Republikanerne Av Welhaven

«Republikanerne» er eit dikt frå 1832 skrive av Johan Sebastian Welhaven. Det er eit av dei best kjende dikta til Welhaven, og inneheld den kjende og ofte siterte avslutningslinja «De hadde champagne, men rørte den ei.».

Welhaven gav diktet ut i bokform i 1839. Ein noko modernisert versjon vart utgjeven i 1873 i antologien Norsk Lyrik : 1814-1873 i Udvalg.

Diktet tek for seg den politiske situasjonen like etter slaget ved Ostrołęka (Ostrolenka), der russarane knuste det polske opprøret. Handlinga spelar seg ut på ein kafé i Paris som var hyppig vitja av dei unge revolusjonære studentane.

Ein av desse reiser seg for å halda ein flammande tale om det polske opprøret då ein ukjend mann reiser seg og minner om slaget ved Ostrolenka, der han var med. Dei bitre orda hans dempar dei unge idealistane, som til slutt lèt champagnen stå urørt på bordet.

Diktet har blitt tolka som ein harmdirrande spott over dei tome frasene som pregar fridomstankane til dei unge studentane. Den ukjende mannen har kjempa og lidd for fridomen, medan dei høgrøysta studentane ikkje gjer meir enn å sverme for saka med sangvinsk glød. Ifølgje professor Lorentz Dietrichson skal den finske fridomskjemparen August Myhrberg, som Welhaven visstnok møtte i Paris, vore modell for mannen som går i rette med studentflokken.

Republikanerne på Wikikilden (frie originaltekstar)

• «Republikanerne» hos kalliope.org