Фермагийн их теорем (Fermat's last theorem, Fermat's great theorem) гэдэг нь 3-аас багагүй натурал тоо n-ийн хувьд x n + y n = z n +y^=z^} байх 0-ээс ялгаатай (x、y、z) натурал тоон гурвал олдохгүй гэсэн теорем юм.n = 2 үед дээрх харьцааг хангадаг натурал тоон гурвал нь Пифагорын тоонууд гэж нэрлэгддэг бөгөөд ийм чанартай тоонууд төгсгөлгүй олон олддог билээ.
17 дугаар зуун、Францын математик сонирхогч Ферма(1601 - 1665)нь Диофантын "Тооцооллын урлаг" хэмээх номын хоосон зайд "Би маш гайхалтай баталгааг нь олсон боловч энэ жижигхэн зай уг баталгааг бичихэд багадаж байна" хэмээн энэхүү теоремыг бичиж үлдээжээ. Түүний үлдээсэн таамаглалууд бүгд шийдэгдсэн боловч энэхүү теорем нь батлагдалгүй, эсрэг жишээ ч олдолгүй он удаан жилийг элээсэн тул Фермагийн их теорем хэмээн нэрлэгдэг болжээ. Үүнийг n=4 болон n нь анхны тоо үед батлахад л хангалттай. Учир нь, жишээлбэл n=6 үед хэмээн өөр хэлбэрээр бичиж чадах билээ.
Эндрю Уайлс нь Фермагийн Их Теоремыг батлахаар оролдох болсон нь түүний судалж байсан салбар болох эллиптик муруйн тухай Герхарл Фрай хэрэв Фермагийн Их Теорем худлаа бол түүнээс гарах эллиптик муруй нь модуляр хэлбэртэйгээр оршин байхгүй гэж таамаглал (Фрайгийн таамаглал) гаргасныг Кэн Рибье баталснаас үүдэлтэй гэгддэг.
Энэ математикийн тухай өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.
This article uses material from the Wikipedia Монгол article Фермагийн их теорем, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Тусгай тайлбар байхгүй бол энэ агуулгыг CC BY-SA 4.0 лицензийн дагуу хэрэглэх боломжтой. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Монгол (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.