ټېپر يا شلغم د ریښه لرونکو سبزیجاتو یو ډول دی، چې په شنه ، سپین یا ارغواني رنګونو کې موندل کيږي او غیر مساوي پاڼې او ډېری ټوټې لري.
ريښه يې نرۍ رنګه او ګردې يا اوږده ده، سپين رنګ يې ارغواني داغونه لري. ټېپر نه یوازې د خپلو ویټامینونو او منرالونو له نظره، بلکې د نورو غیر خوراکي ځانګړتیاوو له مخې هم ارزښت لري او له مهمو سبزیجاتو څخه ګڼل کیږي. شلغم د سبزیجاتو په کورنۍ کې دی لکه باراکولي ، د بروکسل سپروټ ، کالي او سرسري . شلغم یو نبات دی چې اصلي ټاټوبی اروپا او مرکزي آسیا دی ، چې لاهم په لویو ځمکو یا د سیندونو په اوږدو کې ځنګلي وده کوي. لرغونو روميانو او په منځنيو پېړيو کې د اروپا خلکو شلجم کارول. دا انګلیسي او فرانسوي وو چې امریکا ته یې معرفي کړل. نن ورځ، ټېپر د نړۍ په ډېری برخو کې کرل کیږي، د متحده ایالاتو او کاناډا په شمول، کالیفورنیا او نیو جرسي ډېری ټېپر تولیدوي.
ټېپر |
---|
ساينسي ډلبندۍ |
|
ټېپر | |
---|---|
frameless | |
د ټېپر ريښې | |
ردهبندی علمی | |
ډله: | واښه |
(ډلبندي شوي نه دي): | ګل لرونکي واښه |
(ډلبندي شوي نه دي): | نوي دوه پاڼي |
(ډلبندي شوي نه دي): | رزيدونه |
نوع: | B. rapa |
ډول: | B. rapa var. rapa |
درې ګونی نوم | |
Brassica rapa var. rapa لینه |
متناسب ټېپر د نوعې او هغه وخت پورې اړه لري چې وده یې کړې ، ټېپر په ګرد یا بیضوي شکل لري ، چې قطر یې له 5 سانتي مترو څخه تر 30 سانتي مترو پورې رسيږي. دا یو نرم پوټکی لري چې په سپین، ژېړ ، شين یا ارغواني رنګونو کې موندل کيږي. ژېړ یا سپین شلغم یو معتدل خواږه، مساله لرونکی خوند او یو ټوټه يي جوړښت لري.
د دې مختلف ډولونه په ټول کال کې کرل کیږي. د ارغواني ډول 'ټاپ میلان' چې د ارغواني داغونو سره فلیټ دی، ژر وده کوي او د ژمي ښه فصل ګڼل کیږي. د "سنوبال" ډول چې سپین دی، په چټکۍ سره وده کوي او معمولا په پسرلي کې کرل کیږي، مګر د "توکیو کراس" ډول یو محصول دی چې د ټول کال په اوږدو کې کرل کیدی شي. د جاپاني شلغم "Hinuna kabo" اوږد او د گاجر سره ورته دی.
ښه ټېپر درې نښې لري:
د ساینس پوهانو د څېړنو له مخې هر سل ګرامه ټېپر ۳۵ کیلو کالوري انرژي، یو ګرام پروټین ، ۷ ګرامه بوره، ۰.۲ ګرامه غوړ، ۱.۱ ګرامه فایبر، ۴۵ ملی ګرامه سلفر، ۲۸۰ ملی ګرامه پوتاشیم ، ۶۰۰ ملی ګرامه پوټاشیم لري. کلسیم، ۳۶۱۰۰ ګرامه د شلجم پاڼې ۳۶ کیلو ګرامه انرژي، ۳ ګرامه پروتین، ۰.۴ ګرامه غوړ، ۵.۵ ګرامه بوره، ۱.۲ ګرامه فایبر، ۵۵ ملی ګرامه سلفر ، ۳۷۵ ملی ګرامه پوتاشیم، ۶ ملی ګرامه پوتاشیم، ۶ ملی ګرامه یو ملی ګرام فاسفورس 9 ملی ګرامه سوډیم ، 2.4 ملی ګرامه اوسپنه او 40 ملی ګرامه ویټامین سي لري.
د ټېپر شربت چمتو کولو طریقه په لاندې ډول ده: لومړی، دوه د ټېپر منځنی برخه خالي کوي او یو څه بوره یا شات پکې اچوي. د یو څه وخت وروسته، اوبه په هغې کې راټولې شي. دوی اوبه د سيپۍ يا چمچ سره اخلي او وخوري.
This article uses material from the Wikipedia پښتو article ټېپر, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). دا پاڼه د CC BY-SA 4.0 سره سم ستاسو په لاسرسي کې ده. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki پښتو (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.