Ксилема (грек тілінен ξύλον – ағаш) – жердегі тамырлы өсімдіктердің негізгі су өткізгіш ұлпасы; флоэмамен бірге өсімдіктердің өткізгіш ұлпасының екі түрінің бірі.
Ксилема құрамында еріген минералдық заттар бар судың жоғары ағынын жүзеге асырады.
Ксилема гистологиялық элементтердің төрт түрінен тұрады: трахеидтер (жалғыз лигнизацияланған шпиндель тәрізді жасушалар), тамырлар (бірнеше жасушалардың қосылуынан түзілген ұзын түтіктер), ағаш талшықтары және паренхималық жасушалар. Бірқатар түрлерде тамырлар жоқ, басқа түрлерде тамырлар әртүрлі дамып, ангиоспермдерде ең үлкен дамуға жетеді. Ксилема жасушалары өткізгіш (тамырлы-талшықты) деп аталатын шоқтарға біріктіріліп, сабақты қимада қарастырғанда сақина түзеді. Негізгі қызметі – су мен онда еріген минералды заттарды тамырдан жапыраққа (жоғары ағыс) тасымалдау. Алайда ксилема физиологиялықпен қатар құрылымдық рөл атқарады: ол өсімдік мүшелеріне тірек қызметін атқарады.
Бұл — ботаника бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Ксилема, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.