Kraj Środkowoczeski

Jego siedzibą jest Praga, która sama do niego nie należy, stanowiąc miasto wydzielone. Kraj ten liczy 12 powiatów i 1 146 miejscowości, w tym 73 miasta.

Kraj środkowoczeski

Středočeský kraj

kraj
Herb Flaga
Państwo	Czechy
Siedziba	Praga
Kod ISO 3166-2	CZ-ST
Hetman	Petra Pecková
Powierzchnia	10 928,51 km²
Populacja (2023) • liczba ludności	1 439 391
• gęstość	131,7 os./km²
Tablice rejestracyjne	S
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miast	73
Liczba miejscowości	1 146
Położenie na mapie Czech
Multimedia w Wiki Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Kraj środkowoczeski otacza miasto wydzielone Pragę, a na zewnątrz graniczy z siedmiona samorządowymi krajami: na północy z libereckim, na północnym wschodzie z hradeckim, na wschodzie z pardubickim, na południowym wschodzie z Wysoczyną, na południu z południowoczeskim, na południowym zachodzie z pilzneńskim i na północnym zachodzie z usteckim.

Niektóre instytucje kraju znajdują się na jego obszarze, jak odpowiednik komendy wojewódzkiej straży pożarnej (krajské ředitelství) z siedzibą w Kladnie, które jest jego największym miastem. Dwa największe ośrodki kraju (Kladno i Mladá Boleslav) są miastami statutarnymi.

Kraje podzielone były na powiaty (cz. okresy), jednak od 1 stycznia 2000 powiaty nie są już jednostką podziału administracyjnego Czech. Podział na powiaty zachowały jednak sądy, policja i niektóre inne urzędy państwowe. Został on również zachowany dla celów statystycznych. Kraj środkowoczeski podzielony był na następujące powiaty:

• Benešov
• Beroun
• Kladno
• Kolín
• Kutná Hora
• Mielnik
• Mladá Boleslav
• Nymburk
• Praha-východ
• Praha-západ
• Przybram
• Rakovník

Kraj środkowoczeski powstał 11 kwietnia 1960 na podstawie ustawy nr 36/1960 o podziale terytorialnym państwa, jako jednostka administracyjna, odpowiednik polskiego województwa. Był położony w środkowej części Czech. Jego siedzibą była Praga, która nie należała do niego i była miastem wydzielonym. Kraj środkowoczeski graniczył na północy z krajem północnoczeskim, na wschodzie z krajem wschodnioczeskim, na południu z krajem południowoczeskim i na zachodzie z krajem zachodnioczeskim. Obejmował dwanaście powiatów: Benešov, Beroun, Kladno, Kolín, Kutná Hora, Mielnik, Mladá Boleslav, Nymburk, Praha-východ, Praha-západ, Przybram i Rakovník. Pierwotnie kraj środkowoczeski był także jednostką samorządu terytorialnego posiadającą własną administrację.

1 stycznia 2000 został utworzony samorządowy kraj środkowoczeski, jako wyższa jednostka samorządu terytorialnego, na podstawie części siódmej konstytucji Czech oraz ustawy nr 347/1997 z 3 grudnia 1997 (data wejścia w życie 1 stycznia 2000) o utworzeniu wyższych jednostek samorządu terytorialnego, która ustanawiała nowe nazwy krajów i określała ich zakres terytorialny poprzez wyliczenie powiatów wchodzących w skład każdego kraju. Terytorium powiatów zostało uregulowane rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych nr 564/2002. Kraje samorządowe otrzymały swoje uprawnienia na podstawie ustawy nr 129/2000 o krajach. Terytorium samorządowego kraju środkowoczeskiego pokrywało się z terytorium kraju o tej samej nazwie, utworzonego w 1960, w granicach którego kontynuowały działanie m.in. sądy, prokuratury, policja i urzędy skarbowe.

1 stycznia 2021 został utworzony okręg administracyjny kraju środkowoczeskiego na podstawie ustawy nr 51/2020 z 29 stycznia 2020 w sprawie terytorialnego podziału administracyjnego państwa. Jednocześnie ustawa nr 51/2020 uchyliła w całości ustawę nr 36/1960 co spowodowało, że kraj środkowoczeski, utworzony w 1960, jako jednostka administracyjna, przestał istnieć.

• Oficjalna strona Středočeský kraj. stredoceskykraj.cz.
• 36. ZÁKON ze dne 9. dubna 1960 o územním členění státu [online], mvcr.cz [zarchiwizowane z adresu 2005-05-07]  (cz.).
• 51 ZÁKON ze dne 29. ledna 2020 o územně správním členění státu [online], zakonyprolidi.cz [dostęp 2023-07-04]  (cz.).