ნუნისი

მდებარეობს მესხეთის ქედის ჩრდილო კალთაზე, მდინარე ნუნისისწყლის ხეობაში. ზღვის დონიდან 920 მ, ხარაგაულიდან 27 კმ. უახლოეს რკინიგზის სადგურ მოლითიდან 7 კმ.

სოფელი
ნუნისი
ნუნისის ჩანჩქერი
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	იმერეთის მხარეიმერეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი
თემი	ზვარე
კოორდინატები	41°57′20″ ჩ. გ. 43°24′20″ ა. გ. / 41.95556° ჩ. გ. 43.40556° ა. გ. / 41.95556; 43.40556
ცენტრის სიმაღლე	920 მ
მოსახლეობა	48 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 100 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995
საქართველო იმერეთის მხარე

სოფელში დგას ნუნისის ღვთისმშობლის ეკლესია.

ნუნისის წყლით ადრე მოსახლეობა კანის დაავადებას - მუნს მკურნალობდა, ამიტომ სოფელს მუნისი დაერქვა, შემდეგ სახელწოდება შეეცვალა და ნუნისი ეწოდა.

სოფელ ნუნისს დიდი ხნის ისტორია აქვს. ჯერ კიდევ ვახუშტი ბატონიშვილს აქვს მოხსენიებული ნუნისის წყალი, როგორც საამო და მარგებელი.

ნუნისის აღმოჩენის შესახებ მრავალი ლეგენდა არსებობს. ერთ-ერთი მთავარი მათგანი დავით აღმაშენებლის სახელს უკავშირდება. ლეგენდა მოგვითხობს, რომ დავით მეფე ბრძოლიდან ბრუნდებოდა. დაღლილ სახედრებს კანი მთლიანად გადატყაული ჰქონდათ, როდესაც პირუტყვები ნუნისის წყალში შესულან, ჩაწოლილან და დიდხანს ვერ აუყენებიათ. წყალს მათი დაწყლულებული კანი მალე განუკურნავს. დავითს სოფელი მოსწონებია და იქ ეკლესიის აგება უბრძანებია.

1989 წელს სოფელში ჩამოყალიბდა ჯგუფი „იბერიონთა საძმო“. მისი ხელმძღვანელი იყო გიორგი მაზიაშვილი, რომელიც საკუთარ თავს უწოდებდა გიორგი იონთა იბერიონს. ის ამტკიცებდა, რომ მას გამოეცხადა შიო მღვიმელი და აუწყა, რომ ნუნისი არის საქართველოს გეოგრაფიული შუაგული, რომ ნუნისის „ბერთა კლდის“ სიღრმეში არის მიწისქვეშა ქალაქი, სადაც დამარხულია ბიბლიაში ლაზარედ წოდებული წიგნი, რომელიც ელოდება მზის სინათლეს. „იბერიონთა საძმოს“ კიდევ ერთი წევრი, გივი ალაზნისპირელი ამტკიცებდა, რომ ნუნისის გამოქვაბული არის ნოეს კიდობანი, ნუნისში გადის დედამიწის მაგნიტური ველი და ის ადგილი მსოფლიოს ცენტრია, სწორედ აქ ეცემა კოსმიური სვეტი, რომელიც წარღვნას გაქცეულ ხალხს ჟანგბადით ამარაგებდა. გამოქვაბულის გახსნის და მისგან წიგნის ამოღების დღე რამდენჯერმე დაინიშნა. ნუნისში მრავალი ადამიანი ჩავიდა საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, მაგრამ გიორგი იონთა იბერიონმა გადამწყვეტ მომენტში უარი თქვა გამოქვაბულის გახსნაზე.

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 48 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002	62	33	29
2014	48	30	18

ამ ადგილას მდებარეობს გამაჯანსაღებელი და ბუნების სილამაზით სახელგანთქმული ბალნეოლოგიური კურორტი “სამთა ნუნისი”, რომელიც ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკის სამხრეთ–აღმოსავლეთ ნაწილში, ლიხის ქედის მთისწინეთში, ზღვის დონიდან 750 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობს. ნუნისის უნიკალურ მიკროკლიმატს ქმნის შერეული, ფოთლოვანი და წიწვოვანი ტყე. კურორტს კვეთს მდინარე ნუნისის წყალი.

კურორტი არსებობს 1856 წლიდან. ნუნისი ოდითგანვე ცნობილია სამკურნალო თვისებების მქონე მინერალური (ბალნეოლოგიური) წყლებით. აქ დასვენება განსაკუთრებით სასარგებლოა მათთვის, ვისაც კანისა და ნერვულ ნიადაგზე გამოწვეული დაავადებები აწუხებთ. აქ შესაძლებელია ზვარეს მინერალური წყლის დალევაც. ზვარეს წყალი ასევე სამკურნალოა და ის დაბალ მჟავიანობას აბალანსებს.

გაზაფხულზე, ფიჭვებისა და ნაძვების ყვავილობის დროს, ნუნისის ჰაერს საოცარი გამაჯანსაღებელი ეფექტი აქვს. ამ დროს ნუნისის ჰავა განსაკუთრებით მარგებელია ფილტვებისა და ბრონქებისათვის. კურორტ ნუნისში მიიღებთ ესთეტიურ თერაპიასაც. საოცარი ბუნება დაგამშვიდებთ და უფრო ჯანმრთელს გაგხდით.

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 487.

• ოფიციალური საიტი.