იამბიკო
იამბიკო, იამბიკონი (ბერძ.
ბერძნული პოეზია
ძველ ბერძნულ პოეზიაში: ლექსი, რომელიც იამბებისაგან შედგება და სახუმარო, დაცინვითი შინაარსისაა.
ქართული პოეზია
ძველ ქართულ სასულიერო პოეზიაში გვხვდება როგორც ხუთმუხლიანი და თორმეტმარცვლიანი ურითმო ლექსი, რომლის ყოველი სტრიქონი მახვილით ან ცეზურით ორ ნაწილად იყოფა. ასე მაგალითად ბერძნულის გავლენით აღმოცენებული ქართული ქორეული (ხორე) იამბიკო 60 მარცვლიანია, შედგება 5 თორმეტმარცვლიანი ტაეპისაგან.
ძველ ქართულ ჰიმნოგრაფიაში იამბიკო X საუკუნიდან გვხვდება იოანე მტბევარის, იოანე მინჩხის, მიქაელ მოდრეკილის, ეზრასა და სხვათა შემოქმედებაში. ქართული იამბიკოსათვის დამახასიათებელია კიდურწერილბა. XI საუკუნიდან ქართულ იამბიკოში ჩნდება რითმა (ბერენას, დემეტრე I-ის საგალობლები). იამბიკური 12 მარცვლიანი ტაეპი გახლეჩილია ორ არათანაბარ (5 და 7 მარცვალი) ნაწილად. იამბიკოს შესანიშნავი ნიმუშია მეფე დემეტრეს (1125-1159) ცნობილი საგალობლის („შენ ხარ ვენახი“) ბოლო ხუთტაეპიანი სტროფი. იამბიკო როგორც ლიტურგიკული კანონი, გაყოფილია რვა „გალობად“. თითოეულ „გალობაში“ არის ოთხი სტროფი, ხოლო სტროფი ზოგჯერ ხუთზე მეტ ტაეპს შეიცავს (იმის მიხედვით თუ რმდენი ასოა იამბიკოს აკროსტიქში).
ლიტერატურა
- უცხო სიტყვათა ლექსიკონი, თბილისი, 1989, მესამე შესწორებული და შევსებული გამოცემა
რესურსები ინტერნეტში
- ლექსიკონი დაარქივებული 2016-03-04 საიტზე Wayback Machine.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article იამბიკო, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.