साने गुरुजी

तांचो जल्म रत्नागिरींतल्या पालगड हांगसर 24 डिसेंबर 1899 ह्या दिसा जालो.

तांचे मुळावे शिक्षण पालगड हांगसर, माध्यमीक शिक्षण दापोली, औंध हांगा जालें. 1922 या वर्सा पुणे हांगसर बी.ए.ची पदवी घेवन तांणी 12924 ह्या वर्सा मुबंय विध्यापिठाची एम.ए.ची पदवी घेतली.

‘ आई माझा गुरु’ , ‘ आई माझे कल्पतरू ‘ अशें तिचे वर्णन ‘ श्यामची आई ‘ ह्या पुस्तकात केलां. तांच्यो ‘ खरा तो एकची धर्म जगाला प्रेम अर्पावे आनी बलसागर भारत होवो ‘ ह्यो कविता फामाद आसात. तांणी वट्ट 73 पुस्तकां बरयली. तांणी आपणाले चडशे बरपावळ ते बंदखणींत आसतनाच केल्या. श्यामची आई ही फामाद कादंबरी तांणी नशिकच्या बंदखणींत बरयली.

फुडें थंयसरल्याच प्रताप हायस्कूल हांगा शिक्षक आनी वसतिर्गहप्रमुख म्हणून काम केलें. 1930-32 च्या सवीनय कायदेभंगाच्या चळवळींतल्या सहभागा खातीर मुळे धुळे, नाशिक आनी तिरुचिरापल्ली हांगा बंदखण भोगली. नाशकांतल्या चांदवड हांगा ब्रिटिश सरकारा आड जहाल भाशण केल्ले खातीर परत एकदा तांकां बंदखण भोगची पडली. त्या काळांत साक्षरतेचे वर्ग चलोवप, खादी विकप, कँग्रेसी खातार निधी जमोवप, देशच्या स्वातंत्र्य चळवळींत भाग घेवप तशेंच देशा खातीर बलिदान केल्यांच्या कुटुंबियांक मजत करप अशी कामां करपांत तांणी स्वताचे जिवीत वेचलें. जातीची वेवस्था आनी अस्पृश्यताय मिटपाक जाय अशी तांची धारणा आसली. ते प्रमाण ते मरसर काम करीत रावले.

11 जून 1950 वर्सा मरण आयलें.