Lucjan Janiszewski: Oficer dyplomowany Wojska Polskiego

6 czerwca 1891 w Dąbrowicy, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Lucjan Janiszewski

Pluch

pułkownik dyplomowany piechoty
Pełne imię i nazwisko	Lucjan Karol Janiszewski
Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1891 Dąbrowica
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Charków
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	35 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca piechoty dywizyjnej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia
Multimedia w Wiki Commons

Urodził się 6 czerwca 1891 w Dąbrowicy, w ówczesnym powiecie rówieńskim guberni wołyńskiej, w rodzinie Władysława herbu Sas (ur. 1840) i Antoniny z Wysoczańskich. Uczył się w Lubelskiej Szkole Handlowej, gdzie zdał maturę w 1910 roku. Następnie podjął studia na Politechnice w Liège. W tym okresie swego życia był członkiem Związku Strzeleckiego i Związku Walki Czynnej.

W sierpniu 1914 roku wstąpił do pierwszego plutonu Pierwszej Kompanii Kadrowej, dowodzonej przez porucznika Tadeusza Kasprzyckiego. Następnie służył w 5 pułku piechoty Legionów. W lipcu 1916 roku został odkomenderowany przez Józefa Piłsudskiego do pracy w Polskiej Organizacji Wojskowej. Działał na stanowisku dowódcy okręgu w Kaliszu. 4 maja 1917 roku wrócił do 5 pp Leg. Po kryzysie przysięgowym, z racji tego, że był oficerem (podporucznikiem) został internowany w Beniaminowie. Po zwolnieniu z obozu działał w warszawskiej POW. W listopadzie 1918 roku został oddelegowany do Siemiatycz, w celu przeprowadzenia mobilizacji POW.

W marcu 1919 roku został wcielony do 22 pułku piechoty w stopniu porucznika, był tam dowódcą kompanii, a czasowo batalionu. 1 grudnia tego roku awansował na kapitana. W 1921 roku odkomenderowany został na II Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 1 października 1923 roku po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego przydzielony został do Oddziału I Sztabu Generalnego na stanowisko referenta, a następnie kierownika referatu. 31 marca 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 60. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W listopadzie 1925 roku został dowódcą baonu w 80 pułku piechoty, a w marcu 1927 roku powrócił do pracy w Oddziale I Sztabu Głównego. 23 stycznia 1929 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 32. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W tym samym roku objął stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie. W marcu 1932 roku wyznaczony został na stanowisko zastępcy dowódcy 50 pułku piechoty w Kowlu. W styczniu 1934 roku mianowany został dowódcą pułku KOP „Głębokie”. 1 stycznia 1936 roku awansował na pułkownika. W 1938 roku został mianowany dowódcą Obszaru Warownego „Wilno”.

W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą piechoty dywizyjnej 35 Dywizji Piechoty Rezerwowej. Brał udział w obronie Lwowa, po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji miasta przed Armią Czerwoną dostał się do niewoli sowieckiej i wbrew warunkom kapitulacji został skierowany do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie (wykaz, poz. 3944) i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Był rozwiedziony.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku został mianowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w Lutomiersku został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Lucjana Janiszewskiego.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6575
• Krzyż Niepodległości – 20 stycznia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1928 „za zasługi na polu organizacji wojska”
• Krzyż Walecznych trzykrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”
• Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kompanii Kadrowej”
• Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii – 12 grudnia 1929

• awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
• zbrodnia katyńska

• Janiszewski Lucjan Karol. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.37-2833 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-09-23].
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 7.
• Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 23, 578.
• Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Majchrowski Jacek M., Pierwsza Kompania Kadrowa – portret oddziału, Kraków 2002.
• Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 183. [dostęp 2014-12-06].
• Lucjan Janiszewski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-12-06].