Duszanbe: Stolica Tadżykistanu

W 2019 roku miasto zamieszkiwało 846 400 osób.

Duszanbe

Душанбе
دوشنبه

Pałac prezydencki w Duszanbe
Herb
Państwo	Tadżykistan
Wilajet	Rejony Administrowane Centralnie
Burmistrz	Rustam Emomali
Powierzchnia	126,6 km²
Wysokość	706 m n.p.m.
Populacja (2019) • liczba ludności • gęstość	846 400 6685,6 os./km²
Nr kierunkowy	+992 37
Kod pocztowy	734 000
Tablice rejestracyjne	01TJ
Położenie na mapie Tadżykistanu Duszanbe
38°33′N 68°48′E/38,550000 68,800000
Multimedia w Wiki Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Miasto zostało założone w 1924 roku jako Duszambe. W 1929 roku uzyskało połączenie kolejowe do Taszkentu i zostało stolicą nowo utworzonej Tadżyckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Nazwę Duszanbe nadano 10 listopada 1961 roku (wcześniej miasto nosiło nazwę Stalinabad – „Miasto Stalina”). Nazwa Duszanbe w języku tadżyckim oznacza „poniedziałek”, ponieważ miasto znane jest do dziś ze swych poniedziałkowych bazarów. Od 1991 roku Duszanbe stało się stolicą niepodległego Tadżykistanu. W 2006 roku wyburzono synagogę, aby zrobić miejsce do budowy nowego pałacu prezydenckiego. We wrześniu 2015 roku przez miasto przetoczyły się zamieszki oraz próba wszczęcia antyrządowej rebelii przez lokalne ugrupowania powiązane z islamskimi terrorystami.

Duszanbe leży u zbiegu rzek Warzob i Kofarnihon. Od północy i wschodu miasto otacza pasmo górskie Gissar, których szczyty mogą sięgać nawet 4000 m n.p.m., natomiast od południa Duszanbe jest otoczone przez góry: Babatag, Aktau, Rangontau, Karatau, które osiągają wysokość 1700 m n.p.m. Do lat 60. XX wieku, Duszanbe znajdowało się na lewym brzegu rzeki Varzob, jednak później zaczęło się rozbudowywać na prawym brzegu. Miasto jest położone na obszarze zagrożonym trzęsieniem ziemi. W ciągu ostatnich 100 lat, na tych terenach było wiele trzęsień ziemi o magnitudzie 5-6. Jednym z nich było trzęsienie ziemi Khait w 1949 roku.

Dzielnice

Duszanbe dzieli się na cztery dzielnice.

Duszanbe jest najważniejszym ośrodkiem naukowym w Tadżykistanie. Tu swoją główną siedzibę mają Akademia Nauk Tadżykistanu i 17 instytutów naukowo-badawczych. W Duszanbe znajduje się także 17 uczelni wyższych, np.:

• Tadżycki Uniwersytet Narodowy
• Słowiański Uniwersytet Tadżycko-Rosyjski
• Filia Uniwersytetu Moskiewskiego

Z tym tematem związana jest kategoria: Uczelnie w Tadżykistanie.

• Muzeum Narodowe Tadżykistanu
• Pałac Wahdat w Duszanbe
• Muzeum Etnograficzne w Duszanbe
• Meczet Hadżi Jakub
• Ogród zoologiczny w Duszanbe

• Stacja kolejowa Duszanbe
• Port lotniczy Duszanbe (3 września 2014 został otwarty nowy budynek terminalu, port jest także bazą dla tadżyckich linii lotniczych Somon Air oraz Tajik Air)
• Trolejbusy w Duszanbe

•   Boulder, Stany Zjednoczone
•   Gandża, Azerbejdżan
•   Klagenfurt am Wörthersee, Austria
•   Lahore, Pakistan
•   Lusaka, Zambia
•   Mazar-i Szarif, Afganistan
•   Mińsk, Białoruś
•   Monastyr, Tunezja
•   Reutlingen, Niemcy
•   Sana, Jemen
•   Sankt Petersburg, Rosja
•   Sziraz, Iran
•   Teheran, Iran
•   Urumczi, Chiny
•   Xiamen, Chiny

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Duszanbe.

• Farogat Iskandarowa (ur. 1955) – tadżycka iranistka
• Okił Khamidow (ur. 1963) – reżyser mieszkający w Polsce
• Umarali Kuwwatow (1968–2015) – tadżycki przedsiębiorca i polityk
• Szuhrat Sadijew (ur. 1954) – tadżycki historyk