ဢမႄးရီးၶိူဝ်းတႂ်ႈ

ဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်းၼႆႉ မီးလႅၼ်ႊမိူင်း ဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼႃႇၼၼ်ႉလၢႆၸိူဝ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ မၼ်းမီးလွႆလူင်၊ လႅၼ်ႊၼႃႈလိၼ်သုင်၊ ႁူၺ်ႈႁိုၵ်း၊ ပႃႇႁၢတ်ႇသၢႆး၊ ထိူၼ်ႇမႆႉလႅၼ်ႊမိူင်းမႆႈတၼ်ၼႃ၊ ပၢင်ႇပႃႇယိူဝ်ႈ၊ လႅၼ်ႊပဵင်းလူင်၊ တင်းၼမ်ႉၵႄးယႂ်ႇလူင် မိူင်ၼင်ႇ ၼမ်ႉလူင်ဢမေႇသူၼ်ႊတင်း ဢူဝ်ရိၼ်းၼူဝ်းၵူဝ်းၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။ ဢႅၼ်းတိသ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢဝ်းလွႆလူင် ဢၼ်ၼၢင်ယၢဝ်းၵႆသေပိူၼ်ႈတီႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉသမ်ႉ တတ်းၽၢတ်ႈလူင်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၸွမ်းပွတ်းတွၼ်ႊ ၽၢႆတူၵ်းလိုမ်လိၼ်လူင်ယဝ်ႉ။ လွႆလူင်မွင်ႉတ်ႉ ဢၵွၼ်းၵႃးၵူးဢႃး တီႈဢႃႇၸႅၼ်ႇတီးၼႂ်း တင်း ၶျိလ်းလီးၶဝ်ၼႆႉ မီးတၢင်းသုင်ထိုင် 22,834 ထတ်း၊ (6,960 မီးတႂ်း)။ မၼ်းၼႆႉပဵၼ် ၸိၵ်းလွႆဢၼ်သုင်သုတ်း တီႈၽၢႆႇၵၢႆလုမ်ႈၾႃႉတၢင်းတူၵ်း။ ဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်းၼႆႉ မီးၽၢႆႇတႂ်ႈ တၢင်းသႆၵၢင်ႊလႄႈ ၾိင်ႈၶၢဝ်းမၼ်းၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈပိၼ်ႈၽူၼ်ႈၵၼ်တင်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးတီႈဢမႄးရီးၵႂ်းႁွင်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ဢဝ်ၸိုင်ႈမိူင်း 13 ဢၼ်သေၵေႃႇပဵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းလၢၼ်ႉ 230 ၶဝ်ယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ဢိၼ်းတီးယၼ်းဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃးယူႇသဝ်းဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼႃႈ ပီႊ 1500 ပီႊၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိူဝ်းသပႅၼ်းၼိသ်ႉတင်း ပွတ်ႉတူးၵိသ်ႉၶဝ်တႄႇမႃးပၵ်းသဝ်း။ ၶဝ်တေႃႉဢဝ် ၵူၼ်းလမ် လုၵ်ႉဢႅၾ်ႉရီးၶိူဝ်း ၵႂႃႇၸူးဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်းတႃႇဢဝ်ႁဵတ်းၶႃႈ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တႃႇၵူၼ်းဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်း မွၵ်ႈၶိုင်ႈလိူဝ်ၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလေႃးလႄႈး ၶိူဝ်းၽိူၵ်ႇ၊ လမ်ႇတင် ဢိၼ်းတီးယၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉသေမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်း မီးလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယႂ်ႇလူင်တင်းၼမ်လၢႆ ဢိၵ်ႇမေႃႇႁႄႊ ၶဝ်ၵေႃႈမီးၼမ်။ ၶူဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈပိူင်လူင်ပဵၼ် ၵႃႇၽီႇ၊ ၵူၺ်ႈ၊ မဵတ်ႉသၢၼ်၊ ယႃႈမႂ်ႊလူင်၊ တင်းဢွႆႈ။ ဝူဝ်းၵႂၢႆးတႄႉ လဵင်ႉတႃႇဢဝ်ၼိူဝ်ႉ။ တွင်းသမ်ႉလႆႈတီႈမေႃႇမိူင်းၶျိလ်းလီး။ ႁဵၵ်ႇသမ်ႉလႆႈတီႈမေႃႇၼႂ်းပူဝ်ႇလီးဝီးယႂ်း။ ဝႅၼ်ႇၼီႇသွႆးလႂ်း တင်းဢႃႇၸႅၼ်ႇတီးၼႂ်းသမ်ႉ မီးမေႃႇယေးၼမ်ႉမၼ်း ဢၼ်ယႂ်ႇလူင်ၶဝ်။

ႁူဝ်ၵူၼ်းဢမႄရီးၵႂ်းၸၢၼ်း မွၵ်ႈၶႂ်ႈၶိုင်ႈၼိူင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ပရႃႇသိလ်း၊ သမ်ႉလၢတ်ႈၵႂၢမ်း ပွတ်ႉတူးၵိသ်ႉ။ တႃႇၸိုင်ႈမိူင်းဢမႄးရီးၵႂ်းၸၢၼ်းတၢင်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉတင်းသဵင်ႈတႄႉ ၵႂၢမ်းသပႅၼ်း ၼိသ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်ဝႆႉတႃႇၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဢိၼ်းတီးယၼ်း ဢၢၼ်ႇလၢၼ်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ၵွၺ်းလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶိူဝ်းၵိုၵ်းမိူင်းၶဝ် ဢၼ်လဵဝ်ၵွၺ်းယဝ်ႉ။