Texas

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A suya capital ye a ciudat d'Austin. A suya población ye de 23.904.380 habitants (estimación de 2007), en una superficie de 696.241 km² con una densidat de población de 34,33 hab/km².

Estau de Texas State of Texas
Estau d'os Estaus Unius
Bandera Escudo
Lema: Friendship
Embotada: Lone Star State
Mapa de situación en Estaus Unius
Entidat  • País  • Capital  • Mayor ciudat	Estau Estaus Unius Austin Houston
Idioma oficial	denguna
Gubernador Senadors	Greg Abbott (R) John Cornyn (R) Ted Cruz (R)
Superficie  • Total  • Tierra  • Augua	696.241 km² (2ª) 678.051 km² 17.574 km² (2,5%)
Población  • Total  • Densidat	23.904.380 (2ª) 30,75 hab./km² (26ª)
Dentrada  • Calendata  • Orden	29 d'aviento de 1845 28º
Chentilicio	Texano/a
Cheografía  • Horario  • Latitut  • Lonchitut  • Amplaria  • Longaria	Central: UTC-6 Montanyas: UTC-7 25° 50′ N a 36° 30′ N 93° 31′ W a 106° 39′ W 1.244 km 1.270 km
Altaria  • Maxima  • Meyana  • Minima	2.667 m (Guadalupe Peak) 520 m 0 m (costa d'o Golfo de Mexico)
Codigos  • USPS  • ISO 3166-2  • Abrev.	TX US-TX Tex.
www.texasonline.com/

O estau de Texas muga a o sud con os estaus mexicanos de Chihuahua, Coahuila de Zaragoza, Nuevo León y Tamaulipas; a l'este con Loisiana; a o norte con Oklahoma; y a l'ueste con Nuevo Mexico.

Texas estió o 28º estau en dentrar en os Estaus Unius, o 28 d'aviento de 1845.

Seguntes os datos d'o censo de 2010, l'Estau teneba una población de 25.145.561 habitants, estando o segundo estau mas poblau d'os Estaus Unius solament por dezaga de California. A distribución racial ye a siguient: 84,14 % blanco; 12,09 % negro; 3,62 % asiatico; 0,17 % nativo hawaiano u islencos d'o Pacifico; y 1,1 % amerindio o nativo d'Alaska. D'istos o 35,31 % son d'orichen hispano. Texas ye un d'os cuatro estaus estausunidenses en os cuals no son mayoría as personas d'orichen europeu (os atros son California, Nuevo Mexico y Hawaii). A población d'orichen hispano ye a de mas rapido creiximiento.

Os grupos d'orichen nacional mas numerosos de Texas son: mexicano (25,3 %), alemán (10,9 %), afroamericán (10,5 %), anglés (7,2 %), y escocés-irlandés (7,2 %).

Luengas

Texas no tiene declarau garra idioma oficial, si bien a luenga mas charrada ye l'anglés, emplegada por o 66,24 % d'a población. En segundo puesto ye o espanyol, por que Texas estió parti d'o virreinau d'a Nueva Espanya de par de buena parte d'a suya historia, y de Mexico de par de uns decenios dimpués d'a suya independencia.

L'idioma espanyol ye en creiximiento a causa d'a gran inmigración de mexicanos y hispanos d'atros países. Actualment l'espanyol lo charra o 29,40 % d'a población. Antiparti, a resta d'os idiomas rechistraus por os habitants de l'estau, un total de 143, lo charra menos de 1 % d'a población.

El Paso ye a sola ciudat de Texas an o 66,5 % d'a población charra espanyol.

Relichión

As mayors denominacions por numero de fidels en 2010 yeran de l'Ilesia catolica (4.673.500); a Convención Baptista d'o Sud (3.721.318); a Ilesia Metodista Unita, con (1.035.168), y l'islam (421.972).

O 50 % d'os texanos participan en a misa (catolicos) o en a escuela dominical (protestants) cada semana, o que fa de Texas o deceno estau federal d'os Estaus Unius an i hai mas frecuencia en a vida relichiosa (guaire 42% ye o porcentache nacional). Tamién ye seu d'una d'as ilesias protestants mas grans d'o país, Lakewood Church, que tiene una asistencia alto u baxo de 45.000 personas cada fin de semana, en a ciudat de Houston.

Ciudaz

 

 

 

 

 

Texas ye o solo estau en os Estaus Unius que tiene tres ciudaz con mas d'un millón d'habitants en a lista d'as diez ciudaz mas poblatas en o país: Houston, San Antonio y Dallas. Austin y Fort Worth son entre as 20 mas pobladas. As 10 ciudaz mas grans de Texas seguntes o censo de 2010 son:

Arias metropolitanas

L'aria metropolitana de Dallas-Fort Worth ye a cuatrena mas poblata d'os Estaus Unius, dimpués d'as de Nueva York, Los Angeles y Chicago, y a tercera en superficie dimpués de Nueva York y Los Angeles. Ista conurbación incluye cuatre d'as diez ciudaz mas poblatas de l'Estau. As 10 arias metropolitanas mas grans de Texas seguntes os datos d'o censo de 2006 son:

Zonas metropolitanas transnacionals

As zonas metropolitanas que se troban en a muga con Mexico tamién forman conurbacions transnacionals con una interacción economica y demografica profunda.

•   Se veigan as imáchens de Commons sobre Texas.

• (en) Pachina web oficial de Texas.