1553: Godina
Godina 1553 (MDLIII) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju (1.
- Ovo je članak o godini 1553.
jan./sij. po julijanskom kalendaru).
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1520-e 1530-e 1540-e – 1550-e – 1560-e 1570-e 1580-e |
| Godine: | 1550 1551 1552 – 1553 – 1554 1555 1556 |
| Gregorijanski | 1553. (MDLIII) |
| Ab urbe condita | 2306. |
| Islamski | 960–961. |
| Iranski | 931–932. |
| Hebrejski | 5313–5314. |
| Bizantski | 7061–7062. |
| Koptski | 1269–1270. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1608–1609. |
| • Shaka Samvat | 1475–1476. |
| • Kali Yuga | 4654–4655. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4189–4190. |
| • 60 godina | Yin Voda Vo(l) (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11553. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
- 6. 1. - Dugali Malkoč-beg porobio Kreščiće, Alutnicu i okolicu Kostajnice.
- 19. 3. - Kralj Ferdinand poslao Antuna Vrančića u Budim, gdje će sa Ali-pašom sklopiti primirje na pol godine.
- 6. 6. - Antun Vrančić imenovan pečujskim biskupom i poklisarem u Carigrad.
- jun - Prva od pet bitaka kod Kavanakadžime u Japanu (Takeda Shingen i Uesugi Kenshin).
- 9. 7. - Drugi markgrofovski rat: u Bitci kod Sievershausena Moritz Saski porazio katolike ali smrtno ranjen.
- 10. 7. - Četiri dana nakon smrti mladog kralja Edwarda VI za kraljicu Engleske i Irske proglašena Lady Jane Grey, što ostaje devet dana.
- 19. 7. - Nakon odlaska vojvode od Northumberlanda, Krunsko veće u Londonu promenilo stranu i proglasilo Mary I za kraljicu - Jane je zatočena a Mary stiže u grad 3. 8..
- 24. 8. - U potrazi za Severoistočnim prolazom Englez Richard Chancellor stigao do ruskog Arhangelska, zatim putuje i u Moskvu kod cara Ivana.
- 24. 8. - Franko-otomanska Invazija Korzike: zauzeta Bastija.
- 27. 8. - Vrančić u Carigradu: sultan pristaje na primirje od pet godina samo ako se Erdelj vrati mlađem Zapolji.
- 28. 8. - Sulejman I počinje treći pohod na safavidsku Persiju (do 1555).
- septembar-oktobar - U Engleskoj uhapšeni protestantski biskupi i vraćeni katolički, nova kraljica poništava versku politiku prethodnika.
- 6. 10. - Osmanski prestolonaslednik Šehzade Mustafa ubijen po očevom naređenju - janičari krive velikog vezira Rustem-pašu koji će na par godina biti zamenjen Kara Ahmed-pašom.
- listopad - Kuga u Slavoniji, naročito okolici Zagreba.
- 27. 10. - Michael Servetus spaljen kao jeretik u protestantskoj Ženevi.
- 12. 11. - Poslije nekoliko godina svršena parnica između bana Nikole Zrinskog i turopoljskih plemića - on im daje kastel Lukavec a oni se odriču odštete.
- 15. 11. - Pronađena Himera iz Areca, primer etrurske umjetnosti.
- 18. 12. - U Beču uginuo slon Soliman.
- 25. 12. - Araukanski rat, Bitka kod Tucapela: Lautaro porazio Špance, poginuo guverner Čilea Pedro de Valdivia.
Tokom/tijekom godine
- Kralj Ferdinand odlučio držati stalnu vojsku u Hrvatskoj i Slavoniji koju će plaćati Štajerska, Kranjska i Koruška, prvi kapetan Ivan Ungnad, Ivan Lenković, koji je postao kapetan hrvatske krajine, napravio nacrt obrane hrvatske i slavonske krajine.
- Petar Erdedi spalio Gradišku.
- Banja Luka sedište sandžak-bega.
- 1553-55 - Misija Hansa Dernschwama od kralja Ferdinanda sultanu Sulejmanu, prolazi i kroz Srbiju: prostor oko puta opisuje kao pust, neobrađen i zarastao.
- Pavao Zondi osniva Collegium Illyrico-Hungaricum u Bolonji.
- Dubrovački danak turskom caru iznosi 13.000 ugarskih dukata godišnje.
- ? Hrvatske haramije zarobile turskog vojvodu Murata.
- Kuga u Kopru, stanovništvo se od 8000 smanjilo na 2310.
- Rukopis najranijeg potpunog teksta Danilovih nastavljača u Mileševi, odmah zatim u Hilandaru.
- Proširen Spoljni grad Pekinga; u ovo vreme prvi put utvrđen Šangaj.
- Portugalci dobili pravo da podignu privremene šupe u Makaou.
Rođenja
Smrti
- 9. 4. - François Rabelais, pisac (* ca. 1494)
- 6. 7. - Edward VI, kralj Engleske i Irske (* 1537)
- 9. 7. - Moritz, saksonski elektor (* 1521)
- 6. 8. - Girolamo Fracastoro, učenjak (* ca. 1478)
- 22. 8. - John Dudley, 1st Duke of Northumberland, general, admiral, političar (* 1504)
- 26. 9. - Juan de Homedes y Coscon, Veliki majstor Hospitalera (* ca. 1477)
- 6. 10. - Šehzade Mustafa, osmanski prestolonaslednik (* 1515)
- 16. 10. - Lucas Cranach Stariji, slikar (* ca. 1472)
- 27. 10. - Michael Servetus, učenjak (* ca. 1511)
- 14. 12. - Hanibal Lucić, pjesnik (* ca. 1485)
- 21. 12. - Sinan-paša, osmanski admiral
- 25. 12. - Pedro de Valdivia, prvi guverner Čilea (* ca. 1500)
- Juraj Frankopan II – Slunjski (* ca. 1500)
- Piri-reis, otomanski admiral (* ca. 1465-70)
Reference
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
- Historija naroda Jugoslavije II, str. , Školska knjiga Zagreb, 1959
This article uses material from the Wikipedia Srpskohrvatski / Српскохрватски article 1553, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sadržaj je dostupan pod CC BY-SA 4.0 osim ako je drugačije navedeno. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Srpskohrvatski / Српскохрватски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.