მესიეს ობიექტები — 110 ასტრონომიული ობიექტი, რომლებიც ფრანგმა ასტრონომმა შარლ მესიემ შეიტანა თავის კატალოგში „Catalogue des Nébuleuses et des Amas d'Étoiles“ (ნისლეულებისა და ვარსკვლავთგროვების კატალოგი).
მისი მოსამზადებელი ვერსია 1771 წელს საფრანგეთის მეცნიერებათა აკადემიის ჟურნალ Memoirs-ში გამოჩნდა, ბოლო ობიექტი კი, მესიეს დაკვირვებებზე დაყრდნობით 1967 წელს ასტრონომმა კენეთ გლინ ჯონსმა დაამატა. კატალოგის პირველი ვერსია 1774 წელს პარიზში, საფრანგეთის მეცნიერებათა აკადემიის ჟურნალში გამოქვეყნდა და შეიცავდა 45 ობიექტს. გარდა საკუთარი აღმოჩენებისა, სია ასევე მოიცავდა მანამდე, სხვა ასტრონომთა მიერ აღმოჩენილ ობიექტებს; 45 ობიექტიდან საკუთრივ მესიეს აღმოჩენილი მხოლოდ 17 იყო. 1780 წელს კატალოგი 80 ობიექტამდე გაიზარდა, მისი საბოლოო ვერსია კი 1781 წელს გამოქვეყნდა; ყოველწლიურ ასტრონომიულ პუბლიკაცია Connaissance des Temps-ის (დროთა შეცნობა) 1784 წლის ვერსიაში სია 103 ობიექტამდე იყო გაზრდილი. თუმცა, როგორც შემდეგ გაირკვა, 102-ე ნომერი სიაში შეცდომით იყო შეყვანილი და საბოლოოდ, კატალოგში 102 ობიექტი დარჩა. დროთა განმავლობაში, მესიეს ნაწერების კვლევების შედეგად, სხვა ასტრონომებმა კატალოგის ობიექტთა რაოდენობა 110-მდე გაზარდეს.
კატალოგი ასტრონომიულ ობიექტთა ფართო სპექტრს მოიცავს, დაწყებული ვარსკვლავთგროვებით, ნისლეულებითა და გალაქტიკებით დამთავრებული. მესიე 1 არის სუპერნოვას ნარჩენი — კიბორჩხალსახის ნისლეული, M31 კი ანდრომედას სპირალურ გალაქტიკას აღნიშნავს. მეოცე საუკუნეში კატალოგს მრავალი ობიექტი დაემატა, რომელთა შორის პირველი იყო 1921 წელს, ფრანგი ასტრონომის, კამილ ფლამარიონის მიერ დამატებული მესიე 104 მას შემდეგ, რაც მან კატალოგის 1781 წლის სანიმუშო ვერსიაში, მესიეს მიერ გაკეთებული შენიშვნა იპოვა. 1947 წელს კატალოგს M105-დან M107-მდე დაამატა ასტრონომმა ელენ ჰოგმა, 1960 წელს M108 და M109 ოუენ გინგერიხმა, 1967 წელს კი M110 კენეთ გლინ ჯონსმა.
იმის გამო, რომ მესიე მხოლოდ კომეტების აღმოჩენით იყო დაინტერესებული, მან შეადგინა არა-კომეტა ობიექტთა სია, რასაც მისთვის ნადირობა უნდა გაეადვილებინა. კატალოგის შედგენისას, ის თავის თანაშემწესთან, ასტრონომ პიერ მეშენთან თანამშრომლობდა. ობიექტთა ეს კატალოგი ასტრონომიულ ობიექტთა ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული სიაა, მესიეს მრავალი ობიექტი კი დღემდე მესიეს რიცხვებით აღინიშნება.
მესიეს ნომერი | NGC/IC ნომერი | ზოგადი სახელი | სურათი | ობიექტის ტიპი | მანძილი (ათასი სინ. წ.) | თანავარსკვლავედი | ვარსკვლავიერი სიდიდე |
---|---|---|---|---|---|---|---|
M1 | NGC 1952 | კიბორჩხალსახის ნისლეული | სუპერნოვას ნარჩენი | 4.9–8.1 | კურო | 8.4 | |
M2 | NGC 7089 | გროვა, სფეროსებრი | 33 | მერწყული | 6.3 | ||
M3 | NGC 5272 | გროვა, სფეროსებრი | 33,9 | მეძებარი ძაღლების თანავარსკვლავედი | 6.2 | ||
M4 | NGC 6121 | გროვა, სფეროსებრი | 7,2 | ღრიანკალის თანავარსკვლავედი | 5.9 | ||
M5 | NGC 5904 | გროვა, სფეროსებრი | 24,5 | გველის თანავარსკვლავედი | 6.7 | ||
M6 | NGC 6405 | პეპლის გროვა | გროვა, ღია | 1,6 | ღრიანკალის თანავარსკვლავედი | 4.2 | |
M7 | NGC 6475 | პტოლემეს გროვა | გროვა, ღია | 0.65–1.31 | ღრიანკალის თანავარსკვლავედი | 3.3 | |
M8 | NGC 6523 | ლაგუნას ნისლეული | ნისლეული გროვით | 4,1 | მშვილდოსანი | 6.0 | |
M9 | NGC 6333 | გროვა, სფეროსებრი | 25,8 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 8.4 | ||
M10 | NGC 6254 | გროვა, სფეროსებრი | 14,3 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 6.4 | ||
M11 | NGC 6705 | გარეული იხვის გროვა | გროვა, ღია | 6,2 | ფარის თანავარსკვლავედი | 6.3 | |
M12 | NGC 6218 | გროვა, სფეროსებრი | 15,7 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 7.7 | ||
M13 | NGC 6205 | დიდი სფეროსებრი გროვა ჰერკულესის თანავარსკვლავედში | გროვა, სფეროსებრი | 22,2 | ჰერკულესი | 5.8 | |
M14 | NGC 6402 | გროვა, სფეროსებრი | 30,3 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 8.3 | ||
M15 | NGC 7078 | გროვა, სფეროსებრი | 33 | პეგასი | 6.2 | ||
M16 | NGC 6611 | არწივის ნისლეული | ნისლეული, H II რეგიონი გროვით | 7 | გველის თანავარსკვლავედი | 6.0 | |
M17 | NGC 6618 | ომეგა, გედი, ნალი ან კიბოს ნისლეული | ნისლეული, H II რეგიონი გროვით | 5–6 | მშვილდოსანი | 6.0 | |
M18 | NGC 6613 | გროვა, ღია | 4,9 | მშვილდოსანი | 7.5 | ||
M19 | NGC 6273 | გროვა, სფეროსებრი | 28,7 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 7.5 | ||
M20 | NGC 6514 | სამნაწილიანი ნისლეული | ნისლეული, H II რეგიონი გროვით | 5,2 | მშვილდოსანი | 6.3 | |
M21 | NGC 6531 | გროვა, ღია | 4,25 | მშვილდოსანი | 6.5 | ||
M22 | NGC 6656 | მშვილდოსანი გროვა | გროვა, სფეროსებრი | 9.6–11.6 | მშვილდოსანი | 5.1 | |
M23 | NGC 6494 | გროვა, ღია | 2,15 | მშვილდოსანი | 6.9 | ||
M24 | IC 4715 | მშვილდოსნის ვარსკვლავური ღრუბელი | ირმის ნახტომის ვარსკვლავური ღრუბელი | ~10 | მშვილდოსანი | 4.6 | |
M25 | IC 4725 | გროვა, ღია | 2,0 | მშვილდოსანი | 4.6 | ||
M26 | NGC 6694 | გროვა, ღია | 5,0 | ფარის თანავარსკვლავედი | 8.0 | ||
M27 | NGC 6853 | ჰანტელის ნისლეული | ნისლეული, პლანეტური | 1.148–1.52 | მელიის თანავარსკვლავედი | 7.5 | |
M28 | NGC 6626 | გროვა, სფეროსებრი | 17,9 | მშვილდოსანი | 7.7 | ||
M29 | NGC 6913 | გროვა, ღია | 7,2 | გედი | 7.1 | ||
M30 | NGC 7099 | გროვა, სფეროსებრი | 27.8–31 | თხის რქის თანავარსკვლავედი | 7.7 | ||
M31 | NGC 224 | ანდრომედას გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 2,430–2,650 | ანდრომედა | 3.4 | |
M32 | NGC 221 | გალაქტიკა, ჯუჯა ელიფსური | 2,410–2,570 | ანდრომედა | 8.1 | ||
M33 | NGC 598 | სამკუთხედის გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 2,380–3,070 | სამკუთხედის თანავარსკვლავედი | 5.7 | |
M34 | NGC 1039 | გროვა, ღია | 1,5 | პერსევსი | 5.5 | ||
M35 | NGC 2168 | გროვა, ღია | 2,8 | მარჩბივის | 5.3 | ||
M36 | NGC 1960 | გროვა, ღია | 4,1 | მეეტლე | 6.3 | ||
M37 | NGC 2099 | გროვა, ღია | 4,511 | მეეტლე | 6.2 | ||
M38 | NGC 1912 | გროვა, ღია | 4,2 | მეეტლე | 7.4 | ||
M39 | NGC 7092 | გროვა, ღია | 0,8244 | გედი | 5.5 | ||
M40 | Winnecke 4 | ორმაგი ვარსკვლავი WNC4 | 0,51 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 9.7 | ||
M41 | NGC 2287 | გროვა, ღია | 2,3 | დიდი ქოფაკის თანავარსკვლავედი | 4.5 | ||
M42 | NGC 1976 | ორიონის ნისლეული | ნისლეული, H II რეგიონი | 1.324–1.364 | ორიონი | 4.0 | |
M43 | NGC 1982 | დე მაირანის ნისლეული | ნისლეული, H II რეგიონი (ორიონის ნისლეულის ნაწილი) | 1,6 | ორიონი | 9.0 | |
M44 | NGC 2632 | სკის გროვა | გროვა, ღია | 0,577 | კირჩხიბი | 3.7 | |
M45 | პლეადები | გროვა, ღია | 0.39–0.46 | კურო | 1.6 | ||
M46 | NGC 2437 | გროვა, ღია | 5,4 | კიჩოს თანავარსკვლავედი | 6.1 | ||
M47 | NGC 2422 | გროვა, ღია | 1,6 | კიჩოს თანავარსკვლავედი | 4.2 | ||
M48 | NGC 2548 | გროვა, ღია | 1,5 | ჰიდრა | 5.5 | ||
M49 | NGC 4472 | გალაქტიკა, ელიფსური | 53,600–58,200 | ქალწული | 9.4 | ||
M50 | NGC 2323 | გროვა, ღია | 3,2 | მარტორქის თანავარსკვლავედი | 5.9 | ||
M51 | NGC 5194, NGC 5195 | მორევის გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 19,000–27,000 | მეძებარი ძაღლების თანავარსკვლავედი | 8.4 | |
M52 | NGC 7654 | გროვა, ღია | 5,0 | კასიოპეა | 5.0 | ||
M53 | NGC 5024 | გროვა, სფეროსებრი | 58 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 8.3 | ||
M54 | NGC 6715 | გროვა, სფეროსებრი | 87,4 | მშვილდოსანი | 8.4 | ||
M55 | NGC 6809 | გროვა, სფეროსებრი | 17,6 | მშვილდოსანი | 7.4 | ||
M56 | NGC 6779 | გროვა, სფეროსებრი | 32,9 | ქნარის თანავარსკვლავედი | 8.3 | ||
M57 | NGC 6720 | ბეჭდის ნისლეული | ნისლეული, პლანეტური | 1.6–3.8 | ქნარის თანავარსკვლავედი | 8.8 | |
M58 | NGC 4579 | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | ~63,000 | ქალწული | 10.5 | ||
M59 | NGC 4621 | გალაქტიკა, ელიფსური | 55,000–65,000 | ქალწული | 10.6 | ||
M60 | NGC 4649 | გალაქტიკა, ელიფსური | 51,000–59,000 | ქალწული | 9.8 | ||
M61 | NGC 4303 | გალაქტიკა, სპირალური | 50,200–54,800 | ქალწული | 10.2 | ||
M62 | NGC 6266 | გროვა, სფეროსებრი | 22,2 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 7.4 | ||
M63 | NGC 5055 | მზესუმზირას გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 37,000 | მეძებარი ძაღლების თანავარსკვლავედი | 9.3 | |
M64 | NGC 4826 | შავი თვალის გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 22,000–26,000 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 9.4 | |
M65 | NGC 3623 | ლომის სამეული | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 41,000–42,000 | ლომი | 10.3 | |
M66 | NGC 3627 | ლომის სამეული | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 31,000–41,000 | ლომი | 8.9 | |
M67 | NGC 2682 | გროვა, ღია | 2.61–2.93 | კირჩხიბი | 6.1 | ||
M68 | NGC 4590 | გროვა, სფეროსებრი | 33,6 | ჰიდრა | 9.7 | ||
M69 | NGC 6637 | გროვა, სფეროსებრი | 29,7 | მშვილდოსანი | 8.3 | ||
M70 | NGC 6681 | გროვა, სფეროსებრი | 29,4 | მშვილდოსანი | 9.1 | ||
M71 | NGC 6838 | გროვა, სფეროსებრი | 13,0 | ისრის თანავარსკვლავედი | 6.1 | ||
M72 | NGC 6981 | გროვა, სფეროსებრი | 53.40–55.74 | მერწყული | 9.4 | ||
M73 | NGC 6994 | ასტერიზმი | ~2.5 | მერწყული | 9.0 | ||
M74 | NGC 628 | გალაქტიკა, სპირალური | 24,000–36,000 | თევზები | 10.0 | ||
M75 | NGC 6864 | გროვა, სფეროსებრი | 67,5 | მშვილდოსანი | 9.2 | ||
M76 | NGC 650, NGC 651 | პატარა ჰანტელის ნისლეული | ნისლეული, პლანეტური | 2,5 | პერსევსი | 10.1 | |
M77 | NGC 1068 | ვეშაპის A | გალაქტიკა, სპირალური | 47,000 | ვეშაპის თანავარსკვლავედი | 9.6 | |
M78 | NGC 2068 | ნისლეული, დიფუზიური | 1,6 | ორიონი | 8.3 | ||
M79 | NGC 1904 | გროვა, სფეროსებრი | 41 | კურდღელი | 8.6 | ||
M80 | NGC 6093 | გროვა, სფეროსებრი | 32,6 | ღრიანკალის თანავარსკვლავედი | 7.9 | ||
M81 | NGC 3031 | ბოდის გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 11,400–12,200 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 6.9 | |
M82 | NGC 3034 | სიგარის გალაქტიკა | გალაქტიკა, ვარსკვლავთწარმომქმნელი | 10,700–12,300 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 8.4 | |
M83 | NGC 5236 | სამხრეთ ქინძისთავის თვალის გალაქტიკა | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 14,700 | ჰიდრა | 7.5 | |
M84 | NGC 4374 | გალაქტიკა, ლინზისებრი | 57,000–63,000 | ქალწული | 10.1 | ||
M85 | NGC 4382 | გალაქტიკა, ლინზისებრი | 56,000–64,000 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 10.0 | ||
M86 | NGC 4406 | გალაქტიკა, ლინზისებრი | 49,000–55,000 | ქალწული | 9.8 | ||
M87 | NGC 4486 | ქალწული A | გალაქტიკა, ელიფსური | 51,870–55,130 | ქალწული | 9.6 | |
M88 | NGC 4501 | გალაქტიკა, სპირალური | 39,000–56,000 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 10.4 | ||
M89 | NGC 4552 | გალაქტიკა, ელიფსური | 47,000–53,000 | ქალწული | 10.7 | ||
M90 | NGC 4569 | გალაქტიკა, სპირალური | 55,900–61,500 | ქალწული | 10.3 | ||
M91 | NGC 4548 | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 47,000–79,000 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 11.0 | ||
M92 | NGC 6341 | გროვა, სფეროსებრი | 26,7 | ჰერკულესი | 6.3 | ||
M93 | NGC 2447 | გროვა, ღია | 3,6 | კიჩოს თანავარსკვლავედი | 6.0 | ||
M94 | NGC 4736 | გალაქტიკა, სპირალური | 14,700–17,300 | მეძებარი ძაღლების თანავარსკვლავედი | 9.0 | ||
M95 | NGC 3351 | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 31,200–34,000 | ლომი | 11.4 | ||
M96 | NGC 3368 | გალაქტიკა, სპირალური | 28,000–34,000 | ლომი | 10.1 | ||
M97 | NGC 3587 | ბუს ნისლეული | ნისლეული, პლანეტური | 2,03 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 9.9 | |
M98 | NGC 4192 | გალაქტიკა, სპირალური | 44,400 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 11.0 | ||
M99 | NGC 4254 | გალაქტიკა, სპირალური | 44,700–55,700 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 10.4 | ||
M100 | NGC 4321 | გალაქტიკა, სპირალური | 55,000 | ბერენიკეს თმების თანავარსკვლავედი | 10.1 | ||
M101 | NGC 5457 | ქინძისთავის თვალის გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 19,100–22,400 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 7.9 | |
M102 | (Not conclusively identified) | ||||||
M103 | NGC 581 | გროვა, ღია | 10 | კასიოპეა | 7.4 | ||
M104 | NGC 4594 | სომბრეროს გალაქტიკა | გალაქტიკა, სპირალური | 28,700–30,900 | ქალწული | 9.0 | |
M105 | NGC 3379 | გალაქტიკა, ელიფსური | 30,400–33,600 | ლომი | 10.2 | ||
M106 | NGC 4258 | გალაქტიკა, სპირალური | 22,200–25,200 | მეძებარი ძაღლების თანავარსკვლავედი | 9.1 | ||
M107 | NGC 6171 | გროვა, სფეროსებრი | 20,9 | გველისმჭერის თანავარსკვლავედი | 8.9 | ||
M108 | NGC 3556 | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 46,000 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 10.7 | ||
M109 | NGC 3992 | გალაქტიკა, დახურული სპირალური | 59,500–107,500 | დიდი დათვის თანავარსკვლავედი | 10.6 | ||
M110 | NGC 205 | გალაქტიკა, ჯუჯა ელიფსური | 2,600–2,780 | ანდრომედა | 9.0 | ||
მესიეს ნომერი | NGC ნომერი | ზოგადი სახლი | სურათი | ობიექტის ტიპი | მანძილი (ათასი სინ. წ.) | თანავარსკვლავედი | ვარსკვლავიერი სიდიდე |
This article uses material from the Wikipedia ქართული article მესიეს ობიექტების სია, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.