Էդ Կատմուլ (անգլ.՝ Edwin «Ed» Earl Catmull, մարտի 31, 1945(1945-03-31), Պարկերսբուրգ, Արևմտյան Վիրջինիա, ԱՄՆ), Disney Toon Studios (2007—2018), Փիքսար և Walt Disney Animation Studios անիմացիոն ստուդիաների նախագահ։ Նշանավորվել է համակարգչային գրաֆիկայի բնագավառում ունեցած ակնառու նվաճումների համար բազմաթիվ մրցանակներով։
Էդ Կատմուլ | |
---|---|
Ծնվել է | մարտի 31, 1945 (79 տարեկան) |
Ծննդավայր | Պարկերսբուրգ, Արևմտյան Վիրջինիա, ԱՄՆ |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Կրթություն | Յուտայի համալսարան և Granite High School? |
Մասնագիտություն | համակարգչային գիտնական, ճարտարագետ, գործադիր պրոդյուսեր և կինոռեժիսոր |
Աշխատավայր | Applicon?, New York Institute of Technology?, Industrial Light & Magic?, Պիքսար և Walt Disney Animation Studios |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա և Հաշվողական տեխնիկայի ասոցիացիա |
Ed Catmull Վիքիպահեստում |
Էդվին Կատմուլը ծնվել է Արևմտյան Վիրջինիայի Պերկերբերգ քաղաքում, միջին դասի ընտանիքում։ Կատմուլի հայրը ընտանիքում առաջինն էր, ով ավարտել է քոլեջը։
Կատմուլը սիրում էր նկարել և վաղ տարիքից հետաքրքրվել է անիմացիայով։ Դպրոցի ավագ դասարաններում նա կարդացել է Փրեսթոն Բլերի «Անիմացիա» գիրքը (1948), պատրաստել է անիմացիոն լուսավոր վահանակ, որի օգնությամբ ստեղծել է իր առաջին պարզունակ մուլտֆիլմերը։ Սակայն դպրոցն ավարտելուց հասկացել է, որ ինքն այնքան տաղանդավոր չէ, որ դառնա անիմատոր և որոշել է զբաղվել գիտությամբ։
1969 թվականին ավարտել է Յուտայի համալսարանը՝ ստանալով աստիճան ֆիզիկայի և ինֆորմատիկայի բնագավառներում։
Ուսումն ավարտելուց հետո Կատմուլը որոշ ժամանակ աշխատել է Boeing-ում և Նյու Յորքի տեխնոլոգիական ինստիտուտում (անգլ.՝ New York Institute of Technology): Սակայն 1970 թվականի աշնանը վերադարձել է համալսարան և ընդունվել ասպիրանտուրա։
Ասպիրանտուրայում ուսանելու ժամանակ Այվեն Սազերլենդի ազդեցության տակ տարվել է ինտերակտիվ համակարգչային գրաֆիկայով և որոշել համատեղել գիտությունը և անիմացիան համակարգչային ֆիլմ ստեղծելու համար։
1972 թվականին Էդ Կատմուլը ստեղծել է իր առաջին անիմացիոն ֆիլմը`իր ձախ ձեռքի թվայնացված մոդելը։ «Ձեռքեր» ֆիլմի պրեմիերան տեղի է ունեցել 1973 թվականին համակարգչային գիտություններին նվիրված կոնֆերանսում։ «Ձեռքեր» ֆիլմի հատվածները հետագայում մտել են «Ապագայի աշխարհ» ֆիլմի մեջ, որը առաջին ֆիլմն էր, որտեղ օգտագործում է 3D համակարգչային գրաֆիկա։ 2011 թվականի դեկտեմբերից «Ձեռքեր» ֆիլմի կրկնօրինակը պահվում է ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի գրադարանում։
1974 թվականին Ալեքս Շուրան՝ (անգլ.՝ Alexander Schure) Նյու Յորքի տեխնոլոգիական ինստիտուտի հիմնադիրը Կատմուլին հրավիրել է ղեկավարել համակարգչային գրաֆիկայի նոր լաբորատորիան։
Կատմուլը հավաքում է գրաֆիկայի և անիմացիայի ոլորտում համակարգիչների հնարավորության վրա կենտրոնացած տաղանդավոր հետազոտողների խումբ։ 1977 թվականին Կատմուլը 2D անիմացիայի համար ստեղծել է Tween ծրագիրը։ Նրա խնդիրը շարժման առաջին և վերջին տարրի միջև մեխանիկորեն միջանկյալ կադրերի լրացնումն էր։ Ծրագիրը օգնում էր գործընթացը դարձնել ավելի պարզ և էժան։
Շուտով Կատմուլի թիմը 2D-ն փոխարինել է 3D համակարգչային գրաֆիկով։ Նրանց աշխատանքը գրավել է Ջորջ Լուկասի Lucasfilm-ից և Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլայի ուշադրությունը։ 1979 թվականին Էդ Կատմուլը ղեկավարել է Lucasfilm-ի նոր համակարգչային բաժինը։
Աշխատելով Lucasfilm-ում՝ Կատմուլը մասնակցել է նոր տեխնոլոգիայի ստեղծմանը (անգլ.՝ digital image compositing), որը թույլ է տալիս համատեղել պատկերները։ Ստեղծվել է Pixar Image Computer-ը, որը հնարավորություն է տալիս սկանավորել ֆիլմի կինոժապավենը, ավելացնել նոր հատուկ էֆեկտներ և հետո արդյունքը վերադարձնել հետ։ Ստեղծվել է նաև համակարգչային տեսահոլովակների մոնտաժման առաջին համակարգը։
1986 թվականին Սթիվ Ջոբսը ձեռք է բերել Lucasfilm համակարգչային ստորաբաժանումը։ Նոր ընկերությունը ստացավ Փիքսար անվանումը, իսկ Էդ Կատմուլը դարձել է դրա տեխնիկական տնօրենը։ Նա դարձել է RenderMan-ի հիմնական մշակողը։
2006 թվականի հունվարին Փիքսարի՝ Disney-ին անցնելուց հետո Կատմուլին Ջոն Լասեթերի հետ համատեղ հանձնարարվել է դիսնեյյան անիմացիոն ստուդիաների աշխատանքի խթանումը։ 2007 թվականից նրանք որպես նախագահ և ստեղծագործական տնօրեն ղեկավարել են Disney-ի երեք առանձին ստուդիաներ՝ Փիքսար, Disney Animation և DisneyToon: 2018-ի հունիսի 28-ին դրանցից վերջինը վերացվել է, և Կատմուլը մնացել է մնացած երկու ստուդիաների ղեկավարը։ Դրանից մի քանի օր առաջ՝ հունիսի 8-ին, հայտարարվել էր, որ Ջոն Լասեթերը տարվա վերջին կհեռանա Walt Disney Pictures-ից՝ անպարկեշտ վարքագծի մեղադրանքով։
Ամուսնացած է Սյուզան Անդերսոն Կատմուլ (անգլ.՝ Susan Anderson Catmull) հետ։ Նա կնոջ և երեխաների հետ ապրում է Սան Ֆրանցիսկոյում։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդ Կատմուլ» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Էդ Կատմուլ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.