Šleđgâmagneetlâš Suonjârdem

Šleđgâmagneetlâš suonjârdem sirdeečalmaaš lii massattemes footoon, já suonjârdem ovdán kuárusvuođâst čuovâliävttoin (s. 300 000 000 m/s). Suonjârdem energia lii njuolgist viärdálâš ton távjudâhân já jorgolávt viärdálâš ton párukukkodâhân. Távjudâh muštâl suonjârdem poojij ('páárui') meeri äigiohtâduvvâst.

• 
  Sinihámásâš šleđgâmagneetlâš pááru ovdán sundán +z. Šleđgâkieddi mulsâšud sinihámásávt x-aksel sundeest, já magneetkieddi mulsâšud siämmáá muddoost šleđgâkieddijn y-aksel sundeest. Kiedih láá meid njuolgâ kulmeest, jis verdid ovdánemsuundán (+z).
• 
  Párukukkodâh ${\displaystyle \scriptstyle \lambda }$.
• 
  Šleđgâmagneetlâš spektri

Šleđgâmagneetlâš suonjârdem párukukkodâh lii siämmáš ko šleđgâ- já magneetkiedij ovdánem oovtâ paje ääigi. Tom puáhtá rekinistiđ čuovâ liävtu (pááru ovdânemliävtu) já suonjârdem távjuduv uásimeerrin:

${\displaystyle \lambda \,={\frac {v}{f}}\,}$

mast v lii pááru ovdánemliähtu (m/s) já f távjudâh (Hz). Kuárusvuođâst ovdánemliähtu lii čuovâliähtu, mut koskâamnâsist liähtu kiäppán, mii toovât meid párukukkoduv kiäppánem.

Kuárusvuođâst suonjârdem energia vuod puáhtá rekinistiđ čuávuváá myenster mield:

${\displaystyle E\,=hf\,={\frac {hc}{\lambda }}}$

mast h lii Planck staađâ, c čuovâliähtu já λ párukukkodâh.

Šleđgâmagneetlâš spektri juáhhoo suonjârdem párukukkoduv mieldi čuávuvávt kuhemuu párukukkoduvâst uánihumosân: radiopááruh, mikropááruh, infraruopsissuonjârdem, čuovâ, ultravioletsuonjârdem, röntgensuonjârdem já gammasuonjârdem.