بانجان
بانجان یو له هغوو نباتاتو څخه دی، چې د کال په هر موسم کې د انسان د لوږه دفع کوي.
د بانجان انګلیسي نوم Eggplant او علمي نوم یې Solanum Melongena دی، د کښت لومړۍ ځمکه یې د هند اطراف یاد شوي او تر هغه وروسته نورو سیمو ته لېږدول شوی. بانجان چې یو کلن نبات دی، نسبتآ سخته ساقه او بیضوي بلګونه لري.
 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 بانجان، Solanum melongena | ||||||||||
| ساينسي ډلبندۍ | ||||||||||
| ||||||||||
| Solanum melongena |
رنگ
د مېوې رنګ یې بنفشوي ته ورته او کله-کله تور او سپین هم لیدل کیږي. د بانجان تنه تر ۷۰ سانتي متره پوري لوړیږي، د ځینو ورایټي ګانو ارتفاع تر ۱۵۰ پورې هم رسیږي. بانجان په تودو او نیمه تودو سیمو کې ښه وده کوي، د یخ په مقابل کې حساس دی او ګرمسېرې سیمي یې خورا پر طبع برابرې دي. هغه خاوري چې نمجني او رطوبت یې برابر وي او بل چې ښه حاصلخیزه وي د بانجان لپاره بیخي ښې دي.
د بوټو ترمنځ واټن
د بانجان د بوټو تر منځ فاصله باید د ۵۰-۶۰ سانتي متره وي او د قطارونو تر منځ یې د ۷۵ څخه تر ۱۰۰ سانتي متره فاصله باید مراعت شي. بانجان د قلمې(نهال) په شکل باید له بزغلۍ څخه اصلي ځمکې ته انتقال شي، دا چې د یاد نبات رېښې او مقاومت د تامل وړ وي؛ نو باید د سهار په طرف او یا د مازیګر په خوا کې اصلي ځای ته انتقال شي، تر څو یې ریښې او ساقه صدمه ونه ویني. دا چې په صورت عموم د سبزیجاتو اړتیا ډیره او کښت یې اسانه دی، باید هر سړی په خپلو کورونو کې سبزي( په خاصه بانجڼ) وکري تر څو یې کورنۍ اړتیا پوره شي. بانجان ګرم نبات دی، د خوراک په بدل کې لږ کالوري تولیدوي؛ نو باید یاد ولرو چې د وزن په کابو کولو کې بانجان مثبت رول لري. اکثره وخت دلته د خوراکي توکو سره جدي چلند نه کیږي، یا ډیر وسوځي او یا بیخي اومه وي. د بانجان خوراک باید په ښه پاخه شکل سره وشي.
ترکیب
د بانجان په ترکیب کې ویټامین B کمپلکس، A,C او ځیني معدني مواد، لکه کلیسم، فاسفورس، مس، اوسپنه او پوتاشیم سته، د پورتنیو ګټورو موادو د موجودیت له اسیته د سرطاني ناروغیو سره مقاومت کولایشي. د فیتونوترنیټ او فنولیکي اجزاو په لرلو سره انټي اکسیدینټ دي چې د کلسترول ضد، د ویني سمونه او د وایرسونو په دفع کې د پام وړ کار اجراء کوي.
گټې
د هغه څېړني له ميخې چې په Food& Function مجله کې تر سره سوې، راغلي، چې بانجان د زړه په سلامت ساتلو او د حملې په کمښت کې مثبت تمامیږي. مخکي مو وویل چې د وزن په کمولو کې بانجان ستاسو لاسنیوی کولای شي، همدا شان د پوستکي په نرم ساتلو کې مفید تمامیږي، ځکه چې بانجان د انسان د وجود د اوبو توازن په غاړه لري. بانجان د اوسپني ښه ذخیره ده؛ نو د کم خونۍ لپاره بیخي ښه غذا کیدایشي، په رګونو کې د ویني جریان ښه ترا فعال ساتي او په نتیجه کې د زړه د حملې مخنیوی کوي. ښه خبره دا ده چې د بانجان مېوه یوازي ګټه نه کوي؛ بلکي د بانجان رېښه چې وچه او بیا میده او چوش شي د نفس تنګۍ په دفع کې خاص رول لري.
زیانونه
د پورتنیو ټولو ګټو سره-سره باید یادونه وکړم، چې بانجان د هغو کسانو لپاره مضر تمامېدایشي چې د بواسیرو تکلیف او یا د سترګو درد لري، بیا هم یادونه کوم چې د ډاګټر د لارښووني مطابق باید استفاده وشي. که مو بیخي بانجان ته لاس و خوله نه دریږي، اول باید پوست شي، بیا څلور شغې او په مالګه ښه ووهل شي. تر لږ وخت وروسته باید په اوبو پاک ومینځل شي او بیا په ښو غوړو کې پاخه شي، تر پخېدو وروسته ښه اشتها ولرئ.
خوراکي ارزښت
| د تغذیې ارزښت په ۱۰۰ غ (۳٫۵ أونصة) | |
|---|---|
| انرژي | ۱۰۴ kجول (۲۵ ك.سعرة) |
کاربوهايدريتونه | 5.88 g |
| خوږهs | 3.53 g |
| غذایی فایبر | 3 g |
0.18 g | |
پروټين | 0.98 g |
| Vitamins | |
| [[تایمین|تایمین ]] | 0.039 mg |
| [[ریبوفلاوین|ریبوفلاوین ]] | 0.037 mg |
| [[نیاسین|نیاسین ]] | 0.649 mg |
| [[پینټوتینیک اسید|پینټوتینیک اسید ]] | 0.281 mg |
| ويټامين B6 | 0.084 mg |
| [[فوليک اسيد|فوليټ ]] | 22 μg |
| ويټامين C | 2.2 mg |
| ويټامين E | 0.3 mg |
| ويټامين K | 3.5 μg |
| Minerals | |
| کلسيم | 9 mg |
| اوسپنه | 0.23 mg |
| مګنېزيم | 14 mg |
| منګنيز | 0.232 mg |
| پاسپورس | 24 mg |
| پوتاشيم | 229 mg |
| زېنک | 0.16 mg |
| Other constituents | |
| اوبه | 92 g |
| |
| Percentages are roughly approximated using US recommendations for adults. Source: USDA Nutrient Database | |
د بانجان ستر تولیدوونکي هېوادونه
| د ملگرو ملتونو د خوراکي موادو او کرنې سازمان فایو سروی پر بنسټ د ۲۰۱۰ز کال د ۱۰ سترو بانجان تولیدوونکو هېوادونو جدول | ||||
|---|---|---|---|---|
| هېواد | تولید (ټن (یکا)s) | یادونه | ||
| کينډۍ:People's Republic of China | ۲۴٬۵۰۱٬۹۳۶ | F | ||
| کينډۍ:India | ۱۰٬۵۶۳٬۰۰۰ | |||
| کينډۍ:Egypt | ۱٬۲۲۹٬۷۹۰ | F | ||
 ايران | ۸۸۸٬۵۰۰ | F | ||
 ترکيه | ۸۴۹٬۹۹۸ | |||
| کينډۍ:Indonesia | ۴۸۲٬۳۰۵ | F | ||
 عراق | ۳۸۷٬۴۳۵ | F | ||
| کينډۍ:JPN | ۳۳۰٬۱۰۰ | F | ||
 ایټاليا | ۳۰۲٬۵۵۱ | |||
| کينډۍ:PHL | ۲۰۸٬۲۵۲ | |||
| نړیوال | ۴۱٬۸۴۰٬۹۸۹ | A | ||
| نړیوال | ۴۱٬۸۴۰٬۹۸۹ | A | ||
| No symbol = official figure, P = official figure, F = FAO estimate, * = Unofficial/Semi-official/mirror data, C = Calculated figure A = Aggregate (may include official, semi-official or estimates); Source: فائو (FAO) | ||||
انځورتون
-
-
-
د چینایي بانجان گل. -
جاپانی بانجان. -
د بانجان گل -
د ستر حجم لرونکی بانجان -
اوږد بانجان. -
اسطواني اوږد بانجان. -
د ټایلېنډي بانجانو گلونه بانجان. -
ټایلېنډي بانجان. -
مالیزیایي بانجان. -
Berenjenas de Almagro:باذنجان مخلل ومتبل من أسبانيا. -
تړلې لیکنې
- رومي
- لېړو
- الوگان
- پیاز
- ټېپر
لیکنه: نثاراحمد (صالح)
سرچینې
This article uses material from the Wikipedia پښتو article بانجان, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). دا پاڼه د CC BY-SA 4.0 سره سم ستاسو په لاسرسي کې ده. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki پښتو (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.