Sangaribo Ket Maysa A Rabrabii

Daytoy ket kankanayon nga ammo iti Ingles a kas ti Arabian Nights, manipud iti immuna nga edision ti pagsasao nga Ingles (1706), a nangipakita iti titulo a kas Ti Liwliwa ti Arabiano a Rabrabii.

Ti obra ket naurnong kadagiti adu a napalabas a siglo babaen dagiti nadumaduma a mannurat, dagiti nagipatpatarus, ken dagiti eskolar iti ballasiw ti Laud, Tengnga, Abagatan nga Asia ken Amianan nga Aprika. Dagiti sarita ket tugotanna dagiti ramutda iti taga-ugma ken mediebal nga Arabiko, Persiano, Indiano, Ehipsio ken Mesopotamia a literatura. Iti naisangayan, adu kadagitoy a sarita ket kasisigud a folk a sarsarita manipud iti panawen ti Kalipato, bayat a dagiti dadduma, a naipangpangruna ti kuadro nga istoria, ket kaaduan a mabalin a naala manipud iti Persiano nga obra ti Pahlavi Hazār Afsān (Persiano: هزار افسان‎, lit. Ti Sangaribo a Sarsarita) ken paset met a nangitalek kadagiti Indiano nga elemento.

Ti sapasap kadagiti amin nga edision ti Rabrabii ket ti umuna a kuadro a sarita ti nagturturay a ni Shahryār (manipud iti Persiano: شهريار‎, a ti kaibuksilanna ket "ari" wenno "nagturay") ken ti asawana a ni Scheherazade (manipud iti Persiano: شهرزاد‎, a mabalin a ti kaibuksilanna ket "iti natakneng a kaputotan") ken ti panagkuadrado a ramit a naitiptipon kadagiti amin a sarsarita. Dagiti istoria ket mangrugi manipud iti daytoy a sarsarita; adda dagiti naikuadrado iti kaunegan dagiti sabali a sarsarita, bayat a dagiti dadduma ket mangrugi ken agpatingga iti bukodda a pakatunosan. Adda dagiti edison nga aglaon laeng kadagiti bassit a gasut a rabrabii, bayat a dagiti dadduma ket mangiraman kadagiti 1,001 wenno ad-adu pay.

Adda dagiti istoria Ti Rabrabbi, a naisangsangayn ti "Nakakaskasdaaw a Lampara ni Aladdin", "Ni Ali Baba ken dagiti Uppat a pulo a Mannanakaw" ken ti "Dagiti Pito a Panagbanbaniaga ni Sinbad ti Aglaylayag", bayat a naikeddeng a dagitoy ket pudno ti Tengnga a Daya a sarsarita, dagitoy ket saan idi a paset Ti Rabrabii kadagiti Arabiko a bersion, ngem nainayon dagitoy iti urnong babaen ni Antoine Galland ken dagiti dadduma pay nga Europeano nga agipatpatarus. Ti nakaparang-ay ken nabaknang a dandaniw ken dagiti poetiko a bitla, dagiti kansion, kankanta, dagiti panagdungdung-aw, dagiti himno, panaglimlimos, panagdaydayaw, panagpagpakaasi, burburtia ken dagiti anotasion nga inted babaen ni Scheherazade wenno dagiti karakter ti saritana ket naisangayan iti Arabiko a bersion iti libro. Adda dagiti ababa nga aglaon laeng ti maysa a linia, bayat a dagiti dadduma ket aglaon kadagiti ad-adu ngem sangapulo a linia.