შალვა გედევანიშვილი

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ გედევანიშვილი.

23 თებერვალი, 1897, თბილისი — გ. 21 იანვარი, 1990) — ქართველი კინორეჟისორი და მსახიობი, საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე (1967).

დაიბადა ცნობილი საზოგადო მოღვაწეების მიხეილ და ანასტასია გედევანიშვილების ოჯახში. მისი უმცროსი ძმა — დიმიტრი გედევანიშვილი იყო ფიზიოლოგი. კინოში მუშაობა დაიწყო 1922 წელს პარიზში, რენე კლერთან და აბელ განსთან. 1926 წელს დაბრუნდა საქართველოში. კინოფილმებში შესრულებული როლებიდან აღსანიშნავია: ექიმი რიკარდი („ამოკი“, 1927) კორნენტი ამილახვარი („არსენა“, 1937) თბილისელი ჩინოვნიკი („მაგდანას ლურჯა“, 1955) და სხვა. გადაიღო მხატვრული ფილმები „ქეთო და კოტე“ (1948, ვახტანგ ტაბლიაშვილთან ერთად) და „ზვიგენის კბილი“ (1959). გედევანიშვილი მუშაობდა მულტიპლიკაციურ კინოშიც („ნაზიკო“ 1956, „გმირი ერთი საათით“, 1954, „როგორ წარმოიშვა სახლი“, 1954; „ეშმაკის ჯვარცმა“ 1967 და სხვა). მასვე ეკუთვნის პირველი ქართული თოჯინური ფილმი „ნიკო და სიკო“ (1962).

ფილმების დამდგმელი რეჟისორი

• 1948: „ქეთო და კოტე“ რეჟ. ვახტანგ ტაბლიაშვილთან ერთად
• 1950: „ნებიერი“ (ანიმაციური)
• 1953: „ურჩი თიკანი“ (ანიმაციური) რეჟ. თეიმურაზ მიქაძესთან ერთად
• 1954: „ყურშა“ (ანიმაციური) რეჟ. ვახტანგ ბახტაძესთან ერთად
• 1959: „ზვიგენის კბილი“
• 1961: „ნიკო და სიკო“ (ანიმაციური — პირველი ქართული თოჯინური ფილმი)
• 1963: „გმირი“ (ანიმაციური)
• 1965: „როგორ ააშენეს სახლი“ (ანიმაციური)

სცენარის ავტორი ფილმებისა

• 1943: „სამი მეგობარი“ (ანიმაციური) ა. სტეფნაიასთან ერთად რეჟ. ვლადიმერ მუჯირი
• 1950: „ნებიერი“ რეჟ. შ. გედევანიშვილი
• 1965: „გმირი“ რეჟ. შ. გედევანიშვილი

გადაღებულია ფილმებში

• 1927: „ამოკი“ (ექიმი რიკარდი) რეჟ. კოტე მარჯანიშვილი
• 1929: „ჩემი ბებია“ რეჟ. კოტე მიქაბერიძე
• 1929: „საბა“ რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
• 1934: „უკანასკნელი მასკარადი“ (ვოვა) რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
• 1937: „არსენა“ (კორნეტი ამილახვარი) რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
• 1955: „მაგდანას ლურჯა“ რეჟისორები თენგიზ აბულაძე, რევაზ (რეზო) ჩხეიძე
• 1966: „ლონდრე“ რეჟ. თამაზ მელიავა
• 1966: „უყაიმო თამაში“ (ნუმიზმატი) რეჟ. იური ქავთარაძე
• 1971: „გათენების წინ“ რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
• 1973: „მთვარის მოტაცება“ რეჟ. თამაზ მელიავა
• 1977: „სინემა“ რეჟ. ლიანა ელიავა
• 1978: „სათადარიგო ბორბალი“ რეჟ. ამირან დარსაველიძე
• 1980: „თბილისი, პარიზი, თბილისი“ რეჟ. ლეილა აბაშიძე
• 1982: „მე დავბრუნდები“ რეჟ. მერაბ თავაძე
• 1983: „მაცივარში ვიღაც იჯდა“ რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
• 1984: „ჩემი დეიდა დუდუ (ექსკურსია)“ (ნიკოლოზი) რეჟ. ეთერ პაპუნაშვილი
• 1985: „ბატონი ავანტიურისტები“ რეჟ. ბიძინა ჩხეიძე
• 1988: „ჭა“ რეჟ. პავლე ჩარკვიანი

• 1950 : საპატიო ნიშნის ორდენი
• 1967 : საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე

• ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 575.

• შალვა გედევანიშვილი [დაარქივებული] — ეროვნული ფილმოგრაფია
• შალვა გედევანიშვილი — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი