Federacija

Za ostala značenja, vidi Federacija (razvrstavanje).

Organizacija i institucije federacije su u pravilu ustanovljene ustavom, a federalna vlast u svom djelovanju, za razliku od vlasti konfederacije, nije odgovorna državama-članicama.

Smatra se da su federacije u svom modernom obliku javile tek u 18. vijeku, pri čemu se kao klasični primjer spominje SAD nakon donošenja Ustava 1787. godine.

Federalno uređenje se nakon toga obično javlja kod država koje odnosno imaju veliku površinu - pa tako, s izuzetkom NR Kine koja je unitarna država, sve površinom najveće države na svijetu imaju federalno uređenje. Federalno uređenje, mada nešto rjeđe, karakteristika etnički, vjerski i kulturno herterogenih država, pri čemu se kao klasični primjer uzima Švicarska. Federalno uređenje se ponekad može javiti i kod etnički, vjerski i kulturno homogenih država kao što su Austrija i Njemačka.

Federacije obično nastaju direktnim spajanjem prethodno samostalnih država, odnosno evolucijom konfederacije u federaciju. Rjeđe, i to pogotovo u 20. vijeku, federacije mogu nastati od unitarnih država, pri čemu je klasičan primjer Jugoslavija.

U posljednje vrijeme se zbog snažnog regionalizma, odnosno devolucije i stvaranja širokih autonomnih entiteta u nekim zapadnoevropskim državama ponekad briše granica između visokocentralizirane federacije i unitarne države.

Uz federaciju se vezuje i ideologija koja se naziva federalizam.