Kanczendzonga (właśc.
K'angcz'endzönga, Kanczendzanga, Kangczendzonga, Kangchendzönga, nep. कञ्चनजङ्घा) – ośmiotysięcznik, najwyższy punkt Indii, drugi co do wysokości szczyt w Himalajach, trzeci co do wysokości szczyt Ziemi, o wysokości 8586 m n.p.m. (według innych źródeł główny wierzchołek liczy 8598 m n.p.m.).
Kanczendzonga (widok z Gangtok) | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość | 8586 m n.p.m. |
Wybitność | 3922 m |
Pierwsze wejście | |
• zimowe | 1986 |
Położenie na mapie Nepalu | |
27°42′09″N 88°08′54″E/27,702500 88,148333 |
Położony jest we wschodniej części Himalajów, na granicy Indii (Sikkimu) i Nepalu. Szczyt IX na mapach Indyjskiej Służby Topograficznej. Zbudowany ze skał metamorficznych i magmowych. Tworzy kilkuwierzchołkowy masyw, rozczłonkowany dolinami, którymi w różne strony spływają lodowce. Najbardziej znaną ścianą góry jest jej południowo-zachodnia flanka Yalung, o wysokości 3000-3500 metrów.
Masyw Kanczendzongi jest bardzo rozbudowany, a w bliskim jego sąsiedztwie (i niejako z tej samej "podstawy") wznoszą się dwa słynne z piękna szczyty – Jannu (7710 m) i Siniolchu (6887 m). W kopule szczytowej Kanczendzongi wyodrębnić można poza głównym szczytem jeszcze cztery wzniesienia:
Nazwa | Wysokość (m n.p.m.) |
---|---|
Kanczendzonga | 8586 |
Kanczendzonga Zachodnia (Yalung Kang) | 8505 |
Kanczendzonga Środkowa | 8482 |
Kanczendzonga Południowa | 8494 |
Kangbachen | 7903 |
Nazwa szczytu jest bardzo skomplikowana i Anglicy wprowadzili do swojej literatury alpinistycznej transliterację Kangchenjunga. Stosowana jest ona w krajach, w których angielski jest językiem urzędowym, została też przyjęta przez Francuzów. Nazwa składa się z czterech słów tybetańskich: kang – śnieg, chien – wielki, dzod – skarbnica, nga – pięć. Stosownie do właściwości składni tybetańskiej znaczy to: Pięć Skarbów pod Wielkim Śniegiem. Brzmi to po polsku niezbyt zręcznie, więc lepszym tłumaczeniem zdaje się być Pięć Skarbnic Wielkiego Śniegu. Nie jest pewne, czym owe skarbnice mogą być – ludność lokalna mówi o pięciu wierzchołkach masywu, pięciu lodowcach, lecz także o tradycyjnych pięciu skarbach regionu – soli (tsa), złocie i turkusach (ser dhang ji), świętych księgach i bogactwach (dham-czo, dhang nor), orężu (mtson) oraz zbożu i lekach (lo-thog, dhang men). Wierzchołek góry jest uważany za święty. Pierwsi zdobywcy uszanowali wolę tutejszych mieszkańców i zatrzymali się kilka metrów przed szczytem.
W języku polskim stosowane są różne pisownie nazwy szczytu. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej uznaje za prawidłowe nazwy Kanczendzanga i Kanczendzonga. Polski Klub Górski proponował spolszczenie Kangczendzonga, w wielu publikacjach używa się angielskiej nazwy Kangchenjunga. W polskiej literaturze himalaistycznej często używana jest forma Kangczendżanga lub Kangchendzönga z diakrytycznym znakiem ö (wymawianym jak w języku niemieckim) - jako wersja najbardziej zbliżona do oryginalnej wymowy. Tę drugą wersję wprowadził znawca himalaizmu, Günter Oskar Dyhrenfurth.
Kanczendzonga jest górą trudną, po Annapurnie i Lhotse zanotowano tu najmniej wejść spośród ośmiotysięczników – do końca 2000 udokumentowano 162 wejścia, śmierć poniosło 39 wspinaczy.
Fikcyjny opis ataku dwu wspinaczy na Kanczendzongę napisał w 1951 r. Stanisław Lem w powieści Astronauci. Michelle Paver w powieści Przepaść również opisuje próbę zdobycia tej góry.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Kanczendzonga, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.