შარურის რაიონი: აზერბაიჯანის რაიონი
შარურის რაიონი (აზერ.
ჩრდილოეთით და ჩრდილო-აღმოსავლეთით ესაზღვრება სომხეთი, ხოლო სამხრეთით და სამხრეთ-დასავლეთით ირანი. მისი ტერიტორია 872,26 კვადრატულ კილომეტრს შეადგენს. რაიონში არის 1 ქალაქი და 65 სოფელი. მისი ადმინისტრაციული ცენტრი არის ქალაქი შარური. ქალაქის მოსახლეობა 96 000 ადამიანს შეადგენს.
| ადმინისტრაციული ერთეული | ||
|---|---|---|
| შარურის რაიონი აზერ. Şərur rayonu | ||
 | ||
| ქვეყანა |  აზერბაიჯანი | |
| ადმ. ცენტრი | შარური | |
| კოორდინატები | 39°33′09″ ჩ. გ. 45°03′47″ ა. გ. / 39.55250° ჩ. გ. 45.06306° ა. გ. | |
| დაარსდა | 8 აგვისტო, 1930 | |
| ფართობი | 87226 კმ² | |
| მოსახლეობა | 95 086 (2005) | |
| სატელეფონო კოდი | 994 36 | |
| საფოსტო ინდექსი | 6800 | |
| ||
დემოგრაფია
სახელმწიფო სტატისტიკის კომიტეტის მონაცემებით, 2018 წლის მდგომარეობით, მოსახლეობა 115 600 ადამიანს შეადგენდა, რაც 2000 წელთან შედარებით 3 500 ადამიანით ზრდაა (დაახლოებით 3 პროცენტით). 2000 წელს მოსახლეობის რაოდენობა 112 100-ს შეადგენდა. მთლიანი მოსახლეობიდან 57 400 მამაკაცია, ხოლო 58 200 კი ქალი. მოსახლეობის 27 პროცენტზე მეტს (დაახლოებით 31 500 ადამიანს) შეადგენენ 14–29 წლების ფარგლებში მყოფი მოზარდები და ახალგაზრდები.
ისტორია
ეს ტერიტორია ეკუთვნოდა მიდიას, მოგვიანებით კი აქემენიანთა იმპერიას (სომხეთის სატრაპია) ძვ. წ. 550 წლიდან 330 წლამდე. შემდეგ კი ეს ტერიტორია ალექსანდრე მაკედონელმა დაიპყრო (ძვ. წ. 336–323 წლები).
უძველესი დროიდან, შარურის რაიონი იყო სომხეთის სამეფოს აირარატის პროვინციის შემადგენლობაში. მეხუთე საუკუნემდე რაიონის მიწები ეკუთვნოდათ სომეხ მეფეებს. VI საუკუნეში ამ ტერიტორიების ანექსია მოახდინა კავკასიის ალბანეთმა. როდესაც მეფე სმბატ I ბაგრატუნმა აიღო რაიონი რომელიც არაბებს ეკავათ, ამის შემდეგ მან ეს მიწები სომეხთა მთავრებს გადასცა. რაიონი ასევე დაიპყრეს თურქულმა ტომებმა, შემდგომ საუკუნეებში კი მონღოლებმა.
შარურის შეადგენდა ნახიჩევანის სახანოს ტერიტორიის ნაწილს. თურქმენჩაის ზავის დადების შემდგომ ირანმა 1828 წელს ეს ტერიტორია რუსეთს დაუთმო. რუსეთის იმპერიაში იგი სომხეთის ოლქის ნაწილს შეადგენდა.
ისტორიული და არქეოლოგიური ძეგლები
შარური ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკის ერთ-ერთი ყველაზე ძველი და უდიდესი დასახლებაა. შარური ხელსაყრელმა გეოგრაფიულმა მდებარეობამ, შექმნა პირობები, რამაც გამოიწვია ამ ტერიტორიაზე ადამიანთა დასახლება ჯერ კიდევ უძველესი დროიდან. ჩატარებულმა გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ ადამიანები აქ დასახლდნენ გვიანი გამყინვარების პერიოდში. შარური ტერიტორია თავისი ნაყოფიერი ნიადაგებით ხელსაყრელი იყო მცენარეებით მოსაყვანად. 1980-1990 წლების გამოკვლევების შედეგად, აღმოჩენილი იქნა ქვის ხანის გამოქვაბულის ნაშთები, მათ შორის აღმოაჩინეს ქვისგან, ხისა და ბრინჯაოსგან დამზადებული მრავალი ინსტრუმენტი. შუა ბრინჯაოს ხანის ძეგლები ნაპოვნია მდინარე არაქსის მიდაოებში.
რესურსები ინტერნეტში
- На сайте Azerbaijan დაარქივებული 2018-12-25 საიტზე Wayback Machine.
- на сайте Нахчыван დაარქივებული 2019-09-07 საიტზე Wayback Machine.
- Naxçıvan Muxtar Respublikasının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Qərarı დაარქივებული 2012-12-31 საიტზე Archive.isCategory:Webarchive template archiveis links
- http://www.mcdmerkez.org/ts_general/azl/belediye/b-2.htm დაარქივებული 2009-01-19 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო
This article uses material from the Wikipedia ქართული article შარურის რაიონი, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.