Անթուան Ֆրանսուա Փրեւու Աբբա Փրեւու, (1 Ապրիլ 1697(1697-04-01), Էդեն - 25 Նոյեմբեր 1763(1763-11-25), Courteuil), ծանօթ է նաեւ իբրեւ Աբբա Փրեւու (ֆրանսերէն՝ Antoine-François Prévost d'Exiles), ԺԸ.
դարու ֆրանսացի մեծագոյն գրողներէն, «Մանօն Լեսքօ» վէպին (1731-ին հայերէնի թարգմանուած) հեղինակը։
Անթուան Ֆրանսուա Փրեւու Աբբա Փրեւու ֆրանսերէն՝ Antoine François Prévost | |
---|---|
| |
Ծննդեան անուն | ֆրանսերէն՝ Antoine François Prévost |
Ծնած է | 1 Ապրիլ 1697[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Էդեն[4] |
Մահացած է | 25 Նոյեմբեր 1763[2][5][…] (66 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Courteuil[7][8] |
Քաղաքացիութիւն | Ֆրանսա[9] |
Մայրենի լեզու | Ֆրանսերէն |
Կրօնք | Կաթոլիկութիւն[5] |
Ուսումնավայր | Ազգային ռազմական ուսումնարան |
Մասնագիտութիւն | գրագէտ, լրագրող, պատմաբան, թարգմանիչ, վիպասան, քահանայ |
Անթուան Ֆրանսուա Փրեւու Աբբա Փրեւու «Անիծեալը» վէպին հեղինակն է, զոր հայերէնի թարգմանած է Մատթէոս Մամուրեան (Հրատարակութիւն՝ Տիգրան Յարութիւն Տէտէեան 1875, Զմիւռնիա:)
Հետագային դարձած է վանահայր։
1713-ին աւարտած է ԺԷզուիթական քոլէճը, 1716-ի վերջերուն ան հեռացած է ԺԷզուիթներէն՝ միանալու բանակին, բայց շուտով յոգնելով զինուորական կեանքէն, 1719-ին վերադարձած է Փարիզ։
Աւելի ուշ, Լոնտոնի մէջ ան կը հմտանայ անգլիական պատմութեան եւ գրականութեան մէջ, ինչպէս կ'երեւին իր գրութիւններէն։
Նախքան պենետիկտացիներէն հեռանալը ան սկսած է յօրինել իր ամէնէն նշանաւոր վէպը՝ «Աշխարհէն հրաժարած որակեալ մարդու մը յուշերը եւ արկածները» (Mémoires et aventures d'un homme de qualité qui s'est retiré du monde) վէպը, որուն առաջին չորս հատորները լոյս տեսած են Փարիզ, 1728-ին, իսկ երկու տարի ետք՝ Ամսթերտամի մէջ։ 1729-ին ան Անգլիայէն մեկնած է Նիտըրլենտ, ուր սկսած է հրատարակել (Ութրեխթ, 1731) վէպ մը, որուն նիւթը յղացած է Լոնտոն գտնուած միջոցին, «Le Philosophe anglais, ou Histoire de Monsieur Cleveland, fils naturel de Cromwell» (Փարիզ 1731-1739, 8 հատոր, սակայն գոյութիւն ունեցող հաւաքածոներուն մեծ մասը մասամբ Փարիզն է, մասամբ՝ Ութրեխթը)։ Հինգերորդ հատորին մէջ (Ութրեխթ, 1734) քարկոծած է Ժէզուիթները, որուն անգլերէն թարգմանութիւնը լոյս տեսած է 1734-ին:
«Աշխարհիկ կեանքէն հեռացած տոհմիկ մարդու յիշատակարանը» (հատոր 1-7, 1728-1732), «Մեր օրերու հելլենուհիին պատմութիւնը» (1740) վէպերուն մէջ հանդէս եկած է կրօնական խաւարամոլութեան ու կեղծ բարեպաշտութեան դէմ, փնտռած է հասարակութեան «խելամիտ» կառուցման միջոց։ «Անգլիացի փիլիսոփան կամ Քրոմվելի ապօրինի զաւակ Քլիվլենտի պատմութիւնը» (հատոր 1-8, (1731-1739)) վէպին մէջ կը վճռեն «բնական մարդու» հարցերը՝ քաղաքակրթութեան հետ ընդհարուելով եւ բանականութիւնը փառաբանելով։
Անթուան Ֆրանսուա Փրեւու Աբբա Փրեւուի գլուխ գործոցը «Ասպետ տը Կրիոյի եւ Մանօն Լեսքոյի պատմութիւնը» վէպն է («Աշխարհիկ կեանքէն հեռացած տոհմիկ մարդու մը յիշատակարանը» գիրքին 7-րդ հատորը), ուր նկարագրուած է սիրոյ ողբերգութիւնը ընկերային անհաւասարութեան վրայ հիմնուած ընկերութեան մէջ։ Այս գիրքը, որուն թեթեւաբարոյ ոճը իշխանութիւններու կողմէ գնահատուած է իբրեւ բարոյականութիւնը վիրաւորող, արգիլուած է ու այրած։
Արգելքը վերցուած է 20 տարի ետք՝ 1753-ին։ «Մանօն Լեսքոյի» հիման վրայ գրուած են օփերաներ եւ պալէթ, որոնք բազմիցս նկարահանուած են։ Հայերէնի թարգմանուած է ԺԹ. դարուն (թարգմանիչներ՝ Ստ․ Ոսկանեան, Գր․ Չիլինկիրեան)։
Ան իր վերջին տարիները անցուցած է Փարիզ, Սեն-Սեւերինի (հասցէ՝ 9 փողոցի թիւ 12) եւ Շանթիի մօտ գտնուող Սեն-Ֆիրմենի մէջ, ուր յաջողած էր «Առանձին կացարան» մը ձեռք բերել:
Մահացած է 25 Նոյեմբեր 1763-ին։
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Անթուան Ֆրանսուա Փրեւու Աբբա Փրեւու, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.