Seo liosta ríthe agus banríonacha Ríocht Shasana a thosaíonn le hAilfrid Mór, Rí Wessex, ar cheann de na foríochtaí a bhíod i gceannas ar roinnt de Shasana comhaimseartha.
Cé nach raibh Alfred an chéad rí a rinne éileamh na Sasanaigh uilig a rialú, léiríonn a riail an chéad líne gan bhriseadh de Ríthe a bhí i gceannas ar Shasana ar fad, sé sin Teaghlach Wessex. B'í an bhanríon Áine monarc deireanach ríocht Shasana idirdhealaithe, agus as sin amach, ar an 8 Márta 1702, rinneadh banríon na Breataine Móire agus na hÉireann d'Áine.
Ba chóir an t-alt seo a ghlanadh, mar: Google translated. "monarchs béarla", "styled é féin", srl. Scriosadh? Tar éis an t-alt a ghlanadh, is féidir an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le tuilleadh eolais a fháil. |
Is minic a mbíonn argóintí ann faoi, cé acu, i measc ríochtaí ársa Angla-Shacsanach a ba chóir an t-aitheantas, céad Rí Shasana amach. Mar shampla, uaireanta tugann scríbhneoirí móréilimh an teideal 'ríthe Shasana' ar Offa, rí Mhercai, agus Egbert, rí Wessex, ach ní aontaíonn na staraithe go léir leo. Ag deireadh an ochtú haois, bhain Offa ceannasaíocht amach ar dheisceart Shasana, ach nír mhair a fhorlámhas i ndiaidh a bháis sa bhliain 796. Sa bhliain 829, chloígh Egbert Mercia, ach chaill sé an smacht a bhí aige uirthi go luath ina dhiaidh sin. Anonn sa naoú haois b'í Ríocht Wessex an ríocht Angla-Shacsanach is láidre. B'é Ailfrid Mór ardtiarna iarthair Mhercia agus d'úsáid dé an teideal 'Rí na nAnglach agus na Sacsanach', ach ní bhfuair sé riamh i gcumhacht in oirthear agus i dtuaisceart Shasana, ag an am sin bhí ansin i lámha na nDanar (a thugtaí 'Danelaw' uirthi. Chloígh a mhac Edward Mór oirthir Danelaw, ach b'é Æthelstan, mac Edward an chéad rí a bhí in ann iomlán Shasana a rialú, nuair a chloígh sé Northumbria, sa bhliain 927, agus meastar de réir roinnt staraithe nua-aimseartha gurm é an chéad rí Shasana.
Tugadh Prionsacht na Breataine Bige isteach i Ríocht Shasana faoi Reacht Rhuddlan i 1284, agus i 1301, d'insealbhaigh Rí Edward a mhac is sine, Rí Edward II ina dhiaidh sin, mar Phrionsa na Breataine Bige. Ós rud é an am sin, ach amháin le haghaidh an Rí Edward III, an duine is sine mac de gach monarchs béarla a bheith iompartha teideal seo. Tar éis an bháis na Banríona Eilís I, gan cheist, i 1603, an corónacha Shasana agus na Halban a bhí ceangailte, in pearsanta aontais faoi Rí Séamas VI na Halban, a bhí Séamus I Shasana. Ag ríoga forógra, James styled é féin ina "Rí na Breataine Móire", ach den sórt sin aon ríocht a bhí a cruthaíodh go dtí 1707, nuair a Sasana ndearnadh reachtacha aontais le Halbain go dtí foirm nua Ríocht aontaithe na Breataine Móire, i rith an réimeas na Banríona Anne.
This article uses material from the Wikipedia Gaeilge article Liosta monarchaí Shasana, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gaeilge (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.