Fièvre Typhoide

Pulupulu mingi mingi etungisaka te mpe kosanza epayi ya batu mingi ezalaka oyo ya makasi te. Batu mususu loposo nabango ya nzoto ebongwanaka mpe kobimisa ba tache ya rose. Na ba cas misusu ya makasi ekoki kosala mutu asalaka mabunga. Soki nkisi epesami te, bilembo bikoki koumela baposo to basanza ebele. Batu mususu bakoki kozala na bactérie kati ya nzoto nabongo atako bokoyoka mpasi te; kasi, bakoki kokabola bokono epayi ya basusu. Fièvre typhoide eza lolenge ya fièvre ya kokota na mitsopo elongo na fièvre paratyphoide.

Typhoide ewutaka na babactérie ya Salmonelle, oyo eyebani lisusu bo Salmonella enterica serotype typhi, oyo ekolaka nakati ya mitsopo mpe nakati ya makila. Typhoide epesamaka na nzela ya bolei to bomeli mayi oyo eza contaminé na nyei ya mutu oyo aza na bokono. Bafacteur oyo ekoki komema likama eza assainissement ya mabe mpe hygiène mabe. Baye bakenda mibembo na ba pays en voie de développement mpe bazalaka na libaku ya kozwa bokono oyo. Bokono oyo ekoki kozwa obe mutu kasi nyama te. Diagnostic esalemaka na nzela ya kobokola ba bactérie to kokundola ADN ya ba bactérie nakati ya makila, nyei, to moelle osseuse. Kobokola ba bactérie ekoki kozala mua mpasi. Examen ya moelle osseuse nde epesaka resultat malonga koleka. Bilembo ya bokono oyo bilandani na oyo ya makono masusu maye makabolamaka. Typhus eza bokono mosusu, ekeseni na typhoide.

Mangwele ya typhoide ekoki kobikisa pene na 30% kino 70% ya batu oyo bakokaki kobela typhoide nakati ya mibu mibale ya yambo sima na bokati mangwele. Makasi na mangwele makoki koumela kino mibu sambo. Mangwele oyo ezalaka recommandé mpo na baye baza na libaku monene ya kozwa typhoide to batu oyo bazali kokende mobembo na bisika biye typhoide esi ezwi batu mingi. Ba nzela misusu ya komibatela na bokono oyo eza kofournir mayi ya komela ya mpetwa, assainissement ya malamu mpeza, na kosokola maboko malamu mpeza. Mutu oyo azali kobela typhoide esengeli te alamba bilei mpo na basusu, esengeli azela confirmation oyo ekoloba ete abiki mpeza, nde akoki kolamba. Traitement ya bokono oyo esalemaka na ba antibiotics neti azithromycine, fluoroquinolones to céphalosporine ya génération ya misato . Resistance na ba antibiotics oyo ekoma kosalema, yango esali traitement ya bokono oyo ekoma mpasi koleka.

Na mobu ya 2010, 27 million ya batu bazwamaki na bokono oyo. Bokono oyo ezalaka mingi mingi mpeza na Inde, mpe mingi mingi mpeza ezwaka bana. Taux ya bokono oyo ekita na pays développés uta mobu ya 1940 kolandana na bolengeli assainissement malamu mpe bosaleli ba antibiotics mpo na traitement ya bokono. Na Etats Unis, ba cas pene na 400 nde eyabanaka na ba lopitalo nzoka nde bokono ezwaka batu pene na 6,000 mibu nionso. Na mobu ya 2013, bokono oyo ememaki liwa ya batu 161,000 – motango oyo mokitaki solo po ete na mobu ya 1990 ezalaki 181,000 (pene na 0.3% ya mokili mobimba). Likama ya kokutana na liwa na nzela ya bokono oyo ekoki kozala 25% soki mutu ameli nkisi te, kasi soki mutu ameli nkisi ekozala kati ya 1 na 4%. Nkombo typhoide elingi koloba "eza neti typhus" mpo ete bilembo nayango ekokani.