Մարտ, 2022 Ադրբեջանի Ռազմական Գործողություններ Արցախում

Ադրբեջանի ռազմական գործողություններ Արցախում
Հայ-ադրբեջանական հակամարտություն
Թվական մարտ, 2022 Վայր Խրամորթ, Կարմիր Շուկա, Թաղավարդ, Փառուխ, Խնապատ Արդյունք Փառուխ գյուղի գրավում, Արցախի գազամատակարարման խափանում
Հակառակորդներ
Ադրբեջանի Հանրապետություն	Արցախի Հանրապետություն	Ռուսաստանի Դաշնություն (խաղաղապահ գործառույթներով)
Կողմերի ուժեր
Ադրբեջանի զինված ուժեր	Արցախի պաշտպանության բանակ	Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորամիավորում
Ռազմական կորուստներ
Հայկական աղբյուրներ՝ 5 զոհ (Ադրբեջանի ԶՈւ-ի) Ադրբեջանական կողմը հերքում է	Հայկական աղբյուրներ՝ 3 զոհ (զինծառայող) 15 վիրավոր (14 զինծառայող, 1 քաղաքացիական անձ)

Մարտի 24-ին Ադրբեջանի զինված ուժերը գրավել են Փառուխ գյուղը՝ զբաղեցնելով նոր դիրքեր։ Գործողությունների արդյունքում հայկական կողմից զոհվել է 3 զինծառայող, 14-ը ստացել են վիրավորում։

Փետրվարի 25-ին և 26-ին ադրբեջանցիները Արցախի Ասկերանի շրջանի Խրամորթ գյուղի բնակիչներից պահանջել են լքել գյուղը, այլապես սպառնացել են ուժ կիրառել։

Մարտի 9-ին օրվա ընթացքում, այնուհետև ողջ գիշերը Ադրբեջանի զինված ուժերը տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից, ինչպես նաև ականանետերի կիրառմամբ կրակել են Արցախի Ասկերանի շրջանի Խրամորթ և Նախիջևանիկ, Մարտունու շրջանի Խնուշինակ և Կարմիր շուկա համայնքների վարչական տարածքների, ճանապարհների ուղղությամբ։ Կրակոցների հետևանքով Խրամորթում վիրավորում է ստացել մեկ քաղաքացիական անձ։ ՀՀ ՄԻՊ Քրիստիննե Գրիգորյանը հայտնել է, որ Ադրբեջանը Խրամորթ գյուղի ուղղությամբ ցուցադրաբար կուտակել է նաև ծանր տեխնիկա (տանկեր)։

Նույն օրը Ադրբեջանի Ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների ինստիտուտի ղեկավար Ահմեդ Շահիդովը հայտարարել է, որ Ադրբեջանն Արցախում սկսել է «ահաբեկչության դեմ ռազմական գործողություն»։

Մարտի 11-ին Արցախի ներքին գործերի նախարարության ոստիկանությունը հայտնել է, որ Ադրբեջանական կողմը հրադադարի պահպանման ռեժիմը շարունակում է խախտել Խրամորթ, Փառուխ և Խնապատ գյուղերի ուղղություններով։

Ադրբեջանը ժամը 10:20-ի սահմաններում 120 մմ-ոց 2 արկ է արձակել Խնապատ գյուղի դպրոցամերձ տարածքի ուղղությամբ, իսկ Թաղավարդ գյուղի հարակից ադրբեջանական դիրքերից բարձրախոսներով գյուղը լքելու սպառնալիքներ են հնչել։

Մարտի 8-ին Շուշի-Զառիֆլու բնակավայրերի տարածքում տեղի ունեցած մայրուղային բարձր ճնշման գազատարի վթարի պատճառով Արցախի Հանրապետության տարածքում խափանվել է գազամատակարարումը։ Ադրբեջանական զինված ուժերը ավելի քան 4 օր խոչընդոտներ են հարուցում գազատարի վթարի վայր հասանելիության և վերականգնողական աշխատանքներ իրականցնելու համար։

Մարտի 18-ին ադրբեջանական կողմը վերանորոգել է վթարված գազատարը՝ այդ հատվածում տեղադրելով փական։ Մարտի 21-ին ադրբեջանցիները կրկին դադարեցրել են Հայաստանից Արցախ գազամատակարարումը, այս անգամ փականի միջոցով։

Արձագանք

Եվրամիության դիվանագիտական գերատեսչության խոսնակ Պիտեր Ստանոն մտահոգություն է հայտնել Արցախում գազամատակարարման խափանման հետ կապված, իսկ Ռուսաստանի Դաշնության ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան կոչ է արել շուտափույթ կարգավորել Արցախում գազամատակարարման խնդիրը։

Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտնել է, որ այս գործողությունների արդյունքում Արցախը հումանիտար աղետի շեմին է։

Մարտի 24-ին Ադրբեջանական զինված ուժերը Փառուխ գյուղի ուղղությամբ խախտել են շփման գիծը, զբաղեցրել նոր դիրքեր, գրավել գյուղը, որտեղից նախապես տարհանվել էր բնակչությունը։

Արցախի Պաշտպանության Բանակը հայտնել է, որ ադրբեջանական կողմը մարտի 25-ի գիշերը կրակ է բացել ՊԲ ստորաբաժանումների վրա՝ կիրառելով ինչպես տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներ, այնպես էլ՝ հարվածային ԱԹՍ։ Փոխհրաձգության արդյունքում հակառակորդի կողմից զոհվել է առնվազն 5 զինծառայող։ Հայկական կողմից կա 5 վիրավոր։

Մարտի 25-ին կեսօրից Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումները հրաձգային զինատեսակներից բացի կիրառել են նաև հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր, այդ թվում նաև «Bayraktar TB-2» տիպի, որի հետևանքով հայկական կողմից զոհվել է ՊԲ երկու պայմանագրային զինծառայող։

Մարտի 27-ին Ռուսաստանի Դաշնության ՊՆ-ն հայտնեց, որ բանակցությունների արդյունքում ադրբեջանական ուժերը հեռացել են Փառուխից, սակայն քիչ անց ադրբեջանական ԱԳՆ-ն հերքել է այդ տեղեկությունը՝ հայտնելով, որ իրենց զինված ուժերը շարունակում են մնալ Փառուխ գյուղի և մոտակա բարձունքների դիրքերում։

•   - Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարությունը Ադրբեջանին մեղադրել է նոյեմբերի 9-ի եռակողմ համաձայնագրի դրույթները խախտելու մեջ, հայտնել, որ վերջիններս մարտի 24-ին և 25-ին մտել են ռուսական խաղաղապահ առաքելության պատասխանատվության գոտի, և դիտակետ տեղակայել։ Ռուսական կողմը հայտնել է Ադրբեջանի ԶՈՒ-ի կողմից «Բայրաքթար» անօդաչուով չորս հարված հասցելու մասին։ Ադրբեջանական կողմին կոչ է արվել հետ քաշել զորքերը։
•   - ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտեռեշը մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղում և նրա շուրջ նոր մարտերի մասին հաղորդումներով և կողմերին կոչ է արել զերծ մնալ ցանկացած գործողությունից և հայտարարություններից, որոնք կարող են հանգեցնել իրավիճակի սրման։
•   - Հայաստանի ԱԳՆ. «Ակնկալում ենք, որ ռուս խաղաղապահ զորքերը միջոցներ կձեռնարկեն, որպեսզի Ադրբեջանի զորքերը անհապաղ վերադառնան ելման դիրքեր»։
•   - Արցախի ԱԳՆ դատապարտել է Ադրբեջանի սադրիչ գործողությունները խաղաղ բնակիչների նկատմամբ։
•   - Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան Քրիստիննե Գրիգորյանը խստորեն դատապարտել է Ադրբեջանի շարունակվող հանցավոր քաղաքականությունը՝ նշելով, որ այս գործողությունները միտված են հայաթափել ու էթնիկ զտման ենթարկել Արցախը իր բնիկ հայերից։
•   - Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը անդրադառնալով ստեղծված իրավիճակին՝ նշել է, որ զերծ կմնա գնահատական տալուց։
•   - Հայաստանի նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը պատասխանելով իրավիճակի մասին լրագրողի հարցին, հայտնել է. «Հետո ինչ, որ Ադրբեջանը կրակում է, մենք մեր ճանապարհից չենք շեղվում»։
•   - Բաքուն հերքել է տարածվող ինֆորմացիան՝ հայտնելով, որ ադրբեջանական ստորաբաժանումները շարունակում են դիրքերի, տեղակայման վայրերի ճշգրտման գործընթացը՝ առանց ուժ կիրառելու