Астеносфера (көне грекше: asthees — осал және көне грекше: σφαῖρα — шар) — Жер шарының жоғары мантиясындағы қаттылық, беріктік және тұтқырлық қасиеттері төмен қабаты, литосфера төсеніші. Қатты заттан құралған астеносфераға кей жағдайда сұйықтық қасиеттер тән. Астеносфера аз ғана тектоникалық кернеулер әсерінен-ақ аққыштық қасиетке ие болады. Сөйтіп ол литосфера массасының гидростатикалық тепе-теңдік жағдайын сақтайды. Астеносфераның жоғарғы жапсары құрлықтарда орта есеппен 100 км тереңдікте, мұхит түбінде 50 км тереңдікте, ал төменгі шекарасы 250-350 км тереңдікте орналасқан. Астеносфера қабаты өзін көмкерген литосфера аумағындағы сан алуан эндогендік процестердің (тектоникалық қозғалыстар, магмалар әрекеті, метаморфтану т.б.) жүруіне әсерін тигізеді. Сондықтан Астеносфераның планетаның геологиялық даму тарихында алатын орны ерекше.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Астеносфера, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.