Никифор Кирикович Седалищев — Дьүөгэ Ааныстыырап (29.01.1913—1944) — саха суруйааччыта.
1913 сыллаахха тохсунньу 29 күнүгэр Үөһээ Бүлүү Кэнтигэр төрөөбүтэ. 1931 с. Бүлүүтээҕи педучилищеҕа үөрэнэ киирбит. Бу үөрэнэ сылдьар кэмигэр сир түҥэтиитигэр уонна нэһилиэгэр бастакы тыа хаһаайыстыбатын артыалын тэрийиитигэр кыттар. Доруобуйата мөлтөөн үөрэҕин бүтэрбэт. 1934—1936 сс. Бүлүү уонна Үөһээ Бүлүү оскуолаларыгар саха тылын уонна литературатын үөрэтэр. 1936 с. Нам оройуонун үөрэҕин кэмитиэтигэр пионердар отделларын сэбиэдиссэйинэн ананар. 1938—1941 сс. — «Бэлэм буол» өрөспүүбүлүкэ хаһыатын сэкэрэтээрэ, онтон эппиэттээх эрэдээктэрэ.
Аҕа дойду Улуу сэриитэ саҕаламмытыгар 1941 с. атырдьах ыйыгар Н. К. Седалищев армияҕа барар. Радистар онтон эппиһиэрдэр комсостав куурустарын бүтэрэн баран младшай лейтенант сыбаанньалаах взвод хамандыыра буолбут. Калинин уонна Ленинград анныгар кыргыһыыларга кыттыбыт. Үстэ бааһырбыт. 1944 с. олунньутугар сураҕа суох сүппүт.
Н. К. Седалищев кылгас (1913—1944), ол гынан баран дьикти айар олоҕу олорон ааспыт. 1933 с. бастаан бэчээттэнэр. Бастакы айымньыта «Ууhуттар» диэн кэпсээн. 1938 с. икки хомуурунньуга тахсар: «Ньургуһун уонна Лоокуут» уонна «Родительская любовь».
Н. К. Седалищев айар үлэтигэр оҕолорго аналлаах айымньылар улахан миэстэни ылаллар.
Дьүөгэ Ааныстыырап айдарыылаах поэт, драматург уонна очеркист быһыытынан эмиэ биллэр («В советской школе», «Счастливое детство», «Учебный день» уо. д. а.). Тылбаастара эмиэ улахан суолталаахтар: Всеволжскай И. Е. Маршал эдэр сааhа: Драма, 1939, Павленко П. А. «На Востоке» (Границатааҕы сэриилэhии: Роман 2 баһын IV чааhа), Салтыков-Щедрин М. Е. «Мавруша-Новоторка», 1939.
Үһүйээннэргэ олоҕуран айыллыбыт «Ньургуhун уонна Лоокуут», «Мойуор» диэн айымньылар суруйааччы төрөөбүт норуотугар тапталын көрдөрөллөр. Кэлин сэһэн сюжетын суруйааччы Тимофей Сметанин «Лоокуут уонна Ньургуhун» драматыгар уонна поэт Күннүк Уурастыырап уонна драматург Суорун Омоллоон опера либреттотыгар туттубуттара.
This article uses material from the Wikipedia Саха тыла (Saxa Tyla) article Дьүөгэ Ааныстыырап, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Маны туһанары CC BY-SA 4.0 лиссиэнсийэ көҥүллүүр (атын ыйыллыбытах буоллаҕына). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Саха тыла (Saxa Tyla) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.