ಕಲ್ತೇಗ

Dillenia pentagyna
ಕಲ್ತೇಗದ ಎಲೆಗಳು
Scientific classification
Unrecognized taxon (fix):	Dillenia
ಪ್ರಜಾತಿ:	D. pentagyna
Binomial name
Dillenia pentagyna Roxb., Pl. Coromandel 1(1): 21, t. 20 (1795)
Synonyms
Colbertia augusta Wall. ex G.Don C. coromandelina DC. Dillenia augusta Roxb. D. baillonii Pierre ex Laness. D. floribunda Hook.f. & Thomson D. hainanensis Merr. D. minor (Zoll. & Moritzi) Gilg Wormia augusta (Roxb.) Steud. W. coromandelina (DC.) Spreng.

ಡಿಲೆನಿಯೇಶಿಯ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯ. ಇದು ದಕ್ಷಿಣ-ಮಧ್ಯ ಚೀನಾದಿಂದ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದವರೆಗೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಮರದಿಂದ ಬರುವ ವಸ್ತುವು ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕನಗಲು,ಕರಂಬಲು ಎಂಬ ಪರ್ಯಾಯ ನಾಮಗಳೂ ಇವೆ.

6-15 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಮರ, ತಿರುಚಿದ ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತೊಗಟೆ ಬೂದು. ಶಾಖೆಗಳು ರೋಮರಹಿತ ಮತ್ತು ದೃಡವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳು ಪತನಶೀಲ, ತೊಟ್ಟುಗಳು, ಉದ್ದವಾದವು, ರೋಮರಹಿತವಾಗಿ, 30-5 ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದವಿರುತ್ತವೆ, ಹೂವುಗಳು ಎಲೆಗಳ ಮುಂದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, 2–7 ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ, ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ದಳಗಳು. ಹೂ ಬಿಡುವಿಕೆಯು ಏಪ್ರಿಲ್-ಮೇನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ್ಣು ಗೋಳಾಕಾರದಲ್ಲಿದೆ, 0.5 ಸೆಂ.ಮೀ ವ್ಯಾಸ, ಕಪ್ಪು ಅಂಡಾಕಾರದ ಬೀಜ, ಎಕ್ಸರಿಲೇಟ್. ಈಶಾನ್ಯ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಮೆಕಾಂಗ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ, ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ವರೆಗೆ ಮರದ ಹೂವುಗಳು, ಮಾರ್ಚ್ ನಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ವರೆಗೆ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳು ಮೇ ನಿಂದ ನವೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.

ಮಳೆಕಾಡುಗಳು, ಗಿಡಗಂಟಿಗಳು ಮತ್ತು 400 ಮೀ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ತೇಗ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಇದು ಮುಕ್ತ ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಕಾಡುಗಳ ಇಳಿಜಾರಿನಲ್ಲಿ,ಕೇರಳದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ಕಲ್ತೇಗ ಮರದ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧದಲ್ಲಿ, ಮರವನ್ನು ಇದ್ದಿಲಿನ ಮೂಲವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇದರ ತೊಗಟೆಯನ್ನು ತಲೆನೋವು ಮತ್ತು ಮೈಗ್ರೇನ್ಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಹಣ್ಣನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮೆಚ್ಚಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಇದು ಕೆಮ್ಮಿನ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆಆರ್ದ್ರತೆ ನಿರೋಧಕ ಬೋರ್ಡ್‌ಗಳು ತಯಾರಿಸಲು ಮರವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಇದ್ದಿಲು ಕೂಡ. ಈಶಾನ್ಯ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಮೊಂಡುಲ್ಕಿರಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಬುನೊಂಗ್ ಜನರು ಶೀತ ಮತ್ತು ಜ್ವರಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಈ ಮರದ ಮತ್ತು ಒರಾಕ್ಸಿಲಮ್ ಇಂಡಿಕಮ್ ಎರಡರ ತೊಗಟೆ ಮತ್ತು ಮರದ ಕಷಾಯವನ್ನು ಕುಡಿಯುತ್ತಾರೆ.. ಉತ್ತರ-ಮಧ್ಯ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದ ಸ್ಟಂಗ್ ಟ್ರೆಂಗ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೀಹ್ ವಿಹಾರ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಕುಯ್- ಮತ್ತು ಖಮೇರ್ ಮಾತನಾಡುವ ಜನರಲ್ಲಿ, ಮರವನ್ನು ಔಷಧ, ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ಮೂಲವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಸಸ್ಯದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ನಾಟಿ ವೈದ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಅಸ್ಸಾಂನ ಕೋಚ್-ರಾಜಬಂಶಿ ಜನರು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ವಿರುದ್ಧ ಬೀಜ ಮತ್ತು ತೊಗಟೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕೊಂಕಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರು ಗಾಯಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ನೀರು ಮತ್ತು ತೊಗಟೆಯನ್ನು ಅಂಟಿಸುತ್ತಾರೆ. ದಿಯೋಘರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ, ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು ಹಣ್ಣಿನ ಕಷಾಯ ಮತ್ತು ಜಿಂಗೈಬರ್ ಮೊಂಟಾನಮ್ ಅನ್ನು ರಕ್ತದ ಭೇದಿಗಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಮಧುಮೇಹಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು, ಮಾಗಿದ ಹಣ್ಣನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಲಿಯದ ಹಣ್ಣನ್ನು ತರಕಾರಿಯಾಗಿ ಸೇವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಈ ಮರದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಮೀನು ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.ಒಣಗಿದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ದಂತ ಹೊಳಪು ಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.