Magdalena Anna Samozwaniec, de domo Kossak, primo voto Starzewska, secundo voto Niewidowska (ur.
26 lipca 1894 w Krakowie, zm. 20 października 1972 w Warszawie) – polska pisarka satyryczna. Nazywana „pierwszą damą polskiej satyry”.
Imię i nazwisko | Magdalena Anna Kossak–Samozwaniec |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 26 lipca 1894 |
Data i miejsce śmierci | 20 października 1972 |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Była wnuczką Juliusza Kossaka, córką Wojciecha Kossaka i Marii Kisielnickiej, siostrą Jerzego Kossaka oraz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, o której napisała książkę Zalotnica niebieska, i z którą tworzyła przez całe życie intelektualno-emocjonalny duet. Była stryjeczną siostrą Zofii Kossak-Szczuckiej i cioteczną babką Rafała Podrazy
W latach 1921–1928 jej mężem był dyplomata Jan Starzewski, z którym miała córkę Teresę (1922–2017), primo voto hrabina Plater-Zyberk, secundo voto Burignat. W listopadzie 1945 wyszła za mąż za Zygmunta Niewidowskiego.
Uczyła się wyłącznie w domu, biegle władała językami obcymi – niemieckim, angielskim i francuskim. Jej debiutem literackim była humoreska Wyjazd mamy do miasta, opublikowana w 1908 w „Nowinach Krakowskich”. W latach 1917–1919 uczęszczała do Szkoły Sztuk Pięknych Marii Niedzielskiej w Krakowie. W okresie 1919–1921 prowadziła pracownię batikarstwa.
Jej pierwszym sukcesem literackim była wydana w 1922 w Krakowie purenonsensowa, satyryczna parodia Trędowatej pod tytułem Na ustach grzechu, napisana (podobno) wspólnie z siostrą i jej mężem Janem Gwalbertem Henrykiem Pawlikowskim.
Od 1923 publikowała liczne utwory satyryczne w takich czasopismach jak „Pani”, „Cyrulik Warszawski”, „Bluszcz”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Naokoło Świata” i „Tęcza”. Stała się prekursorką wyjazdowych spotkań z czytelnikami (wieczorów autorskich), jeździła na takie spotkania po całej Polsce aż do śmierci, preferując ten rodzaj kontaktu z czytelnikami.
W 1933 wydała kolejny bestseller Wielki szlem, zyskując miano „jedynej satyryczki w Polsce”. W latach 1934–1936 występowała w kabaretach poznańskich. II wojna światowa przyniosła pisarce rozłąkę z ukochaną siostrą oraz śmierć obojga rodziców. W 1944 opublikowała konspiracyjnie Fraszki Magdaleny Samozwaniec.
Po wojnie zamieszczała liczne utwory satyryczne w czasopismach: „Przekrój”, „Szpilki”, „Dziennik Polski”, Trybuna Robotnicza i „Kocynder”. Od 1946 zamieszkała na stałe w Warszawie. W 1956 wydano jej trzeci bestseller, wspomnienia o siostrze, barwnie opisujące rzeczywistość dwudziestolecia międzywojennego, pt. Maria i Magdalena. W 1970 odwiedziła w Londynie męża zmarłej siostry Stefana Jasnorzewskiego podczas zbierania materiałów do kolejnej książki Zalotnica niebieska (opublikowanej pośmiertnie w 1973).
Została pochowana na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A33-1-3).
This article uses material from the Wikipedia Polski article Magdalena Samozwaniec, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.