Lotnisko Chopina w Warszawie (ang. Warsaw Chopin Airport, zwyczajowo Okęcie, kod IATA: WAW, kod ICAO: EPWA) – międzynarodowy port lotniczy znajdujący się w Warszawie.
Został otwarty w 1934. Obsługuje loty rozkładowe, czarterowe i cargo.
Lotnisko Chopina – Terminal A | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||
Typ | cywilne/wojskowe | ||||
Właściciel | Polskie Porty Lotnicze (PPL) | ||||
Data otwarcia | 29 kwietnia 1934 | ||||
Kod IATA | WAW | ||||
Kod ICAO | EPWA | ||||
Strefa czasowa | UTC +1 | ||||
Wysokość | 110 m n.p.m. | ||||
Statystyki ruchu (2023) | |||||
Liczba pasażerów | 18 472 491 | ||||
Cargo | 103 599 t | ||||
Liczba operacji | 152 497 | ||||
Drogi startowe | |||||
| |||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||
52°09′57″N 20°58′02″E/52,165833 20,967222 | |||||
Strona internetowa |
Lotnisko Chopina jest położone na osiedlu Okęcie (od którego pochodzi jego zwyczajowa nazwa) w dzielnicy Włochy, w odległości około 8 km na południowy zachód od centrum miasta. Jest największym portem lotniczym w Polsce.
Lotnisko jest główną bazą Polskich Linii Lotniczych LOT i bazą operacyjną Wizz Air. Jego właścicielem jest spółka Polskie Porty Lotnicze.
Po 1918 zapadła decyzja o likwidacji lotniska mokotowskiego na Polu Mokotowskim i budowie zamiast niego trzech nowych lotnisk: wojskowego na Okęciu, cywilnego na Gocławiu oraz sportowego na Bielanach. Lotnisko mokotowskie pełniło w tamtym czasie zarówno funkcję lotniska wojskowego, jak i cywilnego.
W planie regulacyjnym Warszawy z 1926 na nowe lotnisko wojskowe przeznaczono tereny na Okęciu i Paluchu o powierzchni 285 ha. Projekt budowlany był oparty na nowoczesnych rozwiązaniach francuskich, zgodnie z którymi optymalnym kształtem lotniska było koło-elipsa lub wielobok, z centralnie położonym polem wzlotów i otaczającą go infrastrukturą (hangary, budynki administracyjne i magazyny). Od 1931 na budowane na Okęciu lotnisko wojskowe zaczęto przenosić z lotniska mokotowskiego 1 Pułk Lotniczy. W 1932 przy nowym lotnisku powstała stacja meteorologiczna.
Z powodu planów zabudowania Pola Mokotowskiego podjęto decyzję o przeniesieniu na Okęcie także ruchu pasażerskiego. Miała to być dla lotniska cywilnego lokalizacja tymczasowa (do czasu wybudowania nowego lotniska na Gocławiu). 29 kwietnia 1934 uroczyście otwarto tam nowy terminal, który przejął ruch pasażerski z lotniska mokotowskiego. W uroczystości wzięli udział m.in. prezydent Ignacy Mościcki, premier Janusz Jędrzejewicz, korpus dyplomatyczny i dyrektorzy siedmiu europejskich linii lotniczych. Mszę świętą odprawił biskup polowy Józef Gawlina.
Był to największy cywilno-wojskowy port lotniczy w II RP. Na lotnisko prowadziła brama wjazdowa z górującą nad okolicą wieżą wysokości ok. 50 metrów, znajdująca się w rejonie skrzyżowania ulic Żwirki i Wigury i Komitetu Obrony Robotników. Wokół lotniska powstał klaster przedsiębiorstw związanych z lotnictwem m.in. należąca do Państwowych Zakładów Lotniczych Wytwórnia Płatowców, Polskie Zakłady Skody (późniejsza Wytwórnia Silników PZL), Doświadczalne Warsztaty Lotnicze, a także Instytut Techniczny Lotnictwa. Od 1933 w północnej części lotniska działała stacja meteorologiczna. Latem 1934 oddano do użytku szeroką ul. Żwirki i Wigury, łączącą port lotniczy z ul. Wawelską i centrum miasta, obsadzoną zachowanymi do dzisiaj lipami. W 1935 na terenie lotniska wojskowego odsłonięto 20-metrowy pomnik Józefa Piłsudskiego (zniszczony przez Niemców w 1944).
Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 od pierwszych godzin wojny lotnisko było celem ataków Luftwaffe. Zbombardowano m.in. pas startowy, hangary i składy paliwa, przerwane zostały sieci: wodociągowa i elektryczna. 8 września 1939 lotnisko zostało zajęte przez wojska niemieckie. Zostało ono prowizorycznie naprawione, uporządkowano także zalegające polskie samoloty w celu umożliwienia wykonywania operacji lotniczych przez Luftwaffe. 5 października 1939 na Okęciu wylądował samolot z Adolfem Hitlerem, który przyleciał do Warszawy w celu przyjęcia defilady zwycięstwa w Alejach Ujazdowskich.
W okresie okupacji niemieckiej lotnisko było wykorzystywane jako lotnisko transportowe. Zbudowano m.in. betonową drogę startową na kierunku 300 stopni wraz z pomocniczymi drogami kołowania. Stacjonowała tam część 1. Dywizji Lotniczej 6. Floty Powietrznej Roberta von Greima wyposażona w bombowce Junkers Ju 87 B. W 1944, przed wybuchem powstania warszawskiego, na lotnisku znajdowało się 56 dział przeciwlotniczych. W przejętych zakładach przemysłowych na Okęciu pracowali jeńcy wojenni i Żydzi.
1 sierpnia 1944, w godzinę „W”, lotnisko zostało zaatakowane przez żołnierzy 7 Pułku Piechoty AK „Garłuch” do których nie dotarła informacja o odwołaniu tego rozkazu. Atak zakończył się niepowodzeniem. Poległo ponad 120 powstańców, w tym wszyscy dowódcy.
W październiku 1944 Niemcy rozpoczęli stopniowe niszczenie infrastruktury lotniska. Przed wycofaniem się z Warszawy uszkodzili pas startowy i drogi kołowania oraz wysadzili bramę wjazdową z wieżą.
Cywilną komunikację lotniczą z Okęcia wznowiono w marcu 1945.
Po wojnie zrezygnowano z planów budowy lotniska pasażerskiego na Gocławiu (do lat 70. działało tam lotnisko sportowe, na którego miejscu zbudowano osiedle mieszkaniowe Gocław-Lotnisko). W 1962 podjęto decyzję o rozbudowie Centralnego Portu Lotniczego Warszawa-Okęcie. Prace zostały podzielone na trzy etapy:
Prace, prowadzone przy nieprzerwanej obsłudze pasażerów, zakończono w 1969. Zespół dworca, wybudowany na podstawie projektu Jana i Krystyny Dobrowolskich i Aleksandra Włodarza (konstrukcje), składał się z hali pasażerskiej, oraz bloków techniczno-administracyjnego i towarowo-pocztowego. W 1978 rozdzielono ruch pasażerów w hali na przyloty i odloty przenosząc przyloty do oddzielnego pawilonu.
W październiku 1962 przeniesiono stację meteorologiczną na południowo-zachodnią stronę lotniska, co jeszcze bardziej ograniczyło wpływ miejskiej wyspy ciepła na wyniki pomiarów.
W 1973 rozpoczęto prace nad przebudową Krajowego Dworca Lotniczego (również według projektu Jana i Krystyny Dobrowolskich).
W 1980 wydłużono główną drogę startową o 700 metrów, dzięki czemu lotnisko może przyjmować wszystkie typy samolotów.
Od momentu swojego otwarcia w 1934 lotnisko nosiło nazwy: Port Lotniczy Warszawa-Okęcie i Centralny Port Lotniczy Warszawa-Okęcie.
W 2001 lotnisku nadano imię Fryderyka Chopina. W styczniu 2010 zarejestrowano w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego nową, obowiązującą obecnie formalnie nazwę, Lotnisko Chopina. Zmiana ta jest przedmiotem kontrowersji, i jak wskazuje wiele doniesień medialnych, nie zmieniła dominującej wśród mieszkańców miasta konwencji nazywania lotniska „Okęciem”. Zmianę nazwy lotniska uzasadniano m.in. tym, iż nazwa Okęcie „jest nazwą zwyczajową znaną głównie Polakom, która z niczym szczególnym się nie kojarzy. Natomiast Lotnisko Chopina jest marką niosącą określone wartości, na bazie której znacznie łatwiej budować pozycję i rozpoznawalność portu w Polsce i na świecie”. Wśród wspomnianych wartości władze lotniska wymieniały „klasę”, „wysoką kulturę”, „romantyzm” i „polskość”. Władze lotniska zadeklarowały jednocześnie, że nie jest ich zamiarem „zmiana normy językowej i całkowite wytępienie nazwy Okęcie z języka polskiego”.
Tradycyjna nazwa „Okecie” (bez polskiego „ę”) jest także wciąż używana jako identyfikator lotniska w systemach radiowej i elektronicznej łączności lotniczej. Nazwę „Warszawa-Okęcie” noszą także Placówka Straży Granicznej na lotnisku, obsługiwane przez nią przejście graniczne oraz zlokalizowany na lotnisku Wojskowy Port Lotniczy.
Właściciel lotniska toczy spór sądowy ze spadkobiercami rodziny Branickich, którzy domagają się odszkodowania w wysokości co najmniej 235 mln z tytułu bezumownego korzystania z ok. 30 ha gruntów, przejętych po wojnie przez Skarb Państwa na podstawie dekretu o reformie rolnej.
W listopadzie 2017 rząd Beaty Szydło podjął decyzję, że cywilny ruch lotniczy z Lotniska Chopina zostanie przejęty po 2027 przez nowo wybudowany Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny (CPK) dla Rzeczypospolitej Polskiej w Stanisławowie w gminie Baranów, 45 km na zachód od Warszawy.
Decyzja o dalszym funkcjonowaniu Lotniska Chopina ma zostać podjęta po opracowaniu w latach 2019–2020 studium wykonalności dla CPK.
Rok | Liczba obsłużonych pasażerów | Zmiana w stosunku do roku poprzedniego | Liczba operacji lotniczych |
---|---|---|---|
2006 | 8 101 827 | 14,6% | 126 534 |
2007 | 9 193 223 | 13,5% | 133 116 |
2008 | 9 436 958 | 2,6% | 129 728 |
2009 | 8 278 747 | -12,2% | 115 934 |
2010 | 8 666 552 | 4,7% | 116 691 |
2011 | 9 322 485 | 7,6% | 119 399 |
2012 | 9 567 063 | 2,6% | 118 320 |
2013 | 10 669 879 | 11,5% | 123 981 |
2014 | 10 574 539 | -0,8% | 121 913 |
2015 | 11 186 688 | 5,8% | 124 691 |
2016 | 12 795 365 | 14,4% | 138 909 |
2017 | 15 730 330 | 22,9% | 157 044 |
2018 | 17 737 231 | 12,8% | 172 520 |
2019 | 18 844 591 | 6,2% | 180 562 |
2020 | 5 473 224 | -71% | 67 649 |
2021 | 7 445 468 | 36% | 80 608 |
2022 | 14 389 143 | 93,3% | 130 672 |
2023 | 18 472 491 | 28,4% | 152 497 |
W 2010 roku w celu ujednolicenia nazewnictwa budynków zlokalizowanych w Porcie Lotniczym im. Fryderyka Chopina w Warszawie zarządzono, że dotychczasowe budynki „Terminal 1” i „Terminal 2” otrzymają wspólną nazwę Terminal A. Druga zmiana dotyczyła przemianowania byłego Terminala VIP Aviation na Terminal General Aviation.
Od sierpnia 2014 roku wszystkie osoby znajdujące się w Terminalu A mogą korzystać z bezpłatnego i nielimitowanego dostępu do Internetu.
Na terenie terminalu znajdują się dwie kaplice: w części ogólnodostępnej w hali odlotów, oraz otwarta w 2015 kaplica w strefie tranzytowej w pobliżu wyjścia nr 37 wraz z osobnym pokojem modlitwy dla pasażerów różnych religii.
Na terenie lotniska wdrożono zintegrowany system ratowania życia w przypadkach nagłego zatrzymania krążenia, na który w 2016 składało się m.in. 49 defibrylatorów.
Obsługą samolotów na lotnisku, w szczególności załadunkiem i rozładunkiem bagażu, wyważaniem samolotów, transportem pasażerów po płycie lotniska, wypychaniem i holowaniem zajmują się wyspecjalizowane spółki:
Posiłki do samolotów dostarczają spółki:
Paliwo lotnicze do samolotów dostarczają spółki:
Według raportu OAG Punctuality Report z 2015, lotnisko należy pod względem punktualności do światowej czołówki. Blisko 90% lotów odbywa się w wyznaczonym czasie.
Linia lotnicza | Kierunek |
---|---|
Enter Air | |
European Air Charter | |
LOT |
|
Nouvelair | |
Smartwings Poland |
Linia lotnicza | Kierunek |
---|---|
Air Contractors | |
DHL | |
FedEx | |
Genex | |
LOT Cargo (obsługiwane przez Cargojet Airways) | |
Sprint Air | |
TNT | |
UPS |
Operacje lotnicze wykonywane są z dwóch asfaltobetonowych dróg startowych:
Samoloty poruszają się po 21 drogach kołowania. W ciągu godziny na lotnisku im. Fryderyka Chopina w Warszawie można wykonać 42 operacje lotnicze.
RWY 11: światła Calvert kat. II (960 m), PAPI, ILS/DME kat. II
RWY 29: światła SALS (420 m), PAPI
RWY 15: światła SALS (420 m), PAPI
RWY 33: światła ALPA-ATA kat. II, PAPI, ILS/DME kat. IIIa
Dla wszystkich podejść dostępna jest również radiolatarnia VOR/DME OKC 113,45 MHz
Z uwagi na kierunki wiatrów najczęściej wiejących w Polsce, układ ruchu lotniczego w przestrzeni nad Warszawą, stosowane na Lotnisku Chopina przepisy dotyczące ograniczania hałasu, układ dróg startowych, kołowania i szybkiego zjazdu, jak i wyposażenie w pomoce nawigacyjne, obowiązuje następujący system preferencyjny dróg startowych:
Przyloty:
Odloty:
Komunikację z portem lotniczym utrzymuje miejska komunikacja autobusowa.
W 2012 r. oddano do użytku podziemną stację kolejową zlokalizowaną pod terminalem.
Problemem portu lotniczego pozostają oszukujący pasażerów taksówkarze. Ich ofiarami padają głównie nieświadomi obcokrajowcy – cena kursu do centrum miasta może sięgnąć 150 zł lub więcej. Stało się to przedmiotem kampanii prasowej i tematem wielu publikacji „Gazety Stołecznej”. W 2016 Urząd Lotnictwa Cywilnego poszerzył granice administracyjne lotniska o tereny parkingów i dróg dojazdowych przed terminalem aż do ul. Gordona Bennetta. Dzięki temu Służba Ochrony Lotniska może karać mandatami nieuczciwych kierowców, którzy stojąc w hali przylotów podchodzą do nieświadomych podróżnych, a hala przylotów została oznakowana w kilku językach informacjami o legalnych korporacjach taksówkowych.
Połączeniem lotniska z ekspresową obwodnicą miasta jest droga ekspresowa S79.
20 czerwca 2011 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę nr 76/11 w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Uchwała weszła w życie 4 sierpnia – po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 128, poz. 4086).
This article uses material from the Wikipedia Polski article Lotnisko Chopina w Warszawie, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.