Podział Administracyjny Czech

Na podstawie ustawy nr 51/2020 z 29 stycznia 2020 w sprawie terytorialnego podziału administracyjnego państwa, 1 stycznia 2021 powstały okręgi administracyjne krajów pokrywające się terytorialnie z jednostkami samorządowymi. Czeskie kraje (czes. kraj) są często błędnie tłumaczone na język polski jako województwa, okręgi lub regiony.

Obecny podział na kraje obowiązuje od 2000 roku. Wcześniej kraje były podzielone na mniejsze jednostki – powiaty (cz. okres). Od 1 stycznia 2003 powiaty nie są już jednostką samorządu terytorialnego Czech, a ich dotychczasowe uprawnienia przeniesiono częściowo na szczebel wyższy – krajowy i niższy, gdzie powołano nowe jednostki administracyjne w postaci gmin z rozszerzonymi uprawnieniami (czes. obce s rozšířenou působností) oraz gmin z gminnym urzędem nadzoru (cz. obce s pověřeným obecním úřadem). Podział na powiaty zachowały jednak sądy, státní zastupitelství (odpowiednik prokuratur), policja i niektóre inne urzędy państwowe. Został również zachowany dla celów statystycznych.

24 czeskie miasta: Brno, Cieplice, Chomutov, Frydek-Mistek, Czeskie Budziejowice, Děčín, Hawierzów, Hradec Králové, Igława, Karlowe Wary, Karwina, Kladno, Liberec, Mladá Boleslav, Most, Ołomuniec, Opawa, Ostrawa, Pardubice, Pilzno, Praga (de facto), Przerów, Uście nad Łabą i Zlin to miasta statutarne, których administracja zorganizowana jest według lokalnego prawa zawartego w statucie miejskim.

 

Praga

liberecki

ustecki

środkowoczeski

hradecki

ołomuniecki

morawsko-śląski

pardubicki

południowomorawski

Wysoczyna

południowoczeski

pilzneński

karlowarski

zliński

Kraj	Nazwa oryginalna	Stolica	Populacja (2018)	Powierzchnia (km²)	Gęstość zaludnienia (os./km²)	PKB (w mln CZK, 2016)	PKB (na mieszkańca, 2016)
Praga	Hlavní město Praha	Praga	1 294 513	496	2 581	1 193 240	937 542
środkowoczeski	Středočeský	Praga	1 352 795	10 929	123	552 470	414 379
południowoczeski	Jihočeský	Czeskie Budziejowice	640 196	10 058	64	238 620	373 833
pilzneński	Plzeňský	Pilzno	580 816	7 649	76	243 908	422 251
karlowarski	Karlovarský	Karlowe Wary	295 686	3 310	90	89 461	300 894
ustecki	Ústecký	Uście nad Łabą	821 080	5 339	154	274 254	333 521
liberecki	Liberecký	Liberec	441 300	3 163	139	155 081	352 313
hradecki	Královéhradecký	Hradec Králové	551 089	4 759	116	221 053	401 056
pardubicki	Pardubický	Pardubice	518 337	4 519	114	186 151	360 372
Wysoczyna	Vysočina	Igława	508 916	6 796	75	190 141	373 421
południowomorawski	Jihomoravský	Brno	1 183 207	7 188	164	513 666	436 430
ołomuniecki	Olomoucký	Ołomuniec	633 178	5 271	120	219 892	346 789
zliński	Zlínský	Zlin	583 056	3 963	147	228 601	391 336
morawsko-śląski	Moravskoslezský	Ostrawa	1 205 886	5 430	223	466 702	385 247
Czechy	Česká republika	Praga	10 610 055	78 870	134	b.d.	b.d.

Zobacz więcej w artykule Tablice rejestracyjne w Czechach, w sekcji Wyróżniki tablic.

Osobny artykuł: Powiat (Czechy).

1. Miasto stołeczne Praga (Hlavní město Praha)
2. Kraj południowoczeski (Jihočeský kraj), stolica: Czeskie Budziejowice
3. Kraj południowomorawski (Jihomoravský kraj), stolica: Brno
4. Kraj północnoczeski (Severočeský kraj), stolica: Uście nad Łabą
5. Kraj północnomorawski (Severomoravský kraj), stolica: Ostrawa
6. Kraj środkowoczeski (Středočeský kraj), stolica: Praga
7. Kraj wschodnioczeski (Východočeský kraj), stolica: Hradec Králové
8. Kraj zachodnioczeski (Západočeský kraj), stolica: Pilzno

 

 

Gminy z rozszerzonymi uprawnieniami to gminy o rozszerzonym zakresie kompetencji (czasem nazywane gminami III stopnia). Urzędy takich gmin pośredniczą między urzędami krajowymi (cz. Krajský úřad) a urzędami gmin zwykłych (nazywanymi gminami I stopnia). Urzędy gminne w gminach o rozszerzonym zakresie kompetencji funkcjonują zwykle nie tylko dla własnej gminy, ale i dla okolicznych, tworząc jej obwód.

Gminy z gminnym urzędem nadzoru (cz. obce s pověřeným obecním úřadem) to gminy, w których funkcjonują urzędy gminne, podejmujące decyzje w pierwszej instancji prawa administracyjnego przewidzianych dla osób fizycznych i prawnych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Z reguły urzędy te pełnią tę rolę nie tylko dla gminy, w której się znajdują (nazywanymi gminami II stopnia), ale i dla okolicznych, tworząc jej obwód, częstokroć pokrywający się z obwodami gmin z rozszerzonymi uprawnieniami.

• http://www.statnisprava.cz/