972
• Poetika trajanja [Poetika e kohëzgjatjes], 1973
• Svet književnog dela [Bota e Letërsisë], 1975
• Delo Ive Andrića [Vepra e Ivo Andriqit], 1975
• Poezija dhe poetika Stevana Raiçkovića [Poezia dhe poetika e Stevan Raiçkoviqit], 1977
• Umetnost Veljka Petrovića [Arti i Veljko Petrović], 1980
• Pisci i vreme 2 [Shkrimtarët dhe koha 2], 1982
• Ogledi i studimeve [Sprovime dhe studime], 1985

Novela

• Tragovima (Gjurmë), Narodna prosvjeta, Sarajevë, 1957; (Gjurmat, përkthyer në shqip nga Vehap Shita, Rilindja, Prishtinë, 1958)
• Bregu i pjerrët, Jedinstvo, Prishtinë, 1961, (botimi i dytë: Bota e Re, Prishtinë, 1996)

Drama

• Dark Chambers (Oda e erret), Provincial National Theater (Albanian Drama), Priština, direktuar nga Slavoljub Stefanović Ravasi, 1956
• Pohod, radio drama, Radio Priština, 1962
• Snow and Fire, Provincial National Theater (Serbian Drama), Priština, direktuar nga Aleksandar Kovačević, 1963; Theater National, Leskovac, 1964

Ekspozitë pikture

• Akuarel, Foajet e Teatrit Kombëtar Krahinor, Prishtinë, 1957 dhe 1960

• Çmimi i Shoqatës së Shoqërive Kulturore Artistike të Kosovës për dramën "Dhomat e errëta",
• Çmimi i tretë i "Arsimit Kombëtar" në Sarajevë për romanin, 1956,
• Çmimi i Sekretariatit Rajonal të Arsimit dhe Kulturës AKMO, 1958,
• Çmimi i Dhjetorit i Kosovës, 1964,
• Çmimi i Nëntorit i Prishtinës, 1966,
• Çmimi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, 1976,
• Çmimi 7 korrik i Beogradit, 1982,

• Šijaković, Miodrag (22 korrik 1957). "Roman Vuka Filipovića" [Vuka Filipović's novel]. Jedinstvo. 7.
• Lučić, Milivoje (18 shtator 1961). "Deset minuta s piscem "Strme obale" [Ten Minutes with the "Steep Coast" Writer]. Jedinstvo. 8.
• Vladeta Vuković (1961). "Vuk Filipović: Strma obala" [Vuk Filipović: Steep Coast]. Stremljenja. 5: 596–601.
• Ivanović, Radomir V. (1971). Književno stvaralaštvo Kosova na srpskohrvatskom jeziku. Priština. OCLC 578773151. Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)
• Andrejević, Danica (1988). Portreti kosovskih pisaca [Portraits of Kosovo Writers]. Priština: Jedinstvo. OCLC 645172452.