Աջ Դաստակ

Պատմվածքի գործողությունը տեղի է ունենում 1954 թվականի գարնանը, ինչը հաստատվում է այդ ժամանակ Սոլժենիցինի տարիքով (35 տարեկան)։ Հեղինակը պատմվածքին վերադարձել է 1963 թվականի նոյեմբերի վերջին՝ «Քաղցկեղային կորպուս» պատմվածքի վրա աշխատելիս։

Ալեքսանդր Տվարդովսկին, 1965 թվականին պատմվածքը կարդալուց հետո, ասել է. «Նկարագրական մասը շատ լավն է, բայց, ընդհանուր առմամբ, դա վատագույնն է այն ամենից, ինչ դուք գրել եք», և նույնիսկ ցույց չի տվել «Նովի միր» ամսագրի խմբագրական խորհրդի անդամներին։ «Օգոնյոկ», «Լիտերատուրնայա Ռոսիա» և «Մոսկվա» ամսագրերը ևս հրաժարվել են տպագրել այս պատմվածքը։

Պատմվածքն առաջին անգամ լույս է տեսել Գերմանիայում «Գրանի» ամսագրում (թիվ 69, 1968 թվական)։ Խորհրդային Միությունում այն տպագրվում էր սամիզդատով։

Պատմվածքի առաջին կեսում հեղինակը նկարագրում է Տաշքենդի բժշկական ինստիտուտի շուրջն իր զբոսանքները։ Այնտեղ նա բուժվում էր քաղցկեղից։ Զբոսանքներից մեկի ժամանակ նա հանդիպում է մի մարդու, որը կանգնած էր թեյարանի մոտ և ասում էր. «Ընկերներ... Ընկերներ...»՝ խնդրելով օգնություն։ Բոբրովը, ինչպես նա ներկայանում է, ծանր հիվանդ էր, սակայն տեղական գրանցման բացակայության պատճառով չէր կարողանում մտնել հիվանդանոց բուժվելու։

Հեղինակն օգնում է վետերանին հասնել ընդունարան և փորձում է պայմանավորվել հիվանդանոց տեղավորելու վերաբերյալ, բայց նույնիսկ չնայած «Հատուկ նշանակության» հեղափոխական ջոկատում իր ծառայության մասին պահպանված միակ տեղեկանքին, նրան մերժում են։