Molékula: Ojoajúvo mokõi térã hetave tumingue'a peteĩ joajuha kímiko rupive

Oĩ hag̃ua peteĩ molékula oiko joa va'erã umi tumingue'a, péva oiko mokõi tumingue'a oñomboja'o jave tovendy (electrón). Ndaikatúi oñembojoaju opaite tumingu'a ha oguereko hikuái valencia iñambuéva (valencia he'ise mbovýpa joajuha kímiko oreko hikuái), techapyrã, umi tumingue'a tatarapo rehegua akóinte oguereko mokõi joajuha ambue tumingue'a ndive, umi tumingue'a tatapỹi rehegua akóinte oguereko irundy joajuha ambue tumingue'a ndive ha umi tumingue'a nitrógeno rehegua akóinte oguereko mbohapy joajuha ambue tumingue'a ndive.

Molékula apo mbo'eha rupive (fórmula) ikatu jahai mbovýpa umi tumingue'a oĩva peteĩ molékulape. Techapyrã, asuka molékula apo mbo'eha ha'e C ₆ H ₁₂ O ₆ . Upéva he'ise peteĩ asuka molékula ojejapoha 6 tumingue'a tatapỹi rehegua, 12 tumingue'a tatavevýi rehegua ha 6 tumingue'a tatarapo rehegua.

Umi eleménto kímiko ikatúva ojoaju ojapo hag̃ua molékula peteĩ joajuha kímiko rupive ha'e umi kuarepoti'ỹva, upéva he'ise umi kuarepoti (itatĩmembe, kuarepoti pytã, itakandua, itaju ha ambuéva) ndorekói molékula imba'éva.