ایران/فرهنگ

فرهنگ ۱

آئین کهن ایرانی به دگرگونی های اعتقادی اقوام ایرانی‌تبار و بهم پیوند دادن فرهنگی آریاییان مهاجر و بومی در ایران باستان اطلاق می‌شود. در اوستا مکررا به واژه ائیریه به معنی آریائی برمی‌خوریم. «» ائیریه «» شکل باستانی ثبت شدهٔ واژهٔ آریاست که برای اشاره به مجموعهٔ مردمان ایرانی‌تبار و هندیان بکار می‌رود.دین کهن ایرانی منشعب از باورهای کهن‌تر آریاییان است که در آن عوامل طبیعی و روان مردگان اهمیت بسزایی داشتند. هر یک از اجزای طبیعت، در طی تکامل این باورها، به صورت خدایی در آمده‌بود و بدین‌گونه خدایان بسیاری بر سرنوشت جهان فرمانروا شمرده‌می‌شدند.

بیشتر...

فرهنگ ۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۲

سیزده‌به‌در سیزدهمین روز از برج فروردین و از جشن‌های نوروزی است. در تقویم‌های رسمی ایران این روز روز طبیعت نامگذاری شده‌است و از تعطیلات رسمی است. ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن که به یاد دوازده برج سال است، روز سیزدهم نوروز را که روز فرخنده ایست به باغ و صحرا می‌رفتند و شادی می‌کردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را به پایان میرسانیدند. بعد از سیزده به در، جشن‌های نوروزی پایان می‌پذیرد.

بیشتر...

فرهنگ ۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۳

تیرگان یا جشن تیر یکی از جشن‌های ایرانی است که در روز تیر از برج تیر برابر با سیزدهم تیر است.این جشن درگرامی داشت تیشتر ستاره باران آور در فرهنگ ایرانی برگزار می‌شود.در نوشتارهای تاریخی سنتی تیرگان روز کمان‌کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز البرز است. همچنین جشن تیرگان به گفته ی ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه، روز بزرگداشت مقام نویسندگان در ایران باستان بوده‌است.

بیشتر...

فرهنگ ۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۴

مهرگان یا جشن مهر یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از برج مهر برگزار می‌شود.مهرگان پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده‌است.این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز می‌شود و شش روز به طول می‌انجامد و در روز ۲۱ مهر به پایان می‌رسد.نخستین روز جشن رامهرگان عامه و اخرین روز جشن مهرگان خاصه نامیده می‌شود.از دیر باز ایرانیان بر این باور بودند که در این روز کاوه آهنگر علیه ضحاک به پاخواست و فریدون بر اژی دهاک(ضحاک) غلبه کرد.

بیشتر...

فرهنگ ۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۵

شب چله یا شب یلدا بلندترین شب سال در نیم‌کره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول دی (نخستین روز زمستان) گفته می‌شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می‌گیرند.ایرانیان نزدیک به چند هزار سال است که شب یلدا آخرین شب پاییز را که درازترین و تاریکترین شب در طول سال است تا سپیده دم بیدار می‌مانند و در کنار یکدیگر خود را سرگرم می‌دارند تا اندوه غیبت خورشید و تاریکی و سردی روحیهٔ آنان را تضعیف نکند و با به روشنایی گراییدن آسمان به رخت خواب روند و لختی بیاسایند.

« روز رویش چو برانداخت نقاب شب زلف /گویی از روی قیامت شب یلدا برخاست - سعدی »

بیشتر...

فرهنگ ۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۶

جشن سده یکی از جشن‌های ایرانی، است که در آغاز شامگاه دهم بهمن یعنی آبان روز برگزار می‌شود. جشن «سَدَه» بزرگ‌ترین جشن آتش و یکی از کهن‌ترین آیین‌های شناخته شده در ایران باستان است. در این جشن در آغاز شامگاه دهم بهمن، همه مردمان سرزمین‌های ایرانی بر بلندای کوه‌ها و بام خانه‌ها، آتش‌هایی برمی‌افروخته و هنوز هم کم‌وبیش بر می‌افروزند. مردمان نواحی مختلف در کنار شعله‌های آتش و با توجه به زبان و فرهنگ خود، سرودها و ترانه‌های گوناگونی را خوانده و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را می‌کنند. جشن سده یک جشن ملی ایرانیان است و اختصاص به یک دین و گروه ویژه ندارد.

بیشتر...

فرهنگ ۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۷

اسفندگان جشن اسفندگان یا سپندارمذگان یکی از جشن‌های ایرانی است که در روز ۵ اسفند برگزار می‌شود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌است که ایرانیان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانستند.روز پنجم هر برج، «سپندارمذ» بوده‌است. سپندار مذ لقب ملی زمین است.یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می‌ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم می‌نگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان می‌دهد. به همین دلیل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را به‌عنوان نماد مهر مادری و باروری می‌پنداشتند.

بیشتر...

فرهنگ ۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۸

چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سه‌شنبه شب) برگزار می‌شود.در شاهنامه فردوسی اشاره‌هایی درباره بزم چهارشنبه‌ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهنده کهن بودن این جشن است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده‌است.واژه «چهارشنبه‌سوری» از دو واژه چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفته‌است و سوری که به معنی سرخ است ساخته شده‌است. آتش بزرگی تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود.

بیشتر...

فرهنگ ۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۹

هفت‌سین سفره‌ای است که ایرانیان هنگام نوروز می‌آرایند.بعضی سفره را در مدت سیزده روز نوروز نگه می‌دارند و در پایان این دوره، در روز سیزده نوروز، سبزه را به آب می‌دهند. در سفره هفت سین معمولا هفت جزء که با حرف سین آغاز می‌شوند قرار می‌گیرد این جزها باید، پارسی باشند، با بند واژه‌ی «س» آغاز شوند، ریشه‌ی گیاهی داشته باشند، خوردنی باشند، اسم مرکب نباشند، برای بدن سودمند باشند، هر آنچه که دارای این ویژگی‌ها نباشد نمی‌توان جزء هفت سین به حسابش آورد. در زبان پارسی، تنها هفت چیز هستند که این ویژگی‌ها را دارا هستند: سیر (به نام و عنوان اهورامزدا)، سیب (به نام و عنوان سپندارمذ)، سبزی (به نام فرشته‌ی اردیبهشت)، سنجد (به نام فرشته‌ی خرداد)، سرکه (به نام فرشته‌ی امرداد)، سمنو (به نام فرشته‌ی شهریور)، سماق (به نام فرشته‌ی بهمن).

بیشتر...

فرهنگ ۱۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۰

نوروز برابر با اول فروردین ماه (تقویم شمسی)، جشن آغاز سال و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ایران نوروز را جشن می‌گیرند. امروزه زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است.مجمع عمومی سازمان ملل ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشهٔ ایرانی به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را جشن می‌گیرند توصیف شده‌است.

بیشتر...

فرهنگ ۱۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۱

فرهنگ ۱۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۲

فرهنگ ۱۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۳

فرهنگ ۱۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۴

فرهنگ ۱۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۵

فرهنگ ۱۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۶

فرهنگ ۱۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۷

فرهنگ ۱۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۸

فرهنگ ۱۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۱۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۱۹

فرهنگ ۲۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۰

فرهنگ ۲۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۱

فرهنگ ۲۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۲

فرهنگ ۲۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۳

فرهنگ ۲۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۴

فرهنگ ۲۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۵

فرهنگ ۲۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۶

فرهنگ ۲۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۷

فرهنگ ۲۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۸

فرهنگ ۲۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۲۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۲۹

فرهنگ ۳۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۰

فرهنگ ۳۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۱

فرهنگ ۳۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۲

فرهنگ ۳۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۳

فرهنگ ۳۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۴

فرهنگ ۳۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۵

فرهنگ ۳۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۶

فرهنگ ۳۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۷

فرهنگ ۳۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۸

فرهنگ ۳۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۳۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۳۹

فرهنگ ۴۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۰

فرهنگ ۴۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۱

فرهنگ ۴۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۲

فرهنگ ۴۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۳

فرهنگ ۴۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۴

فرهنگ ۴۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۵

فرهنگ ۴۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۶

فرهنگ ۴۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۷

فرهنگ ۴۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۸

فرهنگ ۴۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۴۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۴۹

فرهنگ ۵۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۰

فرهنگ ۵۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۱

فرهنگ ۵۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۲

فرهنگ ۵۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۳

فرهنگ ۵۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۴

فرهنگ ۵۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۵

فرهنگ ۵۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۶

فرهنگ ۵۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۷

فرهنگ ۵۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۸

فرهنگ ۵۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۵۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۵۹

فرهنگ ۶۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۰

فرهنگ ۶۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۱

فرهنگ ۶۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۲

فرهنگ ۶۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۳

فرهنگ ۶۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۴

فرهنگ ۶۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۵

فرهنگ ۶۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۶

فرهنگ ۶۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۷

فرهنگ ۶۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۸

فرهنگ ۶۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۶۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۶۹

فرهنگ ۷۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۰

فرهنگ ۷۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۱

فرهنگ ۷۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۲

فرهنگ ۷۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۳

فرهنگ ۷۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۴

فرهنگ ۷۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۵

فرهنگ ۷۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۶

فرهنگ ۷۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۷

فرهنگ ۷۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۸

فرهنگ ۷۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۷۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۷۹

فرهنگ ۸۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۰

فرهنگ ۸۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۱

فرهنگ ۸۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۲

فرهنگ ۸۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۳

فرهنگ ۸۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۴

فرهنگ ۸۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۵

فرهنگ ۸۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۶

فرهنگ ۸۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۷

فرهنگ ۸۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۸

فرهنگ ۸۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۸۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۸۹

فرهنگ ۹۰

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۰ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۰

فرهنگ ۹۱

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۱ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۱

فرهنگ ۹۲

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۲ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۲

فرهنگ ۹۳

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۳ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۳

فرهنگ ۹۴

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۴ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۴

فرهنگ ۹۵

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۵ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۵

فرهنگ ۹۶

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۶ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۶

فرهنگ ۹۷

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۷ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۷

فرهنگ ۹۸

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۸ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۸

فرهنگ ۹۹

درگاه:ایران/فرهنگ/۹۹ درگاه:ایران/فرهنگ/۹۹